<p style="text-align: justify;">Trong b&agrave;i viết n&agrave;y, ta sẽ t&igrave;m hiểu về kh&aacute;i niệm lỗi, ngoại lệ v&agrave; c&aacute;ch xử l&yacute; lỗi v&agrave; ngoại lệ trong PHP c&ugrave;ng với v&iacute; dụ dẫn chứng.</p>
<h1 style="text-align: justify;">Xử l&yacute; ngoại lệ trong PHP</h1>
<p style="text-align: justify;">Ngoại lệ l&agrave; một đối tượng m&ocirc; tả lỗi hoặc h&agrave;nh vi kh&ocirc;ng mong muốn của tập lệnh PHP. C&aacute;c ngoại lệ được đưa ra bởi nhiều h&agrave;m v&agrave; lớp trong PHP. C&aacute;c h&agrave;m v&agrave; lớp do người d&ugrave;ng định nghĩa cũng c&oacute; thể đưa ra c&aacute;c ngoại lệ. Ngoại lệ l&agrave; một c&aacute;ch tốt để dừng một h&agrave;m khi n&oacute; gặp phải dữ liệu m&agrave; n&oacute; kh&ocirc;ng thể sử dụng.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Đưa ra một ngoại lệ</h2>
<p style="text-align: justify;">C&acirc;u lệnh Throw cho ph&eacute;p một h&agrave;m hoặc phương thức do người d&ugrave;ng định nghĩa đưa ra một ngoại lệ. Khi một ngoại lệ được đưa ra, đoạn m&atilde; theo sau n&oacute; sẽ kh&ocirc;ng được thực thi. Nếu một ngoại lệ kh&ocirc;ng được xử l&yacute;, một lỗi nghi&ecirc;m trọng sẽ xảy ra k&egrave;m với th&ocirc;ng b&aacute;o.</p>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
   function phep_chia($a,$b) {
     if($b == 0) {
       throw new Exception("Số chia la 0!");
     }
     return $a / $b;
   }
   echo phep_chia(1234, 0);
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>Fatal error: Uncaught Exception: Số chia la 0!</code></pre>
<h2 style="text-align: justify;">Khối lệnh Try Catch</h2>
<p style="text-align: justify;">Khối lệnh Try được sử dụng để chứa c&aacute;c đoạn m&atilde; m&agrave; c&oacute; thể g&acirc;y ra một ngoại lệ. V&agrave; mỗi khối Try đằng sau n&oacute; phải c&oacute; khối lệnh Catch hoặc Finally.</p>
<p style="text-align: justify;">Khối lệnh Catch cho biết loại ngoại lệ n&agrave;o n&ecirc;n được bắt v&agrave; t&ecirc;n của biến c&oacute; thể được sử dụng để truy cập v&agrave;o ngoại lệ. Trong v&iacute; dụ tr&ecirc;n, kiểu ngoại lệ l&agrave; Exception v&agrave; t&ecirc;n biến l&agrave; $e. Nhiều khối Catch c&oacute; thể được sử dụng để xử l&yacute; c&aacute;c lớp ngoại lệ kh&aacute;c nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">Khi một ngoại lệ được đưa ra, đoạn m&atilde; đằng sau sẽ kh&ocirc;ng được thực thi v&agrave; PHP sẽ cố gắng t&igrave;m khối lệnh Catch ph&ugrave; hợp. Nếu c&oacute; bất kỳ khối lệnh cactch n&agrave;o được định nghĩa để xử l&yacute; ngoại lệ, một lỗi sẽ được đưa ra</p>
<p style="text-align: justify;">Kể từ PHP 7.1.0, một khối Catch c&oacute; thể xử l&yacute; nhiều ngoại lệ bằng c&aacute;ch sử dụng k&yacute; tự dọc (|). Điều n&agrave;y sẽ gi&uacute;p &iacute;ch khi c&aacute;c ngoại lệ kh&aacute;c nhau từ c&aacute;c cấu tr&uacute;c ph&acirc;n cấp lớp kh&aacute;c nhau được xử l&yacute; giống nhau.</p>
<p style="text-align: justify;">Kể từ PHP 8.0.0, t&ecirc;n biến cho một ngoại lệ l&agrave; kh&ocirc;ng bắt buộc. Nếu biến n&agrave;y kh&ocirc;ng được định, khối Catch sẽ vẫn thực thi nhưng sẽ kh&ocirc;ng c&oacute; quyền truy cập v&agrave;o đối tượng ngoại lệ.</p>
<p style="text-align: justify;">Để tr&aacute;nh lỗi th&ocirc;ng b&aacute;o từ v&iacute; dụ tr&ecirc;n, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể sử dụng c&acirc;u lệnh Try Catch để xử l&yacute; c&aacute;c ngoại lệ v&agrave; tiếp tục qu&aacute; tr&igrave;nh thực thi đoạn m&atilde;.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>C&uacute; ph&aacute;p:</em></p>
<pre class="language-java"><code>Try {
   Đoạn m&atilde; đưa ra ngoại lệ
} Catch(Exception $e) {
   Đoạn m&atilde; xử l&yacute; ngoại lệ
}</code></pre>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
function phep_chia($a, $b) {
    if($b == 0) {
        throw new Exception("Số chia l&agrave; 0");
    }
    return $a / $b;
}
try {
    echo phep_chia(1324, 0);
} catch(Exception $e) {
    echo "Kh&ocirc;ng thể chia cho 0";
}
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="run-code  language-java" data-content="Kh%C3%B4ng%20th%E1%BB%83%20chia%20cho%200" data-language="java"><code>Kh&ocirc;ng thể chia cho 0</code></pre>
<h2 style="text-align: justify;">Khối lệnh Try Catch Finally</h2>
<p style="text-align: justify;">Khối lệnh Try Catch Finally được sử dụng để xử l&yacute; c&aacute;c ngoại lệ. Đoạn m&atilde; trong khối finally sẽ lu&ocirc;n được thực thi bất kể c&oacute; ngoại lệ hay kh&ocirc;ng. Nếu c&acirc;u lệnh finally được khai b&aacute;o, khối Catch l&agrave; kh&ocirc;ng bắt buộc bởi khối lệnh Finally c&oacute; thể thay thế hoặc đi k&egrave;m với khối Catch.</p>
<p style="text-align: justify;">Một điều đ&aacute;ng ch&uacute; &yacute; giữa khối Finally v&agrave; một c&acirc;u lệnh Return: Nếu gặp c&acirc;u lệnh return b&ecirc;n trong khối Try hoặc khối Catch, khối Finally sẽ vẫn được thực thi. Ngo&agrave;i ra, c&acirc;u lệnh Return sẽ được đ&aacute;nh gi&aacute;, nhưng kết quả sẽ được trả về sau khi khối Finally được thực thi. Ngo&agrave;i ra, nếu khối Finally cũng chứa c&acirc;u lệnh Return, gi&aacute; trị trong khối Finally sẽ được trả về.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>C&uacute; ph&aacute;p:</em></p>
<pre class="language-java"><code>Try {
   Đoạn m&atilde;
} Catch(Exception $e) {
   Đoạn m&atilde; 2
} finally {
   Đoạn m&atilde; 3
}</code></pre>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
function phep_chia($a, $b) {
    if($b == 0) {
        throw new Exception("Số chia l&agrave; 0");
    }
    return $a / $b;
}

try {
    echo phep_chia(1242, 0);
} Catch(Exception $e) {
    echo "Kh&ocirc;ng thể chia cho gi&aacute; trị 0 &lt;br&gt;";
} finally {
    echo "Đ&atilde; thực thi xong";
}
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>Kh&ocirc;ng thể chia cho gi&aacute; trị 0
Đ&atilde; thực thi xong</code></pre>
<h2 style="text-align: justify;">Đối tượng ngoại lệ</h2>
<p style="text-align: justify;">Đối tượng Ngoại lệ chứa th&ocirc;ng tin về lỗi hoặc h&agrave;nh vi kh&ocirc;ng mong muốn m&agrave; h&agrave;m gặp phải.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>C&uacute; ph&aacute;p:</em></p>
<pre class="language-java"><code>new Exception(th&ocirc;ng tin, đoạn m&atilde;, ngoại lệ trước đ&oacute;)</code></pre>
<ul style="text-align: justify;">
<li>Trong đ&oacute;, cả 3 tham số tr&ecirc;n l&agrave; kh&ocirc;ng bắt buộc.</li>
<li>Th&ocirc;ng tin l&agrave; một chuỗi k&yacute; tự m&ocirc; tả tại sao ngoại lệ được đưa ra.</li>
<li>Đoạn m&atilde; l&agrave; một số nguy&ecirc;n c&oacute; thể được sử dụng để dễ d&agrave;ng ph&acirc;n biệt ngoại lệ n&agrave;y với những ngoại lệ kh&aacute;c c&ugrave;ng loại.</li>
<li>Ngoại lệ trước đ&oacute; l&agrave; ngoại lệ được đưa v&agrave;o một khối Catch của một ngoại lệ kh&aacute;c, ta sẽ chuyển ngoại lệ v&agrave;o tham số n&agrave;y.</li>
</ul>
<h2 style="text-align: justify;">Phương thức</h2>
<p style="text-align: justify;">Khi xử l&yacute; một ngoại lệ, một số phương thức sau c&oacute; thể được sử dụng để lấy th&ocirc;ng tin về ngoại lệ:</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">Phương thức</td>
<td style="text-align: center;">M&ocirc; tả</td>
</tr>
<tr>
<td>getMessage()</td>
<td>Trả về một chuỗi m&ocirc; tả tại sao ngoại lệ xảy ra.</td>
</tr>
<tr>
<td>getPrevious()</td>
<td>Nếu ngoại lệ n&agrave;y được đưa ra v&agrave; c&oacute; một ngoại lệ kh&aacute;c trước đ&oacute;, phương thức sẽ trả về ngoại lệ trước đ&oacute;, ngược lại sẽ trả về gi&aacute; trị null.</td>
</tr>
<tr>
<td>getCode()</td>
<td>Trả về đoạn m&atilde; ngoại lệ.</td>
</tr>
<tr>
<td>getFile()</td>
<td>Trả về đường dẫn của file m&agrave; chứa ngoại lệ.</td>
</tr>
<tr>
<td>getLine()</td>
<td>Trả về số d&ograve;ng của đoạn m&atilde; m&agrave; ngoại lệ xảy ra.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
function phep_chia($a, $b) {
    if($b == 0) {
        throw new exception("Số chia l&agrave; 0");
    }
    return $a / $b;
}
try {
    echo phep_chia(12323, 0);
} catch(exception $e) {
    $c = $e-&gt;getCode();
    $d = $e-&gt;getMessage();
    $g = $e-&gt;getFile();
    $f = $e-&gt;getLine();
    echo "Ngoại lệ xảy ra tại file $g tại d&ograve;ng $f: [$c] $d";
}
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>Ngoại lệ xảy ra tại file C:\xampp\htdocs\index.php tại d&ograve;ng 4: [0] Số chia l&agrave; 0</code></pre>
<h1 style="text-align: justify;">Xử l&yacute; lỗi trong PHP</h1>
<p style="text-align: justify;">Lỗi l&agrave; kết quả chương tr&igrave;nh kh&ocirc;ng mong muốn, chương tr&igrave;nh kh&ocirc;ng thể tự xử l&yacute; được. Tuy nhi&ecirc;n, điều n&agrave;y c&oacute; thể được giải quyết bằng c&aacute;ch điều chỉnh đoạn m&atilde; theo một c&aacute;ch thủ c&ocirc;ng. Lỗi c&oacute; thể l&agrave; một v&ograve;ng lặp v&ocirc; hạn m&agrave; chương tr&igrave;nh kh&ocirc;ng thể tự xử l&yacute;, do đ&oacute;, người lập tr&igrave;nh phải tự sửa chữa vấn đề đ&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">Khi tạo tập lệnh v&agrave; ứng dụng Web, xử l&yacute; lỗi l&agrave; một phần quan trọng. Nếu đoạn m&atilde; thiếu qu&aacute; tr&igrave;nh kiểm tra lỗi, chương tr&igrave;nh c&oacute; thể gặp rủi ro về bảo mật.</p>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c phương ph&aacute;p xử l&yacute; lỗi kh&aacute;c nhau bao gồm như sau:</p>
<ol style="text-align: justify;">
<li>C&acirc;u lệnh die().</li>
<li>T&ugrave;y chỉnh lỗi v&agrave; tr&igrave;nh k&iacute;ch hoạt lỗi.</li>
</ol>
<h2 style="text-align: justify;">1. Sử dụng h&agrave;m die() để xử l&yacute; lỗi</h2>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ: Giả sử ta thực hiện việc đọc một file c&oacute; t&ecirc;n l&agrave; tek4.txt bằng đoạn m&atilde; như sau.</p>
<pre class="language-c"><code>&lt;?php
$file = fopen("tek4.txt","r");
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Nếu tệp tek4.txt kh&ocirc;ng tồn tại, lỗi sẽ xảy ra với kết quả như sau:</p>
<pre class="language-java"><code>PHP Warning: fopen(tek4.txt): failed to open stream: No such file or directory in /home/main.php on line 2</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Để ngăn c&aacute;c th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi như th&ocirc;ng b&aacute;o ở tr&ecirc;n, ch&uacute;ng ta sẽ kiểm tra xem tệp c&oacute; tồn tại hay kh&ocirc;ng trước khi thao t&aacute;c với n&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
if(file_exists("tek4.txt")) {
  $file = fopen("tek4.txt", "r");
} else {
  die("File kh&ocirc;ng tồn tại");
}
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>File kh&ocirc;ng tồn tại</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Đoạn m&atilde; b&ecirc;n tr&ecirc;n hiệu quả hơn so với đoạn m&atilde; trước đ&oacute;, v&igrave; n&oacute; sử dụng cơ chế xử l&yacute; lỗi đơn giản.</p>
<h2 style="text-align: justify;">2. Tạo một tr&igrave;nh xử l&yacute; lỗi t&ugrave;y chỉnh</h2>
<p style="text-align: justify;">Tạo một tr&igrave;nh xử l&yacute; lỗi t&ugrave;y chỉnh l&agrave; kh&aacute; đơn giản. Ch&uacute;ng ta chỉ tạo một h&agrave;m c&oacute; thể được gọi khi c&oacute; lỗi xảy ra trong qu&aacute; tr&igrave;nh thực thi.</p>
<p style="text-align: justify;"><em>C&uacute; ph&aacute;p:</em></p>
<pre class="language-java"><code>error_function(mức lỗi, th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi, t&ecirc;n file bị lỗi, d&ograve;ng xảy ra lỗi, mảng xảy ra lỗi)</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Trong đ&oacute;:</p>
<ul style="text-align: justify;">
<li>Tham số đầu ti&ecirc;n l&agrave; mức lỗi, tham số n&agrave;y l&agrave; bắt buộc. Chỉ định mức b&aacute;o c&aacute;o cho lỗi do người d&ugrave;ng x&aacute;c định. Phải l&agrave; một số gi&aacute; trị.</li>
<li>Tham số thứ hai l&agrave; th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi l&agrave; bắt buộc.</li>
<li>Tham số thứ ba l&agrave; t&ecirc;n file xảy ra lỗi, tham số n&agrave;y l&agrave; t&ugrave;y chọn.</li>
<li>Tham số thứ tư l&agrave; d&ograve;ng xảy ra lỗi, tham số n&agrave;y l&agrave; t&ugrave;y chọn.</li>
<li>Tham số cuối c&ugrave;ng l&agrave; t&ugrave;y chọn.</li>
</ul>
<p style="text-align: justify;">C&aacute;c mức lỗi sẽ được thể hiện trong bảng b&ecirc;n dưới như sau.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">Gi&aacute; trị</td>
<td style="text-align: center;">Hằng số</td>
<td style="text-align: center;">M&ocirc; tả</td>
</tr>
<tr>
<td>1</td>
<td>E_ERROR</td>
<td>Lỗi nghi&ecirc;m trọng trong thời gian thực hiện xảy ra. Việc thực thi sẽ bị dừng.</td>
</tr>
<tr>
<td>2</td>
<td>E_WARNING</td>
<td>Lỗi kh&ocirc;ng nghi&ecirc;m trọng trong thời gian thực hiện xảy ra. Việc thực thi đoạn m&atilde; sẽ kh&ocirc;ng bị dừng.</td>
</tr>
<tr>
<td>8</td>
<td>E_NOTICE</td>
<td>Th&ocirc;ng b&aacute;o trong thời gian thực hiện.</td>
</tr>
<tr>
<td>256</td>
<td>E_USER_ERROR</td>
<td>Một lỗi nghi&ecirc;m trọng do người d&ugrave;ng tạo ra. Lỗi n&agrave;y được sinh ra bằng h&agrave;m trigger_error().</td>
</tr>
<tr>
<td>512</td>
<td>E_USER_WARNING</td>
<td>Cảnh b&aacute;o do người d&ugrave;ng tạo ra. Cảnh b&aacute;o n&agrave;y được sinh ra bởi h&agrave;m trigger_error().</td>
</tr>
<tr>
<td>1024</td>
<td>E_USER_NOTICE</td>
<td>Th&ocirc;ng b&aacute;o do người d&ugrave;ng tạo ra, được sinh ra bởi h&agrave;m trigger_error().</td>
</tr>
<tr>
<td>2048</td>
<td>E_STRICT</td>
<td>Kh&ocirc;ng phải l&agrave; lỗi.</td>
</tr>
<tr>
<td>8191</td>
<td>E_ALL</td>
<td>Tất cả c&aacute;c lỗi v&agrave; cảnh b&aacute;o.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ: Ta sẽ thực hiện in ra một biến $a m&agrave; kh&ocirc;ng được định nghĩa.</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php 
function errorHandle($no, $str){ 
    echo "Lỗi: [$no] $str"; 
} 
set_error_handler("errorHandle"); 
echo($a); 
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>Lỗi: [8] Undefined variable: a</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Trong một tập lệnh m&agrave; người d&ugrave;ng c&oacute; thể nhập dữ liệu, sẽ l&agrave; rất hữu &iacute;ch để k&iacute;ch hoạt một lỗi khi một đầu v&agrave;o bất hợp lệ xảy ra. Trong PHP, điều n&agrave;y được thực hiện bởi h&agrave;m trigger_error().</p>
<p style="text-align: justify;">V&iacute; dụ:</p>
<pre class="language-java"><code>&lt;?php
$ID = 4;
if ($ID != 2) {
  trigger_error("Gi&aacute; trị ID nhập sai!");
}
?&gt;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-java"><code>PHP Notice: Gi&aacute; trị ID nhập sai! in /home/main.php on line 4</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Như vậy, qu&aacute; tr&igrave;nh xử l&yacute; lỗi v&agrave; ngoại lệ trong PHP c&oacute; thể được &aacute;p dụng nhằm ngăn chặn những kết quả kh&ocirc;ng mong muốn trong qu&aacute; tr&igrave;nh thực thi đoạn m&atilde;. Tr&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; kh&aacute;i niệm v&agrave; v&iacute; dụ cơ bản về xử l&yacute; lỗi v&agrave; ngoại lệ trong PHP. Hy vọng mọi người c&oacute; thể &aacute;p dụng v&agrave;o trong chương tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Mọi người h&atilde;y tiếp tục theo d&otilde;i c&aacute;c b&agrave;i tiếp theo v&agrave; cập nhật c&aacute;c b&agrave;i mới nhất tr&ecirc;n <a href="http://tek4.vn">tek4</a> nh&eacute;!</p>

Admin

Xử lý lỗi và ngoại lệ trong PHP

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan