Golang l&agrave; một ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh m&atilde; nguồn mở bao gồm nhiều t&iacute;nh năng như thư viện chuẩn, quản l&yacute; g&oacute;i, nhập kiểu tĩnh, hỗ trợ kiểm thử v&agrave; nền tảng độc lập . Golang l&agrave; một trong những ng&ocirc;n ngữ kh&aacute; được ưa chuộng gần đ&acirc;y v&agrave; c&oacute; nhu cầu sử dụng cao trong lập tr&igrave;nh. Kh&oacute;a học n&agrave;y TEK4.VN sẽ cung cấp c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản v&agrave; n&acirc;ng cao về Golang, v&iacute; dụ xử l&yacute; ngoại lệ, mạng v&agrave; tạo mẫu. Trong kh&oacute;a học n&agrave;y, bạn cũng sẽ học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cốt l&otilde;i về t&iacute;nh đồng thời. Bạn cũng sẽ được cung cấp c&aacute;c c&acirc;u hỏi v&agrave; b&agrave;i tập gi&uacute;p luyện tập kỹ năng tư duy phản biện v&agrave; giải quyết vấn đề sử dụng Golang. Sau khi ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học, bạn c&oacute; thể sử dụng Golang để viết c&aacute;c ứng dụng hiệu quả v&agrave; thực tế sử dụng t&iacute;nh đồng thời.
<h3 style="text-align: justify;">Mục ti&ecirc;u</h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản của Golang</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học về t&iacute;nh đồng thời v&agrave; c&aacute;c khối kiến thức x&acirc;y dựng li&ecirc;n quan đến t&iacute;nh đồng thời</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;ch x&acirc;y dựng một ứng dụng web ho&agrave;n chỉnh bằng Golang</li>
</ul>

Golang từ cơ bản đến nâng cao

<h2 style="text-align: justify;">Chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n Go</h2>
M&atilde; nguồn đ&atilde; được bi&ecirc;n dịch cho ph&eacute;p người d&ugrave;ng tải xuống chương tr&igrave;nh tr&ecirc;n m&aacute;y m&agrave; kh&ocirc;ng cần phải bi&ecirc;n dịch m&atilde; nguồn gốc được gọi l&agrave; chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n (binary).
Bạn c&oacute; thể tải xuống c&aacute;c chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n Go tại <a href="https://go.dev/dl/">đ&acirc;y</a>, bạn c&oacute; thể chọn file ph&ugrave; hợp với hệ điều h&agrave;nh v&agrave; kiến tr&uacute;c bộ xử l&yacute;: msi hoặc zip cho Windows, pkg cho Mac OS v&agrave; tar.gz cho Linux v&agrave; FreeBSD.
<h2 style="text-align: justify;">C&agrave;i đặt chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n Go</h2>
C&aacute;c bản ph&acirc;n phối nhị ph&acirc;n Go thường sẽ được c&agrave;i đặt trong /usr/local/go hoặc c:\go, nhưng bạn c&oacute; thể c&agrave;i đặt ch&uacute;ng ở vị tr&iacute; kh&aacute;c nếu muốn. Trong qu&aacute; tr&igrave;nh c&agrave;i đặt, biến m&ocirc;i trường GOROOT được thiết lập mặc định cho thư mục gốc của c&acirc;y c&agrave;i đặt Go. V&iacute; dụ, tr&ecirc;n Windows, GOROOT c&oacute; gi&aacute; trị mặc định l&agrave; c:\go.
<h3 style="text-align: justify;">Đối với Windows</h3>
Bắt đầu tr&igrave;nh c&agrave;i đặt msi (nhấp hai lần) v&agrave; l&agrave;m theo c&aacute;c hướng dẫn tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh. C&acirc;y Go sẽ được c&agrave;i đặt trong c:\Go. Hoặc bạn c&oacute; thể giải n&eacute;n file zip (với Winzip hoặc một c&ocirc;ng cụ n&eacute;n phổ biến kh&aacute;c) v&agrave;o c:\Go hoặc một thư mục kh&aacute;c.
<h3 style="text-align: justify;">Đối với FreeBSD v&agrave; Linux</h3>
Giải n&eacute;n file v&agrave;o /usr/local, tạo một c&acirc;y Go trong /usr/local/go. V&iacute; dụ:
<pre class="language-go" data-content="tar%20-C%20%2Fusr%2Flocal%20-xzf%20go%24VERSION.%24OS-%24ARCH.tar.gz" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>tar -C /usr/local -xzf go$VERSION.$OS-$ARCH.tar.gz</code></pre>
Chọn t&ecirc;n file lưu trữ ph&ugrave; hợp trong qu&aacute; tr&igrave;nh c&agrave;i đặt. V&iacute; dụ, nếu bạn đang c&agrave;i đặt Go phi&ecirc;n bản 1.13.3 cho x86 64 bit tr&ecirc;n Linux, file lưu trữ bạn cần l&agrave; go1.13.1.linux-amd64.tar.gz. Th&ocirc;ng thường, những lệnh n&agrave;y phải được chạy với quyền root hoặc bằng từ kh&oacute;a sudo.
<h3 style="text-align: justify;">Đối với Mac OS</h3>
Mở file .pkg v&agrave; l&agrave;m theo hướng dẫn để c&agrave;i đặt c&aacute;c c&ocirc;ng cụ Go. G&oacute;i c&agrave;i đặt sẽ c&agrave;i đặt bản ph&acirc;n phối Go v&agrave;o /usr/local/go.
<h2 style="text-align: justify;">C&aacute;ch sử dụng chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n Go tr&ecirc;n to&agrave;n hệ thống</h2>
Để l&agrave;m được điều đ&oacute;, thư mục bin trong GOROOT phải c&oacute; sẵn trong biến m&ocirc;i trường PATH của hệ thống. Tr&ecirc;n Windows v&agrave; Mac OS, điều n&agrave;y đ&atilde; được xử l&yacute; trong qu&aacute; tr&igrave;nh c&agrave;i đặt (mọi phi&ecirc;n Terminal n&agrave;o đang mở phải được khởi động lại để thay đổi c&oacute; hiệu lực). Tr&ecirc;n Linux, bạn phải thực hiện thủ c&ocirc;ng: th&ecirc;m d&ograve;ng sau v&agrave;o /etc/profile (đối với c&agrave;i đặt tr&ecirc;n to&agrave;n hệ thống) hoặc $HOME/.profile.
<pre class="language-go" data-content="export%20PATH%3D%24PATH%3A%2Fusr%2Flocal%2Fgo%2Fbin" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>export PATH=$PATH:/usr/local/go/bin</code></pre>
hoặc sử dụng GOROOT:
<pre class="language-go" data-content="export%20PATH%3D%24PATH%3A%24GOROOT%2Fbin" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>export PATH=$PATH:$GOROOT/bin</code></pre>
<h2 style="text-align: justify;">C&agrave;i đặt v&agrave;o một thư mục t&ugrave;y chỉnh</h2>
Nếu bạn đ&atilde; c&agrave;i đặt Go v&agrave;o một thư mục kh&aacute;c, v&iacute; dụ d:\golang hoặc $HOME/goinstall, bạn phải thiết lập GOROOT cho gi&aacute; trị đ&oacute; để sử dụng c&aacute;c c&ocirc;ng cụ Go. V&iacute; dụ, với Linux v&agrave; Mac OS, nếu bạn đ&atilde; c&agrave;i đặt Go v&agrave;o thư mục ch&iacute;nh ($HOME l&agrave; /home/user1 nếu bạn đang đăng nhập với người d&ugrave;ng user1), bạn n&ecirc;n th&ecirc;m c&aacute;c lệnh sau v&agrave;o $HOME/.profile:
<pre class="language-go" data-content="export%20GOROOT%3D%24HOME%2Fgoinstall%20%23%20only%20to%20be%20set%20if%20different%20from%20default%0Aexport%20PATH%3D%24PATH%3A%24GOROOT%2Fbin" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>export GOROOT=$HOME/goinstall # only to be set if different from default
export PATH=$PATH:$GOROOT/bin</code></pre>
Sau khi thay đổi, khởi động lại terminal hoặc tải lại .profile bằng lệnh: source .profile v&agrave; kiểm tra c&aacute;c gi&aacute; trị với env | grep GO hoặc echo $GOROOT trong cửa sổ terminal.
Tr&ecirc;n Windows, thay đổi biến GOROOT th&agrave;nh thư mục c&agrave;i đặt của bạn v&agrave; th&ecirc;m đường dẫn đến thư mục bin v&agrave;o PATH trong Biến m&ocirc;i trường từ Cấu h&igrave;nh Hệ thống. Để tạo hoặc thay đổi một biến m&ocirc;i trường, l&agrave;m theo c&aacute;c bước sau:
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Mở Windows Explorer</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Chọn Computer</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Nhấp chuột phải: Properties -&gt; Advanced System Settings -&gt; Environment Variables -&gt; System Variables -&gt; New (hoặc Edit).</li>
</ul>
<h2 style="text-align: justify;">Kiểm tra c&agrave;i đặt</h2>
Sử dụng tr&igrave;nh chỉnh sửa văn bản y&ecirc;u th&iacute;ch của bạn để tạo một file chứa đoạn code sau v&agrave; lưu t&ecirc;n l&agrave; hello_world1.go.
<pre class="language-go" data-content="package%20main%0Aimport%20%22fmt%22%0Afunc%20main()%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20Printing%20Hello%20World%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0fmt.Println(%22Hello%22%2C%20%22world%22)%0A%7D" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>package main
import "fmt"
func main() {
 // Printing Hello World
 fmt.Println("Hello", "world")
}</code></pre>
Bi&ecirc;n dịch, li&ecirc;n kết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh Go bằng c&ocirc;ng cụ go như sau:
<pre class="language-go" data-content="go%20run%20hello_world1.go" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>go run hello_world1.go</code></pre>
Đầu ra l&agrave; Hello world.
Chương tr&igrave;nh Go được tổ chức th&agrave;nh c&aacute;c g&oacute;i: g&oacute;i của ri&ecirc;ng bạn, g&oacute;i của thư viện chuẩn như fmt hoặc g&oacute;i được viết bởi người kh&aacute;c. N&oacute; tương đương với module hoặc thư viện trong c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ kh&aacute;c.
<h2 style="text-align: justify;">Cập nhật c&agrave;i đặt</h2>
X&oacute;a bất kỳ phi&ecirc;n bản Go trước đ&oacute; bằng c&aacute;ch x&oacute;a thư mục c&agrave;i đặt, sau đ&oacute; tiếp tục với hướng dẫn c&agrave;i đặt ti&ecirc;u chuẩn.
<h2 style="text-align: justify;">Bạn n&ecirc;n c&agrave;i đặt g&igrave; tr&ecirc;n m&aacute;y t&iacute;nh của m&igrave;nh?</h2>
B&agrave;i viết tr&igrave;nh b&agrave;y c&aacute;ch c&agrave;i đặt Go tr&ecirc;n c&aacute;c m&aacute;y c&oacute; c&aacute;c hệ điều h&agrave;nh kh&aacute;c nhau. Bạn c&oacute; thể tự hỏi thư mục c&agrave;i đặt sẽ tr&ocirc;ng như thế n&agrave;o. Cấu tr&uacute;c của c&acirc;y Go, được gọi l&agrave; thư mục c&agrave;i đặt dưới thư mục gốc của Go ($ GOROOT), l&agrave;:
<pre class="language-go" data-content="README%2C%20AUTHORS%2C%20CONTRIBUTORS%2C%20LICENSE%0A%5Capi%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20these%20are%20data%20files%20for%20Go's%20API%20checker%0A%5Cbin%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20contains%20the%20executables%20go%2C%20godoc%20and%20gofmt%0A%5Cdoc%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20tutorial%20programs%2C%20code%20walks%2Clocal%20documentation%2C%20logo%E2%80%99s%2C%20...%0A%5Clib%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20templates%20for%20the%20documentation%0A%5Cpkg%5Cos_arch%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20with%20os_arch%20e.g.%20linux_amd64%2C%20windows_386%2C%20windows_amd64%2C...%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0the%20object%20files%20(.a)%20of%20all%20the%20packages%20of%20the%20standard%20library%0A%5Ctool%5Cos_arch%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20contains%20the%20compiler%2C%20linker%20and%20other%20tools%0A%5Cinclude%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20C%2FC%2B%2B%20header%20files%0A%5Csrc%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20Go%20source%20files%20of%20all%C2%A0%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0packages%20in%20the%20standard%C2%A0%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0library%20bash-scripts%20and%20make%20command%20files%C2%A0%0A%5Ctest%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20%C2%A0%20all%20kinds%20of%20test%20files" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>README, AUTHORS, CONTRIBUTORS, LICENSE
\api these are data files for Go's API checker
\bin contains the executables go, godoc and gofmt
\doc tutorial programs, code walks,local documentation, logo&rsquo;s, ...
\lib templates for the documentation
\pkg\os_arch with os_arch e.g. linux_amd64, windows_386, windows_amd64,...
 the object files (.a) of all the packages of the standard library
\tool\os_arch contains the compiler, linker and other tools
\include C/C++ header files
\src Go source files of all 
 packages in the standard 
 library bash-scripts and make command files 
\test all kinds of test files</code></pre>
Sau khi chương tr&igrave;nh nhị ph&acirc;n Go v&agrave; c&aacute;c c&ocirc;ng cụ đ&atilde; được c&agrave;i đặt v&agrave; kiểm tra, bạn c&oacute; thể viết một chương tr&igrave;nh Hello World đơn giản hoặc thiết kế một ứng dụng web. Bạn cũng c&oacute; thể c&agrave;i đặt Go trực tiếp từ nguồn, điều sẽ được đề cập trong b&agrave;i học tiếp theo!

Cài đặt Go và bộ công cụ Go dưới định dạng nhị phân