<h3 style="text-align: justify;">Internet of Things l&agrave; g&igrave;?</h3>
Mạng lưới vạn vật kết nối Internet hoặc l&agrave; mạng lưới thiết bị kết nối Internet viết tắt l&agrave; IoT l&agrave; một kịch bản của thế giới, khi m&agrave; mỗi đồ vật, con người được cung cấp một định danh của ri&ecirc;ng m&igrave;nh, v&agrave; tất cả c&oacute; khả năng truyền tải, trao đổi th&ocirc;ng tin, dữ liệu qua một mạng duy nhất m&agrave; kh&ocirc;ng cần đến sự tương t&aacute;c trực tiếp giữa người với người, hay người với m&aacute;y t&iacute;nh. IoT đ&atilde; ph&aacute;t triển từ sự hội tụ của c&ocirc;ng nghệ kh&ocirc;ng d&acirc;y, c&ocirc;ng nghệ vi cơ điện tử v&agrave; Internet. N&oacute;i đơn giản l&agrave; một tập hợp c&aacute;c thiết bị c&oacute; khả năng kết nối với nhau, với Internet v&agrave; với thế giới b&ecirc;n ngo&agrave;i để thực hiện một c&ocirc;ng việc n&agrave;o đ&oacute;.
<img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://mona.media/wp-content/uploads/2020/10/post-thumb-iot.jpg" alt="" width="700" height="469" />
<h3 style="text-align: justify;">Lịch sử ph&aacute;t triển của IoT</h3>
<h4 style="text-align: justify;">H&igrave;nh th&aacute;i sơ khai</h4>
Internet of Things &ndash; IoT được đưa ra bởi c&aacute;c nh&agrave; s&aacute;ng lập của MIT Auto-ID Center đầu ti&ecirc;n, năm 1999 Kevin Ashton đ&atilde; đưa ra cụm từ Internet of Things nhằm để chỉ c&aacute;c đối tượng c&oacute; thể được nhận biết cũng như sự tồn tại của ch&uacute;ng. Thuật ngữ Auto-ID chỉ tới bất kỳ một lớp rộng của c&aacute;c kỹ thuật x&aacute;c minh sử dụng trong c&ocirc;ng nghiệp để tự động h&oacute;a, giảm c&aacute;c lỗi v&agrave; tăng hiệu năng. C&aacute;c kỹ thuật đ&oacute; bao gồm c&aacute;c m&atilde; vạch, thẻ th&ocirc;ng minh, cảm biến, nhận dạng tiếng n&oacute;i, v&agrave; sinh trắc học. Từ năm 2003 Kỹ thuật Auto-ID trong c&aacute;c hoạt động ch&iacute;nh l&agrave; Radio Frequency Identification &ndash; RFID.
Đỉnh cao của Auto-ID Center l&agrave; v&agrave;o th&aacute;ng 9/2003, khi hội nghị chuy&ecirc;n đề EPC (Electronic Product Code) tổ chức tại Chicago (Illinois, Mỹ) đ&aacute;nh dấu sự xuất hiện ch&iacute;nh thức của hệ thống mạng EPC &ndash; một cơ sở hạ tầng kỹ thuật mở cho ph&eacute;p c&aacute;c m&aacute;y t&iacute;nh tự động x&aacute;c định c&aacute;c vật thể nh&acirc;n tạo v&agrave; theo d&otilde;i ch&uacute;ng khi ch&uacute;ng đi từ nh&agrave; m&aacute;y tới trung t&acirc;m ph&acirc;n phối để lưu trữ tr&ecirc;n c&aacute;c gi&aacute;. Hội nghị được hỗ trợ bởi nhiều c&ocirc;ng ty lớn tr&ecirc;n thế giới &ndash; đại diện cho thực phẩm, h&agrave;ng h&oacute;a ti&ecirc;u d&ugrave;ng, c&ocirc;ng nghiệp b&aacute;n lẻ, vận tải v&agrave; dược phẩm, trong số nhiều đại diện kh&aacute;c &ndash; sự nổi bật của RFID cho thấy n&oacute; sẽ trở th&agrave;nh ch&igrave;a kh&oacute;a cho ph&eacute;p c&aacute;c kỹ thuật để ph&aacute;t triển kinh tế trong 55 năm tới. Xem x&eacute;t hội nghị trong c&aacute;c giai đoạn lịch sử, Kevin Ashton đ&atilde; dự đo&aacute;n sự thay đổi từ m&aacute;y t&iacute;nh xử l&yacute; th&ocirc;ng tin sang m&aacute;y t&iacute;nh c&oacute; cảm nhận.
Mục đ&iacute;ch của ph&ograve;ng Lab Auto-ID l&agrave; ph&aacute;t triển một mạng lưới kết nối c&aacute;c m&aacute;y t&iacute;nh với c&aacute;c vật thể - kh&ocirc;ng chỉ phần cứng hay phần mềm để vận h&agrave;nh mạng, m&agrave; l&agrave; mọi thứ cần thiết để tạo ra Internet of Things, bao gồm phần cứng ph&ugrave; hợp, phần mềm mạng, c&aacute;c giao thức, v&agrave; c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ m&ocirc; tả c&aacute;c đối tượng theo c&aacute;c c&aacute;ch m&aacute;y t&iacute;nh c&oacute; thể hiểu được. Lưu &yacute; rằng Auto-ID Labs kh&ocirc;ng t&igrave;m c&aacute;ch tạo ra mạng to&agrave;n cầu kh&aacute;c m&agrave; x&acirc;y dựng c&aacute;c th&agrave;nh phần x&acirc;y dựng đỉnh cao của Internet.<a name="_Toc477216118"></a>
<h4 style="text-align: justify;">Từ &yacute; tưởng đến thực tiễn</h4>
IoT được xem x&eacute;t khi RFID được mở rộng giới hạn. Nhưng cụm từ Internet of Things l&uacute;c n&agrave;y mới chỉ đưa ra tầm nh&igrave;n về m&aacute;y m&oacute;c trong tương lai: thế kỷ 19, c&aacute;c m&aacute;y m&oacute;c học để l&agrave;m, trong thế kỷ 20, ch&uacute;ng học để nghĩ v&agrave; trong thế kỷ 21, ch&uacute;ng c&oacute; thể cảm gi&aacute;c v&agrave; phản ứng lại.
Kh&aacute;i niệm Internet of Things trở n&ecirc;n r&otilde; r&agrave;ng v&agrave;o năm 2005 khi International Telecommunications Union &ndash; ITU c&ocirc;ng bố bản b&aacute;o c&aacute;o đầu ti&ecirc;n về chủ đề n&agrave;y. B&aacute;o c&aacute;o n&ecirc;u: IoT sẽ kết nối c&aacute;c vật thể theo cả 2 c&aacute;ch th&ocirc;ng minh v&agrave; c&oacute; cảm nhận th&ocirc;ng qua sự ph&aacute;t triển kỹ thuật li&ecirc;n kết trong nhận biết th&ocirc;ng tin (theo c&aacute;c vật thể), c&aacute;c cảm biến v&agrave; mạng cảm biến kh&ocirc;ng d&acirc;y (cảm nhận vật thể), c&aacute;c hệ thống nh&uacute;ng (suy nghĩ về vật thể) v&agrave; c&ocirc;ng nghệ nano (thu nhỏ vật thể). Trong b&aacute;o c&aacute;o ITU cũng x&aacute;c định c&aacute;c thử th&aacute;ch quan trọng cần giải quyết để khai th&aacute;c hết tiềm năng của IoT &ndash; ti&ecirc;u chuẩn h&oacute;a v&agrave;&nbsp; sự kết hợp, bảo mật, v&agrave; c&aacute;c vấn đề đạo đức &ndash; x&atilde; hội.
<h4 style="text-align: justify;">Sự ph&aacute;t triển</h4>
Ng&agrave;y nay với khoảng 1,5 tỷ m&aacute;y t&iacute;nh v&agrave; tr&ecirc;n 1 tỷ điện thoại c&oacute; kết nối&nbsp; Internet. Sự hiện diện &ldquo;Internet of &nbsp;PCs&rdquo; sẽ được chuyển sang IoT trong đ&oacute; 50-100 tỷ thiết bị kết nối Internet trong năm 2020. Một v&agrave;i nghi&ecirc;n cứu c&ograve;n chỉ ra trong c&ugrave;ng năm đ&oacute;, số lượng m&aacute;y m&oacute;c di động sẽ tăng gấp 30 lần so với hiện nay. Nếu kh&ocirc;ng chỉ xem x&eacute;t c&aacute;c kết nối m&aacute;y với m&aacute;y m&agrave; l&agrave; c&aacute;c kết nối giữa tất cả c&aacute;c vật thể th&igrave; số lượng kết nối c&oacute; thể tăng l&ecirc;n tới 100.000 tỷ. Trong một l&yacute; thuyết mới, c&aacute;c vật thể được kết nối l&agrave; qu&aacute; nhiều đến mức c&oacute; thể x&oacute;a nh&ograve;a ranh giới giữa mảnh v&agrave; nguy&ecirc;n tử. Một v&agrave;i t&aacute;c giả tạo ra c&aacute;c kh&aacute;i niệm mới để hiểu r&otilde; hơn l&yacute; thuyết IoT. VD: &ldquo;blogjects&rdquo; để m&ocirc; tả vật thể blog, &ldquo;sprimes&rdquo; để chỉ nhận thức vị tr&iacute;, nhận thức m&ocirc;i trường, tự ghi log, tự tạo t&agrave;i liệu, c&aacute;c vật thể duy nhất m&agrave; cung cấp nhiều dữ liệu về bản th&acirc;n ch&uacute;ng v&agrave; m&ocirc;i trường của ch&uacute;ng, &ldquo;informational shadows&rdquo; để chỉ c&aacute;c vật thể được kết nối.
<h3 style="text-align: justify;">C&aacute;c ứng dụng của Internet of Things</h3>
Th&agrave;nh phố th&ocirc;ng minh &ndash; smart cities
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&ocirc;ng vi&ecirc;n th&ocirc;ng minh: gi&aacute;m s&aacute;t kh&ocirc;ng gian đỗ xe của th&agrave;nh phố.</li>
<li>Kiểm tra x&acirc;y dựng: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c rung động v&agrave; c&aacute;c điều kiện vật chất trong c&aacute;c t&ograve;a nh&agrave;, cầu v&agrave; c&ocirc;ng tr&igrave;nh lịch sử.</li>
<li>Bản đồ tiếng ồn th&agrave;nh phố: gi&aacute;m s&aacute;t &acirc;m thanh trong c&aacute;c phạm vi qu&aacute;n bar v&agrave; c&aacute;c khu trung t&acirc;m theo thời gian thực.</li>
<li>Tắc nghẽn giao th&ocirc;ng: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c phương tiện v&agrave; mức độ người đi bộ để tối ưu việc l&aacute;i xe v&agrave; đi lại.</li>
<li>Chiếu s&aacute;ng th&ocirc;ng minh: chiếu s&aacute;ng th&ocirc;ng minh v&agrave; tương ứng với thời tiết trong hệ thống đ&egrave;n đường.</li>
<li>Quản l&yacute; chất thải: ph&aacute;t hiện mức độ r&aacute;c thải trong c&aacute;c container để tối ưu đường đi thu gom r&aacute;c.</li>
<li>Hệ thống vận tải th&ocirc;ng minh: c&aacute;c tuyến đường v&agrave; cao tốc th&ocirc;ng minh với c&aacute;c th&ocirc;ng điệp cảnh b&aacute;o v&agrave; c&aacute;c điều chỉnh theo điều kiện thời tiết v&agrave; c&aacute;c sự kiện kh&ocirc;ng mong muốn như tai nạn, tắc đường.</li>
</ul>
M&ocirc;i trường th&ocirc;ng minh &ndash; Smart Environment.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Ph&aacute;t hiện ch&aacute;y rừng: gi&aacute;m s&aacute;t kh&iacute; gas đốt ch&aacute;y v&agrave; c&aacute;c điều kiện cảnh b&aacute;o ch&aacute;y rừng để đưa ra v&ugrave;ng cảnh b&aacute;o.</li>
<li>&Ocirc; nhiễm kh&ocirc;ng kh&iacute;: điều khiển kh&iacute; CO2 thải ra từ c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y, c&aacute;c kh&iacute; g&acirc;y &ocirc; nhiễm từ phương tiện v&agrave; kh&iacute; độc trong c&aacute;c n&ocirc;ng trại.</li>
<li>Ph&ograve;ng ngừa lũ qu&eacute;t v&agrave; lở đất: gi&aacute;m s&aacute;t độ ẩm đất, c&aacute;c rung chấn v&agrave; mật độ đất để ph&aacute;t hiện c&aacute;c mối nguy hiểm theo điều kiện đất.</li>
<li>Ph&aacute;t hiện sớm động đất: ph&acirc;n bố gi&aacute;m s&aacute;t ở c&aacute;c v&ugrave;ng đặc biệt c&oacute; rung chấn.</li>
</ul>
Nước th&ocirc;ng minh &ndash; Smart Water.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Chất lượng nước: nghi&ecirc;n cứu về sự th&iacute;ch hợp của nước tr&ecirc;n c&aacute;c s&ocirc;ng, v&ugrave;ng biển đối với hệ động vật v&agrave; ti&ecirc;u chuẩn nước để sử dụng.</li>
<li>R&ograve; rỉ nước: ph&aacute;t hiện chất lỏng b&ecirc;n ngo&agrave;i c&aacute;c k&eacute;t v&agrave; c&aacute;c biến động &aacute;p suất b&ecirc;n trong c&aacute;c đường ống.</li>
<li>Lũ tr&ecirc;n c&aacute;c con s&ocirc;ng: gi&aacute;m s&aacute;t biến động mực nước tr&ecirc;n c&aacute;c s&ocirc;ng, đập v&agrave; nguồn nước.</li>
</ul>
Đo lường th&ocirc;ng minh &ndash; Smart Metering.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Mạng lưới th&ocirc;ng minh: gi&aacute;m s&aacute;t v&agrave; quản l&yacute; t&igrave;nh h&igrave;nh ti&ecirc;u thụ năng lượng.</li>
<li>T&iacute;nh h&igrave;nh c&aacute;c bể chứa: gi&aacute;m s&aacute;t mức nước, dầu, kh&iacute; ga trong c&aacute;c k&eacute;t v&agrave; bể chứ.</li>
<li>C&agrave;i đặt hệ thống quan điện: gi&aacute;m s&aacute;t v&agrave; tối ưu hiệu quả của c&aacute;c thiết bị năng lượng mặt trời.</li>
<li>Lưu lượng nước: đo lường &aacute;p suất nước trong c&aacute;c hệ thống dẫn nước.</li>
<li>T&iacute;nh to&aacute;n trữ lượng h&agrave;ng: đo lượng mức độ c&ograve;n v&agrave; khối lượng h&agrave;ng h&oacute;a.</li>
</ul>
Bảo mật v&agrave; t&igrave;nh trạng khẩn cấp &ndash; Security and Emergencies.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Kiểm so&aacute;t v&ugrave;ng hạn chế truy nhập: điều khiển truy nhập tới c&aacute;c v&ugrave;ng hạn chế v&agrave; ph&aacute;t hiện người kh&ocirc;ng phận sự.</li>
<li>Sự c&oacute; mặt của chất lỏng: ph&aacute;t hiện chất lỏng trong c&aacute;c trung t&acirc;m dữ liệu, kho dữ liệu v&agrave; vị tr&iacute; x&acirc;y dựng nhạy cảm để chống sự hỏng h&oacute;c v&agrave; ăn m&ograve;n.</li>
<li>Mức bức xạ: ph&acirc;n phối đo lường phạm vi bức xạ xung quanh c&aacute;c khu năng lượng hạt nh&acirc;n để cảnh b&aacute;o r&ograve; rỉ kịp thời.</li>
<li>C&aacute;c kh&iacute; nguy hiểm v&agrave; nổ kh&iacute;: ph&aacute;t hiện mức độ kh&iacute; gas v&agrave; r&ograve; rỉ trong c&aacute;c m&ocirc;i trường c&ocirc;ng nghiệp, xung quanh c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y h&oacute;a chất v&agrave; trong c&aacute;c mỏ.</li>
</ul>
Hệ Thống b&aacute;n lẻ - Retail
<ul style="text-align: justify;">
<li>Thanh to&aacute;n NFC: qu&aacute; tr&igrave;nh chi trả dựa tr&ecirc;n vị tr&iacute; hoặc khoảng thời gian hoạt động để chuy&ecirc;n chở c&ocirc;ng cộng, thể thao, c&aacute;c c&ocirc;ng vi&ecirc;n chủ đề&hellip;</li>
<li>Điều khiển băng chuyền: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c điều kiện lưu trữ trong c&aacute;c d&acirc;y chuyền v&agrave; theo d&otilde;i sản phẩm cho mục đ&iacute;ch gi&aacute;m s&aacute;t.</li>
<li>C&aacute;c ứng dụng mua sắm th&ocirc;ng minh: đưa ra lời khuy&ecirc;n tại c&aacute;c thời điểm b&aacute;n theo th&oacute;i quen kh&aacute;ch h&agrave;ng, sở th&iacute;ch, c&aacute;c th&agrave;nh phần g&acirc;y phản cảm với người mua hoặc hạn sử dụng.</li>
<li>Quản l&yacute; sản phẩm th&ocirc;ng minh: điều khiển sự lu&acirc;n phi&ecirc;n c&aacute;c sản phẩm trong gi&aacute; v&agrave; kho để tự động c&aacute;c qu&aacute; tr&igrave;nh bổ sung.</li>
</ul>
Điều khiển trong c&ocirc;ng nghiệp &ndash; Industrial Control.
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&aacute;c ứng dụng M2M: kiểm so&aacute;t t&agrave;i sản v&agrave; c&aacute;c m&aacute;y tự chẩn đo&aacute;n.</li>
<li>Chất lượng kh&ocirc;ng kh&iacute; trong nh&agrave;: gi&aacute;m gi&aacute; khi độc v&agrave; mức độ kh&iacute; oxi trong c&aacute;c thiết bị h&oacute;a học để đảm bảo cho c&ocirc;ng nh&acirc;n v&agrave; h&agrave;ng h&oacute;a an to&agrave;n.</li>
<li>Gi&aacute;m sat nhiệt độ: kiểm so&aacute;t nhiều độ trong c&ocirc;ng nghiệp v&agrave; tủ y học với h&agrave;ng h&oacute;a nhạy cảm.</li>
<li>Sự c&oacute; mặt của kh&iacute; Ozone: kiểm so&aacute;t mức độ kh&iacute; Ozone trong khi l&agrave;m kh&ocirc; c&aacute;c sản phẩm thịt trong c&aacute;c nh&agrave; m&aacute;y thực phẩm.</li>
<li>Định vị trong nh&agrave;: vị tr&iacute; c&aacute;c t&agrave;i sản trong nh&agrave; bằng c&aacute;ch sử dụng c&aacute;c thẻ t&iacute;ch cự (ZigBee) v&agrave; bị động (RFID/NFC).</li>
<li>C&aacute;c phương tiện tự chẩn đo&aacute;n: thu thập th&ocirc;ng tin từ CanBus để gửi c&aacute;c cảnh b&aacute;o thời gian thực để nhanh ch&oacute;ng đưa lời khuy&ecirc;n cho l&aacute;i xe.</li>
</ul>
N&ocirc;ng trại gia s&uacute;c th&ocirc;ng minh &ndash; Smart Animal Farming.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Chăm s&oacute;c: kiểm so&aacute;t c&aacute;c điều kiện ph&aacute;t triển của con non trong trang trại gia s&uacute;c để đảm bảo sống s&oacute;t v&agrave; khỏe mạng.</li>
<li>Theo d&otilde;i gia s&uacute;c: vị tr&iacute; v&agrave; định danh của c&aacute;c gia s&uacute;c tr&ecirc;n đồng cỏ v&agrave; phạm vi chăn thả.</li>
<li>Mức độ kh&iacute; độc: nghi&ecirc;n cứu th&ocirc;ng hơi v&agrave; chất lượng kh&ocirc;ng khi trong c&aacute;c n&ocirc;ng trại v&agrave; ph&aacute;t hiện kh&iacute; c&oacute; hại.</li>
</ul>
Tự động nh&agrave; v&agrave; domotic.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Sử dụng năng lượng v&agrave; nước: hỗ trợ gi&aacute;m s&aacute;t ti&ecirc;u d&ugrave;ng nước v&agrave; năng lượng để cho lời khuy&ecirc;n l&agrave;m thế n&agrave;o để tiết kiệm chi ph&iacute; v&agrave; t&agrave;i nguy&ecirc;n.</li>
<li>C&aacute;c thiết bị điều khiển từ xa: bật tắt bằng thiết b&igrave; điều khiển từ xa để tr&aacute;nh tai nạn v&agrave; tiết kiệm năng lượng.</li>
<li>C&aacute;c hệ thống ph&aacute;t hiện x&acirc;m nhập: ph&aacute;t hiện của sổ v&agrave; của ra v&agrave;o v&agrave; c&aacute;c x&acirc;m pham để chống đột nhập.</li>
<li>Bảo quản h&agrave;ng h&oacute;a v&agrave; nghệ thuật: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c điều kiện b&ecirc;n trong bảo tang v&agrave; nơi lưu trữ nghệ thuật.</li>
</ul>
Chăm s&oacute;c sức khỏe &ndash; eHealth.
<ul style="text-align: justify;">
<li>Ph&aacute;t hiện ng&atilde;: gi&uacute;p đỡ người gi&agrave; hoặc người t&agrave;n tật sống độc lập.</li>
<li>C&aacute;c tủ thuốc: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c điều kiện b&ecirc;n trong tủ lạnh lưu trữ vaccine, thuốc, v&agrave; c&aacute;c yếu tố hữu cơ.</li>
<li>Chăm s&oacute;c vận động vi&ecirc;n: gi&aacute;m s&aacute;t c&aacute;c dấu hiệu trong trung t&acirc;m chăm s&oacute;c.</li>
<li>Gi&aacute;m s&aacute;t bệnh nh&acirc;n: gi&aacute;m s&aacute;t điều kiện của c&aacute;c b&ecirc;nh nh&acirc;n trong bệnh viện v&agrave; tại nh&agrave; họ.</li>
<li>Bức xạ tử ngoại: đo lường lượng tia mặt trời UV để cảnh bảo mọi người kh&ocirc;ng phơi nắng trong nhưng giờ nhất định.</li>
</ul>
Vạn vật kết nối, hay Internet of Things (IoTs) l&agrave; một kh&aacute;i niệm mang t&iacute;nh trừu tượng nơi c&aacute;c thiết bị được giao tiếp v&agrave; kết nối với nhau th&ocirc;ng qua m&ocirc;i trường Internet. Theo dự b&aacute;o của Gartner đ&acirc;y l&agrave; một trong những c&ocirc;ng nghệ dẫn đầu trong kỷ nguy&ecirc;n c&aacute;ch mạng c&ocirc;ng nghệ 4.0. Thậm ch&iacute; nhiều chuy&ecirc;n gia c&ograve;n cho rằng, đ&acirc;y l&agrave; c&ocirc;ng nghệ cốt l&otilde;i quyết định sự ph&aacute;t triển của c&aacute;ch mạng c&ocirc;ng nghệ 4.0.
H&atilde;y cũng ch&uacute;ng t&ocirc;i t&igrave;m hiểu s&acirc;u hơn về c&ocirc;ng nghệ <a href="http://tek4.vn/chuyen-muc/iot/">n&agrave;y</a> ở c&aacute;c b&agrave;i viết sau của <a href="http://tek4.vn/chuyen-muc/iot/">chuy&ecirc;n mục "IoT"</a> v&agrave; đừng qu&ecirc;n để lại b&igrave;nh luận ph&iacute;a dưới.

Admin

Tổng quan về Internet of Things (IoTs)

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan