<p style="text-align: justify;">Nếu bạn thuộc thế hệ gen Z mới t&igrave;m hiểu về ng&agrave;nh CNTT, c&oacute; lẽ cụm từ <em>Business Analyst</em> (BA) sẽ c&ograve;n kh&aacute; xa lạ với bạn. Vậy n&ecirc;n trong b&agrave;i viết lần n&agrave;y, h&atilde;y c&ugrave;ng <a href="https://tek4.vn/">Tek4.vn</a> t&igrave;m hiểu về c&ocirc;ng việc của một BA nh&eacute;.</p>
<p style="text-align: justify;"><img style="width: 100%;" src="https://tek4.vn/public_files/022f1343-d77f-4dbf-87d7-51870932adf6" alt="business-analyst" /></p>
<h2 style="text-align: justify;">BA l&agrave; g&igrave;?</h2>
<p style="text-align: justify;">Business Analysis (Ph&acirc;n t&iacute;ch nghiệp vu) l&agrave; một lĩnh vực nghi&ecirc;n cứu về phương ph&aacute;p kinh doanh, xuất hiện kể từ đầu thế kỷ 21. Mọi lĩnh vực kinh doanh đều cần phải ph&acirc;n t&iacute;ch nghiệp vụ, đặc biệt l&agrave; ng&agrave;nh CNTT. Ri&ecirc;ng ng&agrave;nh n&agrave;y đ&atilde; chứng kiến sự b&ugrave;ng nổ của c&aacute;c c&ocirc;ng việc li&ecirc;n quanh tới BA.</p>
<p style="text-align: justify;">Vậy tại sao vị tr&iacute; c&ocirc;ng việc n&agrave;y lại hot v&agrave; sỡ hữu một mức lương v&ocirc; c&ugrave;ng hấp dẫn như vậy?</p>
<p style="text-align: justify;">Đ&oacute; l&agrave; v&igrave; n&oacute; đ&oacute;ng vai tr&ograve; l&agrave; một cầu nối quan trọng giữa tiềm lực c&ocirc;ng nghệ v&agrave; mục ti&ecirc;u kinh doanh của 1 c&ocirc;ng ty. C&aacute;c chuy&ecirc;n vi&ecirc;n ph&acirc;n t&iacute;ch nghiệp vụ (BA) sẽ đ&oacute;ng g&oacute;p trực tiếp v&agrave;o lợi nhuận của c&aacute;c c&ocirc;ng ty, d&ugrave; lớn hay nhỏ.</p>
<p style="text-align: justify;">B&acirc;y giờ, trước khi đi s&acirc;u v&agrave;o vai tr&ograve; v&agrave; tr&aacute;ch nhiệm cũng như những điều bạn cần c&oacute; để trở th&agrave;nh một BA, ch&uacute;ng ta h&atilde;y t&igrave;m hiểu s&acirc;u hơn một ch&uacute;t về vai tr&ograve; của một BA.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Vai tr&ograve; của BA</h2>
<p style="text-align: justify;">Trong m&ocirc;i trường kinh doanh đầy cạnh tranh như ng&agrave;y nay, khả năng th&iacute;ch ứng, sự nhanh nhẹn v&agrave; khả năng ứng ph&oacute; với những kh&oacute; khăn trong giai đoạn đổi mới ch&iacute;nh l&agrave; những yếu tố quan trọng để dẫn tới th&agrave;nh c&ocirc;ng. C&aacute;c phương ph&aacute;p tiếp cận truyền thống trước kia kh&ocirc;ng c&ograve;n ph&ugrave; hợp để c&oacute; thể đạt được mục ti&ecirc;u kinh doanh m&agrave; c&aacute;c c&ocirc;ng ty mong muốn trong điều kiện nền kinh tế ng&agrave;y nay kh&ocirc;ng c&ograve;n thuận lợi.</p>
<p style="text-align: justify;">Đ&oacute; ch&iacute;nh l&agrave; l&iacute; do v&igrave; sao vị tr&iacute; BA ra đời.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c doanh nghiệp đạt được mục ti&ecirc;u th&ocirc;ng qua c&aacute;c dự &aacute;n biến nhu cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng th&agrave;nh c&aacute;c sản phẩm, dịch vụ mới v&agrave; lợi nhuận. V&agrave; đ&oacute; l&agrave; nhiệm vụ của c&aacute;c BA.</p>
<p style="text-align: justify;">Mục ti&ecirc;u ch&iacute;nh của c&aacute;c BA l&agrave; gi&uacute;p c&aacute;c doanh nghiệp triển khai c&aacute;c giải ph&aacute;p c&ocirc;ng nghệ một c&aacute;ch hiệu quả, tiết kiệm chi ph&iacute; bằng c&aacute;ch x&aacute;c định ch&iacute;nh x&aacute;c c&aacute;c y&ecirc;u cầu của dự &aacute;n v&agrave; truyền đạt ch&uacute;ng một c&aacute;ch r&otilde; r&agrave;ng cho c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan ch&iacute;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c BA thường thu thập v&agrave; giải th&iacute;ch dữ liệu từ nhiều lĩnh vực trong một tổ chức, đồng thời cải thiện quy tr&igrave;nh kinh doanh v&agrave; t&igrave;m ra giải ph&aacute;p cho c&aacute;c vấn đề kinh doanh với tất cả dữ liệu thu thập được.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Điều kiện để trở th&agrave;nh BA</h2>
<p style="text-align: justify;">Một BA cần phải c&oacute; kiến thức về thống k&ecirc; v&agrave; phần mềm thống k&ecirc; như R. C&aacute;c c&ocirc;ng ty sẽ ưu ti&ecirc;n tuyển một BA cũng sở hữu c&aacute;c kỹ năng về phần mềm quản l&yacute; dữ liệu li&ecirc;n quan, như SQL.</p>
<p style="text-align: justify;">Tuy nhi&ecirc;n, với mỗi một ng&agrave;nh, lĩnh vực nhất định, th&igrave; y&ecirc;u cầu về bằng cấp, kiến thức cũng sẽ kh&aacute;c nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">Th&ocirc;ng thường với ng&agrave;nh nghề n&agrave;y, c&aacute;c doanh nghiệp sẽ thường y&ecirc;u cầu bạn &iacute;t nhất l&agrave; bằng cử nh&acirc;n về ng&agrave;nh học c&oacute; li&ecirc;n quan.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c BA phải c&oacute; khả năng t&igrave;m ra c&aacute;c giải ph&aacute;p cho c&aacute;c vấn đề cho to&agrave;n bộ doanh nghiệp, cũng như phải c&oacute; khả năng giao tiếp hiệu quả với nhiều lĩnh vực kinh doanh kh&aacute;c nhau. V&igrave; vậy, kỹ năng giao tiếp cũng l&agrave; một trong những điều kiện ti&ecirc;n quyết ch&iacute;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">BA cũng cần phải c&oacute; khả năng hiểu nhu cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng v&agrave; c&oacute; thể biến ch&uacute;ng th&agrave;nh c&aacute;c &yacute; tưởng v&agrave; ứng dụng bằng kỹ năng ph&acirc;n t&iacute;ch v&agrave; khả năng quản l&yacute; sản phẩm.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>G&oacute;c lưu &yacute;: Như đ&atilde; đề cập ở tr&ecirc;n, kiến thức về SQL l&agrave; một kỹ năng quan trọng nếu bạn muốn trở th&agrave;nh một BA. SQL l&agrave; loại ng&ocirc;n ngữ ch&iacute;nh được sử dụng để quản l&yacute; dữ liệu được lưu trữ trong RDBMS hoặc hệ thống cơ sở dữ liệu quan hệ. C&aacute;c BA kh&ocirc;ng y&ecirc;u cầu tr&igrave;nh độ nhất định về kiến thức SQL, tuy nhi&ecirc;n, vẫn cần hiểu biết cơ bản về kh&aacute;i niệm, khả năng v&agrave; c&aacute;c chức năng cơ bản của n&oacute;.</em></p>
<h2 style="text-align: justify;">Nhiệm vụ của BA</h2>
<p style="text-align: justify;">Lập t&agrave;i liệu v&agrave; ph&acirc;n t&iacute;ch c&aacute;c chức năng v&agrave; quy tr&igrave;nh kinh doanh của kh&aacute;ch h&agrave;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Đảm bảo kế hoạch thiết kế hệ thống ph&ugrave; hợp nhu cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng.</p>
<p style="text-align: justify;">Tham gia c&aacute;c b&agrave;i thử nghiệm hệ thống v&agrave; độ tiếp nhận của người d&ugrave;ng đối với hệ thống mới.</p>
<p style="text-align: justify;">Gi&uacute;p đỡ về mặt kỹ thuật trong việc đ&agrave;o tạo, huấn luyện nh&acirc;n vi&ecirc;n về chuy&ecirc;n m&ocirc;n kỹ thuật.</p>
<p style="text-align: justify;">Ph&aacute;t triển một chương tr&igrave;nh đ&agrave;o tạo v&agrave; thực hiện c&aacute;c buổi đ&agrave;o tạo ch&iacute;nh thức bao gồm m&ocirc;-đun hệ thống được chỉ định.</p>
<p style="text-align: justify;">L&agrave;m trưởng nh&oacute;m trong c&aacute;c dự &aacute;n v&agrave; nhiệm vụ được giao; v&agrave; cung cấp hướng l&agrave;m việc cho c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển v&agrave; c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan kh&aacute;c của dự &aacute;n.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Tr&aacute;ch nhiệm của BA</h2>
<p style="text-align: justify;">Ch&uacute;ng ta h&atilde;y c&ugrave;ng t&igrave;m hiểu về tr&aacute;ch nhiệm của một BA dựa tr&ecirc;n từng giai đoạn của dự &aacute;n nh&eacute;.</p>
<h3 style="text-align: justify;">1. Hiểu được y&ecirc;u cầu của doanh nghiệp</h3>
<p style="text-align: justify;">Việc đầu ti&ecirc;n BA cần l&agrave;m l&agrave; nắm r&otilde; được mọi vấn đề của một dự &aacute;n. Tr&aacute;ch nhiệm cơ bản của BA l&agrave; l&agrave;m việc với c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan của dự &aacute;n li&ecirc;n quan để hiểu được c&aacute;c y&ecirc;u cầu của họ v&agrave; biến ch&uacute;ng th&agrave;nh c&aacute;c những &yacute; tưởng, đề xuất cho c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển.</p>
<p style="text-align: justify;">Bộ kỹ năng quan trọng cần thiết cho giai đoạn n&agrave;y l&agrave; khả năng chọn lọc c&aacute;c y&ecirc;u cầu của c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan hoặc người ti&ecirc;u d&ugrave;ng của dự &aacute;n th&agrave;nh một &yacute; tưởng với tầm nh&igrave;n nhất qu&aacute;n.</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, BA sẽ cần d&agrave;nh một khoảng thời gian lớn để giải quyết b&agrave;i to&aacute;n n&agrave;y. Họ c&oacute; thể sẽ cần thực hiện c&aacute;c cuộc phỏng vấn, đọc, quan s&aacute;t v&agrave; dung h&ograve;a c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển với mục ti&ecirc;u của họ.</p>
<p style="text-align: justify;">Họ cũng cần thực hiện c&aacute;c kỹ năng nghiệp vụ như ph&acirc;n t&iacute;ch v&agrave; t&igrave;m kiếm c&aacute;c giải ph&aacute;p cho cả tổ chức, v&agrave; kh&aacute;ch h&agrave;ng.</p>
<h3 style="text-align: justify;">2. Ph&acirc;n t&iacute;ch dữ liệu</h3>
<p style="text-align: justify;">Ph&acirc;n t&iacute;ch dữ liệu l&agrave; giai đoạn trong đ&oacute; BA sẽ xem x&eacute;t kỹ c&agrave;ng c&aacute;c yếu tố, đưa ra những đề xuất r&otilde; r&agrave;ng, mạnh lạc về những việc doanh nghiệp cần l&agrave;m để đạt được mục ti&ecirc;u của m&igrave;nh.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong giai đoạn n&agrave;y, BA cũng sẽ phải tương t&aacute;c với nh&oacute;m ph&aacute;t triển v&agrave; c&aacute;c kỹ sư c&ocirc;ng nghệ, để thiết kế bố cục v&agrave; x&aacute;c định ch&iacute;nh x&aacute;c giải ph&aacute;p cần đưa ra.</p>
<p style="text-align: justify;">Sau đ&oacute;, BA sẽ vạch ra phạm vi v&agrave; y&ecirc;u cầu ban đầu của dự &aacute;n. Mục ti&ecirc;u cơ bản đối với bất kỳ BA l&agrave; hiểu được dự &aacute;n, sau đ&oacute; chuyển đổi c&aacute;c mục ti&ecirc;u cấp cao ban đầu th&agrave;nh mục ti&ecirc;u thực tế.</p>
<h3 style="text-align: justify;">3. Li&ecirc;n hệ với c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan</h3>
<p style="text-align: justify;">Đối với c&aacute;c doanh nghiệp, c&aacute;c BA cần phải tạo ra v&agrave; cung cấp c&aacute;c b&agrave;i thuyết tr&igrave;nh chất lượng về c&aacute;c chủ đề như y&ecirc;u cầu kinh doanh, quy tr&igrave;nh thiết kế ứng dụng, cũng như t&igrave;nh trạng dự &aacute;n. Một BA sẽ cần d&agrave;nh nhiều thời gian để li&ecirc;n hệ, trao đổi qua lại với c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan. Kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; n&oacute;i, họ cần lắng nghe v&agrave; nắm bắt nhanh c&aacute;c nhu cầu của kh&aacute;ch h&agrave;nh, doanh nghiệp.</p>
<p style="text-align: justify;">Những người xem phần thuyết tr&igrave;nh của BA sẽ c&aacute;c nh&agrave; điều h&agrave;nh cấp cao của tổ chức, cũng như những người quản l&yacute; chủ chốt trong c&ocirc;ng ty. Vậy n&ecirc;n BA sẽ cần phải x&acirc;y dựng một cuộc tr&ograve; chuyện cởi mở, chắc chắn rằng bạn đ&atilde; nắm r&otilde; y&ecirc;u cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng v&agrave; sẽ truyền đạt lại cho b&ecirc;n ph&aacute;t triển một c&aacute;ch thực tế v&agrave; hiệu quả.</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, c&aacute;c BA cần phải g&acirc;y ấn tượng với c&aacute;c b&ecirc;n li&ecirc;n quan v&agrave; c&aacute;c cơ quan c&oacute; thẩm quyền kh&aacute;c bằng c&aacute;c b&agrave;i thuyết tr&igrave;nh của họ, để doanh nghiệp c&oacute; thể ghi điểm trong mắt kh&aacute;ch h&agrave;nh.</p>
<h3 style="text-align: justify;">4. Ghi ch&eacute;p lại những ph&aacute;t hiện</h3>
<p style="text-align: justify;">Đ&acirc;y l&agrave; giai đoạn BA sẽ tham gia đ&aacute;nh gi&aacute; c&aacute;c nhu cầu v&agrave; đảm bảo rằng nh&oacute;m thực hiện đ&atilde; thu thập c&aacute;c th&ocirc;ng tin chi tiết to&agrave;n diện m&agrave; họ y&ecirc;u cầu để tạo ra v&agrave; thực hiện quy tr&igrave;nh. Giai đoạn n&agrave;y bao gồm việc cộng t&aacute;c với nhiều b&ecirc;n li&ecirc;n quan v&agrave; người ti&ecirc;u d&ugrave;ng tr&ecirc;n to&agrave;n c&ocirc;ng ty để đảm bảo nhu cầu của họ cũng như kiến thức được kết hợp th&agrave;nh một bản kế hoạch chi tiết.</p>
<p style="text-align: justify;">Một bản kế hoạch hiệu quả sẽ n&ecirc;u r&otilde; c&aacute;c phương &aacute;n giải quyết những kh&oacute; khăn cụ thể v&agrave; sau đ&oacute; gi&uacute;p chọn ra phương &aacute;n tốt nhất. Đ&ocirc;i khi, sẽ c&oacute; những t&igrave;nh huống m&agrave; BA c&oacute; thể bỏ s&oacute;t một v&agrave;i y&ecirc;u cầu trong bản kế hoạch.</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển sẽ kh&ocirc;ng biết được, dẫn đến mất thời gian v&agrave; c&ocirc;ng sức, v&igrave; họ sẽ được y&ecirc;u cầu thiết kế lại sản phẩm để fix lại những phần kh&ocirc;ng như kh&aacute;ch h&agrave;ng kỳ vọng.</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, một kỹ năng cực kỳ quan trọng đối với bất kỳ BA n&agrave;o l&agrave; ghi lại hiệu quả từng y&ecirc;u cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng được đề cập v&agrave; chắc chắn rằng kh&ocirc;ng bỏ s&oacute;t chi tiết n&agrave;o.</p>
<p style="text-align: justify;">Sau đ&oacute;, trong suốt qu&aacute; tr&igrave;nh bố tr&iacute; v&agrave; lập kế hoạch, ta sẽ chọn ra giải ph&aacute;p tối ưu nhất đảm bảo rằng n&oacute; đ&aacute;p ứng c&aacute;c y&ecirc;u cầu kinh doanh.</p>
<h3 style="text-align: justify;">5. Đ&aacute;nh gi&aacute; v&agrave; triển khai giải ph&aacute;p</h3>
<p style="text-align: justify;">Bước tiếp theo cần l&agrave;m l&agrave; đảm bảo rằng thiết kế của hệ thống đạt ti&ecirc;u chuẩn, theo nhu cầu của kh&aacute;ch h&agrave;ng. BA cần d&agrave;nh thời gian x&aacute;c định c&aacute;c phương &aacute;n để giải quyết những kh&oacute; khăn cụ thể v&agrave; sau đ&oacute; gi&uacute;p chọn ra phương &aacute;n tốt nhất. Sau đ&oacute;, đ&aacute;nh gi&aacute; giải ph&aacute;p tốt nhất để đảm bảo rằng n&oacute; đ&aacute;p ứng c&aacute;c y&ecirc;u cầu kinh doanh.</p>
<p style="text-align: justify;">Mặc d&ugrave; vậy, việc triển khai giải ph&aacute;p vẫn chưa phải l&agrave; giai đoạn cuối c&ugrave;ng trong c&ocirc;ng việc của 1 BA. Tr&ecirc;n thực tế, sản phẩm đưa ra c&oacute; thể vẫn chưa đ&uacute;ng với kỳ vọng của kh&aacute;ch h&agrave;ng Trong trường hộ n&agrave;y, BA cần phải nắm r&otilde; những vấn đề của kh&aacute;ch h&agrave;ng trong qu&aacute; tr&igrave;nh sử dụng phần mềm.</p>
<h4 style="text-align: justify;">Liệu BA c&oacute; biết được những lợi &iacute;ch dự kiến trong từng dự &aacute;n kinh doanh kh&ocirc;ng?</h4>
<p style="text-align: justify;">Về bản chất, BA l&agrave; người điều hướng, chịu tr&aacute;ch nhiệm đi đến đ&iacute;ch cuối c&ugrave;ng trong từng dự &aacute;n kinh doanh.</p>
<p style="text-align: justify;">BA phải lu&ocirc;n nhận thức được l&agrave;m thế n&agrave;o để đưa ra một &yacute; tưởng ho&agrave;n thiện, l&agrave;m thế n&agrave;o để đạt được điều đ&oacute;, v&agrave; phải c&oacute; đủ năng lực để xử l&yacute; c&aacute;c vấn đề ph&aacute;t sinh trong từng giai đoạn.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Tổng kết</h2>
<p style="text-align: justify;">Trong thời đại m&agrave; điều kiện kinh tế v&agrave; nhu cầu kinh doanh đang thay đổi một c&aacute;ch nhanh ch&oacute;ng, bạn cần chuẩn bị tinh thần v&agrave; lập một kế hoạch ph&ugrave; hợp để lu&ocirc;n c&oacute; mặt trong cuộc đua gay gắt n&agrave;y.</p>
<p style="text-align: justify;">Để đạt được th&agrave;nh c&ocirc;ng trong vị tr&iacute; BA đ&ograve;i hỏi bạn phải c&oacute; kế hoạch ph&ugrave; hợp cũng như những mục ti&ecirc;u sự nghiệp r&otilde; r&agrave;ng. Nếu kh&ocirc;ng lập kế hoạch r&otilde; r&agrave;ng cho tương lai, bạn sẽ cảm thấy lạc l&otilde;ng v&agrave; gặp những bế tắc trong qu&aacute; tr&igrave;nh l&ecirc;n &yacute; tưởng. Kh&ocirc;ng ai c&oacute; thể dự đo&aacute;n ch&iacute;nh x&aacute;c thị trường việc l&agrave;m sẽ như thế n&agrave;o - một v&agrave;i năm, hoặc thậm ch&iacute; v&agrave;i th&aacute;ng cho ng&agrave;nh nghề n&agrave;y. V&igrave; vậy, tốt nhất bạn n&ecirc;n trang bị cho m&igrave;nh những kiến thức, chứng chỉ cần c&oacute; bằng c&aacute;ch đăng k&yacute; tham gia c&aacute;c chương tr&igrave;nh đ&agrave;o tạo BA, để đ&aacute;p ứng được y&ecirc;u cầu của c&aacute;c nh&agrave; tuyển dụng.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>Mong rằng những chia sẻ n&agrave;y của Tek4.vn sẽ gi&uacute;p c&aacute;c bạn hiểu r&otilde; hơn về c&ocirc;ng việc của BA cũng như gi&uacute;p c&aacute;c bạn c&oacute; những h&agrave;nh trang cần thiết để trở th&agrave;nh BA nh&eacute;</em>.</p>

Admin

BA là gì? Những điều cần biết về BA

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan