<p>B&agrave;i viết "[Lập tr&igrave;nh C từ 0 đến 1] B&agrave;i 3. C&agrave;i đặt v&agrave; viết chương tr&igrave;nh C tr&ecirc;n Code::Blocks" l&agrave; b&agrave;i viết tiếp theo nằm trong series hướng dẫn học lập tr&igrave;nh C của&nbsp;<a href="http://tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">tek4.vn</a>.</p>
<p>Độc giả c&oacute; thể tham khảo c&aacute;c b&agrave;i viết kh&aacute;c trong series b&agrave;i viết n&agrave;y&nbsp;<a href="https://tek4.vn/lap-trinh-c-co-ban-den-nang-cao/" target="_blank" rel="noopener">tại đ&acirc;y</a></p>
<p>B&agrave;i viết n&agrave;y sẽ cung cấp đến độc giả những kh&aacute;i niệm cơ bản nhất về qu&aacute; tr&igrave;nh thực thi một chương tr&igrave;nh trong m&aacute;y t&iacute;nh, cũng như c&aacute;ch để c&oacute; thể c&agrave;i đặt được một C&ocirc;ng cụ lập tr&igrave;nh (IDE) v&agrave; viết một chương tr&igrave;nh C tr&ecirc;n n&oacute;. Trong loạt b&agrave;i hướng dẫn [Lập tr&igrave;nh C từ 0 đến 1], IDE được sử dụng l&agrave; Code::Blocks</p>
<ol>
<li><strong>Chương tr&igrave;nh v&agrave; Phần mềm</strong></li>
</ol>
<p>Phần mềm, chương tr&igrave;nh của m&aacute;y t&iacute;nh l&agrave; g&igrave;, ch&uacute;ng c&oacute; phải l&agrave; một kh&ocirc;ng? Hai từ n&agrave;y được nhắc đến rất nhiều khi n&oacute;i đến lập tr&igrave;nh, bạn đ&atilde; biết về sự kh&aacute;c biệt giữa 2 kh&aacute;i niệm Chương tr&igrave;nh v&agrave; Phần mềm chưa? N&agrave;o ch&uacute;ng ta h&atilde;y c&ugrave;ng nhau l&agrave;m r&otilde; 2 kh&aacute;i niệm n&agrave;y nh&eacute;.</p>
<p>Ch&uacute;ng ta vẫn thường n&oacute;i:&nbsp;<em>T&ocirc;i mới c&agrave;i đặt một phần mềm mới; Chương tr&igrave;nh của t&ocirc;i c&ograve;n phải thử nghiệm rất nhiều; Giao diện c&aacute;c chức năng của Phần mềm n&agrave;y rất tốt; Chương tr&igrave;nh đồ hoạ n&agrave;y kh&ocirc;ng thể chạy được tr&ecirc;n m&aacute;y t&iacute;nh của t&ocirc;i; ...</em></p>
<p>Chương tr&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh hay chương tr&igrave;nh l&agrave; sự mi&ecirc;u tả c&aacute;c đối tượng cần xử l&yacute; v&agrave; c&aacute;c quy tắc xử l&yacute; đối với nhiệm vụ t&iacute;nh to&aacute;n để m&aacute;y t&iacute;nh c&oacute; thể hiểu được. N&oacute;i một c&aacute;ch kh&aacute;c, chương tr&igrave;nh l&agrave; một chuỗi c&aacute;c chỉ thị được viết ra để giải quyết một nhiệm vụ cụ thể bằng m&aacute;y t&iacute;nh, v&agrave; phải được thực thi tr&ecirc;n m&aacute;y t&iacute;nh. Chương tr&igrave;nh l&agrave; kh&aacute;i ni&ecirc;m cơ bản nhất trong lập tr&igrave;nh, v&agrave; cũng l&agrave; kh&aacute;i niệm rất cơ bản trong phần mềm.</p>
<p>Phần mềm m&aacute;y t&iacute;nh hay phần mềm l&agrave; giao diện giữa người sử dụng với phần cứng. Một tập c&aacute;c chương tr&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; c&aacute;c dữ liệu li&ecirc;n quan thường được gọi l&agrave; phần mềm.</p>
<p><strong>2. C&aacute;ch m&aacute;y t&iacute;nh build một chương tr&igrave;nh</strong></p>
<p>Ở tr&ecirc;n, ch&uacute;ng ta đ&atilde; biết chương tr&igrave;nh l&agrave; một tập c&aacute;c chỉ thị được viết ra để giải quyết một nhiệm vụ cụ thể bằng m&aacute;y t&iacute;nh. Nhưng tập c&aacute;c chỉ thị đ&oacute; l&agrave;m sao để m&aacute;y t&iacute;nh c&oacute; thể hiểu v&agrave; thực thi được th&igrave; chưa c&oacute; c&acirc;u trả lời.</p>
<p>Qu&aacute; tr&igrave;nh chuyển từ file m&atilde; nguồn (tập c&aacute;c c&acirc;u lệnh) th&agrave;nh file thực thi (.exe, .dll, ...) được gọi l&agrave; "<em>build</em>". Qu&yacute; tr&igrave;nh n&agrave;y gồm c&oacute; 3 bước theo sơ đồ sau:</p>
<p><img class="aligncenter wp-image-5746 size-full" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/Screen-Shot-2020-10-21-at-11.21.14-PM.png" alt="" width="577" height="231" /></p>
<p>Sau qu&aacute; tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch (Compile), m&atilde; nguồn đ&atilde; qua xử l&yacute; sẽ được chuyển th&agrave;nh m&atilde; m&aacute;y, v&agrave; b&acirc;y giờ m&aacute;y t&iacute;nh mới c&oacute; thể hiểu được tập c&aacute;c c&acirc;u lệnh m&agrave; người lập tr&igrave;nh đ&atilde; c&agrave;i đặt. Tiếp đến, tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch sẽ tiến h&agrave;nh li&ecirc;n kết (Link) c&aacute;c tập m&atilde; m&aacute;y từ nhiều file kh&aacute;c nhau, c&aacute;c thư viện cần thiết cũng như những định dạng file thực thi của Hệ điều h&agrave;nh cho ph&eacute;p. Sau qu&aacute; tr&igrave;nh n&agrave;y, một chương tr&igrave;nh sẽ được tạo ra. V&agrave; đ&acirc;y l&agrave; kết quả của qu&aacute; tr&igrave;nh <em>"build".</em></p>
<p><strong>3. Tải v&agrave; c&agrave;i đặt IDE Code::Blocks</strong></p>
<p><img class="aligncenter wp-image-5748 size-full" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/codeblocks_turbo_c_alternative.png" alt="" width="565" height="201" /></p>
<p>Để viết một chương tr&igrave;nh với ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C, bạn c&oacute; thể c&agrave;i đặt m&atilde; nguồn bằng bất kỳ một tr&igrave;nh soạn thảo n&agrave;o v&agrave; sử dụng tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch th&ocirc;ng qua giao diện Command để bi&ecirc;n dịch th&agrave;nh một chương tr&igrave;nh ho&agrave;n chỉnh. Nhưng việc l&agrave;m đ&oacute; trở n&ecirc;n phức tạp hơn rất nhiều nếu như ch&uacute;ng ta kh&ocirc;ng chỉ c&oacute; một file m&atilde; nguồn, cũng như trong qu&aacute; tr&igrave;nh gỡ lỗi (debug) gặp nhiều kh&oacute; khăn. Thay v&agrave;o đ&oacute;, h&atilde;y sử dụng một m&ocirc;i trường t&iacute;ch hợp để thực hiện c&aacute;c c&ocirc;ng việc n&ecirc;u tr&ecirc;n, đ&oacute; l&agrave; IDE.</p>
<p><strong>IDE</strong>&nbsp;(<strong>I</strong>ntegrated&nbsp;<strong>D</strong>evelopment&nbsp;<strong>E</strong>nvironment) l&agrave; m&ocirc;i trường t&iacute;ch hợp d&ugrave;ng để viết code để ph&aacute;t triển ứng dụng. Ngo&agrave;i ra&nbsp;<strong>IDE</strong>&nbsp;t&iacute;ch hợp c&aacute;c tool hỗ trợ kh&aacute;c như tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch (<strong>Compiler</strong>), kiểm tra lỗi (<strong>Debugger</strong>), định dạng hoặc highlight code, tổ chức thư mục code, t&igrave;m kiếm code&hellip;</p>
<p>Hiện nay c&oacute; rất nhiều IDE d&ugrave;ng để l&acirc;p tr&igrave;nh C, c&oacute; thể kể t&ecirc;n một số IDE ti&ecirc;u biểu như: Visual studio, Code blocks, DevC, .. trong khu&ocirc;n khổ của series Lập tr&igrave;nh C từ 0 đến 1, t&aacute;c giả mong muốn rằng bạn đọc sẽ c&ugrave;ng t&aacute;c giả sử dụng IDE Code blocks cho to&agrave;n bộ c&aacute;c v&iacute; dụ c&oacute; trong series n&agrave;y.</p>
<p>L&yacute; do tại sao Code Blocks lại được chọn?</p>
<ul>
<li>C&oacute; thể chạy tr&ecirc;n mọi hệ điều h&agrave;nh: Windows, Linux, Mac, ...</li>
<li>Rất gọn nhẹ</li>
<li>Hỗ trợ format code, điều n&agrave;y rất tiện lợi cho việc c&agrave;i đặt c&aacute;c chương tr&igrave;nh, tạo cảm gi&aacute;c thoải m&aacute;i, dễ nh&igrave;n</li>
<li>Miễn ph&iacute;</li>
</ul>
<p><strong>C&agrave;i đặt:</strong></p>
<ol>
<li>Nhấn v&agrave;o&nbsp;Code::Blocks&nbsp;để tải file. Lưu &yacute;, h&atilde;y chọn <em>"</em>codeblocks-20.03mingw-setup.exe<em>" </em>để qu&aacute; tr&igrave;nh c&agrave;i đặt trở n&ecirc;n đơn giản hơn.</li>
<li>Chạy file c&agrave;i đặt. N&oacute; l&agrave;&nbsp;<span class="marker">một</span>&nbsp;tr&igrave;nh c&agrave;i đặt theo chuẩn Windows, chỉ cần nhấn Next sau&nbsp;<span class="marker">l&uacute;c</span>&nbsp;đọc m&agrave;n h&igrave;nh.<span class="marker">&nbsp;Nếu</span>&nbsp;<span class="marker">sử dụng</span>&nbsp;hệ&nbsp;<span class="marker">điều h&agrave;nh</span>&nbsp;kh&aacute;c, h&atilde;y click v&agrave;o&nbsp;<span class="marker">c&aacute;c</span>&nbsp;<span class="marker">lựa chọn</span>&nbsp;<span class="marker">th&iacute;ch hợp</span>&nbsp;tr&ecirc;n trang download của nh&agrave; ph&aacute;t h&agrave;nh. Qu&aacute; tr&igrave;nh c&agrave;i đặt, độc giả c&oacute; thể tham khảo c&aacute;c bước chi tiết theo h&igrave;nh b&ecirc;n dưới.</li>
</ol>
<p><img class="aligncenter wp-image-5750 size-full" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/qcy48Fb.jpg" alt="" width="1000" height="520" /></p>
<p>&nbsp;</p>
<p>&nbsp;</p>
<p><strong>5. Thực h&agrave;nh viết v&agrave; build project đầu ti&ecirc;n</strong></p>
<p><strong>Bước 1:&nbsp;</strong>Mở Project Wizard</p>
<p>Chọn<strong>&nbsp;File-&gt;New-&gt;Project</strong>&hellip; để bắt đầu project mới.</p>
<div class="wp-block-image"><img class="alignnone size-medium wp-image-5751" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/YcNZBYd-300x282.jpg" alt="" width="300" height="282" /></div>
<div>Với project đầu ti&ecirc;n, h&atilde;y chọn&nbsp;<strong>Console application</strong>&nbsp;(đ&acirc;y l&agrave; t&ugrave;y chọn phổ biến nhất cho những mục đ&iacute;ch th&ocirc;ng thường).</div>
<div>Nhấn&nbsp;<strong>Go</strong></div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5752" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/MT5Os7R-300x227.jpg" alt="" width="300" height="227" /></div>
<div>&nbsp;</div>
<div><strong>Bước 2:&nbsp;</strong>C&agrave;i đặt ng&ocirc;n ngữ v&agrave; tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch</div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5753" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/RGvTTiP-300x250.jpg" alt="" width="300" height="250" /></div>
<div><em>Nhấn skip để kh&ocirc;ng hỏi lại những lần tạo project sau</em></div>
<div>&nbsp;</div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5756" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/3-300x248.png" alt="" width="300" height="248" /></div>
<div><em>Chọn ng&ocirc;n ngữ lập trinh. Mặc định l&agrave; C++, h&atilde;y chọn C</em></div>
<div>&nbsp;</div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5757" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/4-300x248.png" alt="" width="300" height="248" /></div>
<div><em>Chọn tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch, mặc định l&agrave; GCC. H&atilde;y để mặc định</em></div>
<div>&nbsp;</div>
<div>Nhấn Finish</div>
<div>&nbsp;</div>
<div><strong>Bước 3:&nbsp;</strong>Viết một đoạn m&atilde; nguồn in ra d&ograve;ng chữ "Hello world!"</div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5758" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/Screen-Shot-2020-10-22-at-12.19.47-AM-300x179.png" alt="" width="300" height="179" /></div>
<div>&nbsp;</div>
<div><strong>Bước 4:&nbsp;</strong>Build chương tr&igrave;nh với Code blocks</div>
<div><img class="alignnone size-medium wp-image-5759" src="https://tek4.vn/wp-content/uploads/2020/10/Screen-Shot-2020-10-22-at-12.21.18-AM-300x161.png" alt="" width="300" height="161" /></div>
<div>H&atilde;y nhấn F9 để Build v&agrave; Run chương tr&igrave;nh, quan s&aacute;t kết quả.</div>
<div>&nbsp;</div>
<div>
<p>Ch&uacute;ng ta sẽ kết th&uacute;c &ldquo;B&agrave;i 3. C&agrave;i đặt v&agrave; viết chương tr&igrave;nh C tr&ecirc;n Code::Blocks&rdquo; trong series [Lập tr&igrave;nh C từ 0 đến 1] ở đ&acirc;y. H&atilde;y c&ugrave;ng đ&oacute;n xem "B&agrave;i 4. C&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C&rdquo;.</p>
<p>H&atilde;y để lại b&igrave;nh luận v&agrave; theo d&otilde;i series b&agrave;i viết: &ldquo;<a href="https://tek4.vn/tu-khoa/lap-trinh-c-tu-0-den-1/">Lập tr&igrave;nh C từ 0 đến 1</a>&rdquo; để tiếp tục cập nhật những th&ocirc;ng tin mới nhất.</p>
</div>
<div>&nbsp;</div>
<div>&nbsp;</div>
<p>&nbsp;</p>

Admin

[Lập trình C từ 0 đến 1] Bài 3. Cài đặt và viết chương trình C trên Code::Blocks

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan