Golang l&agrave; một ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh m&atilde; nguồn mở bao gồm nhiều t&iacute;nh năng như thư viện chuẩn, quản l&yacute; g&oacute;i, nhập kiểu tĩnh, hỗ trợ kiểm thử v&agrave; nền tảng độc lập . Golang l&agrave; một trong những ng&ocirc;n ngữ kh&aacute; được ưa chuộng gần đ&acirc;y v&agrave; c&oacute; nhu cầu sử dụng cao trong lập tr&igrave;nh. Kh&oacute;a học n&agrave;y TEK4.VN sẽ cung cấp c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản v&agrave; n&acirc;ng cao về Golang, v&iacute; dụ xử l&yacute; ngoại lệ, mạng v&agrave; tạo mẫu. Trong kh&oacute;a học n&agrave;y, bạn cũng sẽ học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cốt l&otilde;i về t&iacute;nh đồng thời. Bạn cũng sẽ được cung cấp c&aacute;c c&acirc;u hỏi v&agrave; b&agrave;i tập gi&uacute;p luyện tập kỹ năng tư duy phản biện v&agrave; giải quyết vấn đề sử dụng Golang. Sau khi ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học, bạn c&oacute; thể sử dụng Golang để viết c&aacute;c ứng dụng hiệu quả v&agrave; thực tế sử dụng t&iacute;nh đồng thời.
<h3 style="text-align: justify;">Mục ti&ecirc;u</h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản của Golang</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học về t&iacute;nh đồng thời v&agrave; c&aacute;c khối kiến thức x&acirc;y dựng li&ecirc;n quan đến t&iacute;nh đồng thời</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;ch x&acirc;y dựng một ứng dụng web ho&agrave;n chỉnh bằng Golang</li>
</ul>

Golang từ cơ bản đến nâng cao

Đa kế thừa l&agrave; khả năng của một kiểu dữ liệu c&oacute; thể kế thừa c&aacute;c t&iacute;nh năng của nhiều lớp cha. Cơ chế n&agrave;y thường kh&ocirc;ng được triển khai trong c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ hướng đối tượng cổ điển (ngoại trừ C++ v&agrave; Python) v&igrave; trong c&aacute;c hệ thống ph&acirc;n cấp dựa tr&ecirc;n lớp, n&oacute; g&acirc;y ra nhiều sự phức tạp cho tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch. Tuy nhi&ecirc;n, trong Go, đa kế thừa c&oacute; thể được triển khai đơn giản bằng c&aacute;ch nh&uacute;ng tất cả c&aacute;c kiểu "cha" cần thiết v&agrave;o kiểu đang x&acirc;y dựng.
H&atilde;y xem triển khai sau: 
<div class="code-editor__wrapped code-editor__edit__wrapped" data-id="2cec4b06-7b1f-4a39-b3c0-58912279c0da">
<table class="code-editor__table" data-id="1f7efe09-86d2-4f41-9d4f-5dcaa644b9d3">
<tbody>
<tr class="code-editor__edit__row__first">
<td colspan="2">RUN_CODE (*** ph&acirc;n biệt ***)</td>
</tr>
<tr>
<td>GoLang</td>
<td>
<pre class="language-go" data-content="package" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>package main
import "fmt"

type Camera struct { }

func (c *Camera) TakeAPicture() string { // method of Camera
 return "Click"
}

type Phone struct { }

func (p *Phone ) Call() string { // method of Phone
 return "Ring Ring"
}

// multiple inheritance
type SmartPhone struct { // can use methods of both structs
 Camera
 Phone
}

func main() {
 cp := new(SmartPhone)
 fmt.Println("Our new SmartPhone exhibits multiple behaviors ...")
 fmt.Println("It exhibits behavior of a Camera: ", cp.TakeAPicture())
 fmt.Println("It works like a Phone too: ", cp.Call())
}</code></pre>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
Trong đoạn code tr&ecirc;n, ở d&ograve;ng 4, ch&uacute;ng ta tạo một struct kiểu <code>Camera</code> kh&ocirc;ng c&oacute; trường n&agrave;o. 
Tại d&ograve;ng 6, ta c&oacute; một phương thức chỉ c&oacute; thể được gọi bởi một con trỏ trỏ đến đối tượng <code>Camera</code>. Phương thức <code>TakeAPicture</code> trả về chuỗi Click. 
Tại d&ograve;ng 10, ch&uacute;ng ta tạo một struct kiểu <code>Phone</code> kh&ocirc;ng c&oacute; trường n&agrave;o. 
Tại d&ograve;ng 12, ta c&oacute; một phương thức chỉ c&oacute; thể được gọi bởi một con trỏ trỏ đến đối tượng <code>Phone</code>. Phương thức <code>Call</code> chỉ trả về chuỗi Ring Ring.
B&acirc;y giờ, ch&uacute;ng ta c&oacute; struct <code>SmartPhone</code> tại d&ograve;ng 17. N&oacute; c&oacute; thể triển khai c&aacute;c chức năng của cả <code>Camera</code> v&agrave; <code>Phone</code>. Điều đ&oacute; c&oacute; nghĩa l&agrave; ch&uacute;ng ta cần sử dụng đa kế thừa. Do đ&oacute;, ch&uacute;ng ta tạo hai trường ẩn danh trong <code>SmartPhone</code>: <code>Camera</code> v&agrave; <code>Phone</code>. 
B&acirc;y giờ, h&atilde;y xem h&agrave;m <code>main</code>. Ch&uacute;ng ta tạo biến con trỏ <code>cp</code> kiểu <code>SmartPhone</code> bằng c&aacute;ch sử dụng h&agrave;m <code>new()</code>. B&acirc;y giờ, đối tượng <code>cp</code> c&oacute; thể gọi c&aacute;c phương thức của <code>Camera</code> v&agrave; <code>Phone</code>. Ở d&ograve;ng 25, ch&uacute;ng ta gọi phương thức <code>TakeAPicture</code>, n&oacute; chỉ c&oacute; thể được gọi bởi đối tượng <code>Camera</code>. V&igrave; <code>SmartPhone</code> kế thừa <code>Camera</code>, <code>cp.TakeAPicture()</code> hoạt động b&igrave;nh thường. N&oacute; sẽ in ra <code>Click</code> tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh. Ở d&ograve;ng tiếp theo, ch&uacute;ng ta gọi phương thức <code>Call()</code>, n&oacute; chỉ c&oacute; thể được gọi bởi đối tượng <code>Phone</code>. V&igrave; <code>SmartPhone</code> kế thừa <code>Phone</code>, <code>cp.Call()</code> hoạt động b&igrave;nh thường. V&igrave; vậy, n&oacute; sẽ in ra Ring Ring tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh.
<h2 style="text-align: justify;">Phương thức v&agrave; c&aacute;ch đặt t&ecirc;n phương thức chung</h2>
Một số thao t&aacute;c cơ bản v&agrave; phổ biến trong lập tr&igrave;nh l&agrave; mở, đ&oacute;ng, đọc, ghi, sắp xếp,.... Ngo&agrave;i ra, mỗi thao t&aacute;c c&oacute; thể &aacute;p dụng cho nhiều trường hợp kh&aacute;c nhau: mở c&oacute; thể được &aacute;p dụng cho file, kết nối mạng, kết nối cơ sở dữ liệu,... Chi tiết triển khai l&agrave; kh&aacute;c nhau cho mỗi trường hợp, nhưng &yacute; tưởng chung l&agrave; như nhau. Trong Go, điều n&agrave;y được &aacute;p dụng rộng r&atilde;i trong thư viện chuẩn th&ocirc;ng qua việc sử dụng interface (xem Chương 9), trong đ&oacute; c&aacute;c phương thức generic như <code>Open()</code>, <code>Read()</code>, <code>Write()</code>, v.v. được đặt t&ecirc;n theo chuẩn. Nếu bạn muốn viết chương tr&igrave;nh chuẩn Go, bạn n&ecirc;n tu&acirc;n thủ quy ước n&agrave;y, đặt t&ecirc;n v&agrave; chữ k&yacute; phương thức của bạn giống như c&aacute;c phương thức &lsquo;chuẩn' đ&oacute; khi ph&ugrave; hợp. Điều n&agrave;y l&agrave;m cho chương tr&igrave;nh Go thống nhất v&agrave; dễ đọc hơn. V&iacute; dụ, nếu bạn cần một phương thức chuyển đổi kiểu th&agrave;nh chuỗi, h&atilde;y đặt t&ecirc;n n&oacute; l&agrave; <code>String()</code> chứ kh&ocirc;ng phải <code>ToString()</code>.
<h2 style="text-align: justify;">So s&aacute;nh kiểu v&agrave; phương thức của Go với c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ hướng đối tượng kh&aacute;c</h2>
Trong c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ hướng đối tượng như C++, Java, C # hoặc Ruby, phương thức được định nghĩa trong ngữ cảnh của lớp v&agrave;&nbsp; kế thừa: khi một phương thức được gọi tr&ecirc;n một đối tượng, thời gian chạy sẽ kiểm tra xem lớp của n&oacute; hoặc bất kỳ lớp cha n&agrave;o của n&oacute; c&oacute; định nghĩa cho phương thức đ&oacute; hay kh&ocirc;ng. Nếu kh&ocirc;ng, kết quả sẽ l&agrave; một ngoại lệ.
Trong Go, cấu tr&uacute;c kế thừa như vậy l&agrave; kh&ocirc;ng cần thiết. Nếu phương thức được định nghĩa cho một kiểu dữ liệu n&agrave;o đ&oacute;, n&oacute; c&oacute; thể được gọi m&agrave; kh&ocirc;ng cần quan t&acirc;m đến việc phương thức tồn tại cho c&aacute;c kiểu kh&aacute;c hay kh&ocirc;ng. Theo nghĩa đ&oacute;, Go c&oacute; t&iacute;nh linh hoạt cao hơn.
Điều n&agrave;y được minh họa qua sơ đồ sau:
<img style="width: 600px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://tek4.vn/public_files/d9f665c5-d492-4029-9094-ea8df6b4da5c" alt="Đa_ke_thua_1" />
Ảnh: V&iacute; dụ C++&nbsp;
&nbsp;
<img style="width: 600px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://tek4.vn/public_files/2279743a-1649-4c10-94a8-19c7533bc1f7" alt="Đa_ke_thua_2" />
Ảnh: V&iacute; dụ Go
Go kh&ocirc;ng y&ecirc;u cầu định nghĩa lớp r&otilde; r&agrave;ng như Java, C++, C#, vv. thay v&agrave;o đ&oacute;, lớp được định nghĩa ngầm định bằng c&aacute;ch cung cấp một tập hợp c&aacute;c phương thức hoạt động tr&ecirc;n một kiểu chung. Kiểu n&agrave;y c&oacute; thể l&agrave; struct hoặc bất kỳ kiểu n&agrave;o do người d&ugrave;ng định nghĩa.
V&iacute; dụ, giả sử ta muốn định nghĩa kiểu Integer để th&ecirc;m một số phương thức c&oacute; thể l&agrave;m việc với số nguy&ecirc;n, chẳng hạn như chuyển đổi sang chuỗi. Trong Go, ch&uacute;ng ta sẽ định nghĩa như sau:
<pre class="language-go" data-content="type%20Integer%20int%0Afunc%20(i%20*Integer)%20String()%20string%20%7B%0Areturn%20strconv.Itoa(i)%0A%7D" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>type Integer int
func (i *Integer) String() string {
return strconv.Itoa(i)
}</code></pre>
Trong Java hoặc C#, kiểu v&agrave; <code>func</code> sẽ c&ugrave;ng được đặt trong lớp <code>Integer</code>; trong Ruby, bạn c&oacute; thể viết phương thức tr&ecirc;n kiểu cơ bản int.
Trong Go, kiểu ch&iacute;nh l&agrave; lớp (dữ liệu v&agrave; phương thức li&ecirc;n quan). Go kh&ocirc;ng hỗ trợ kế thừa như c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ hướng đối tượng dựa tr&ecirc;n lớp. Kế thừa c&oacute; hai lợi &iacute;ch ch&iacute;nh: t&aacute;i sử dụng code v&agrave; t&iacute;nh đa h&igrave;nh.
Trong Go, việc t&aacute;i sử dụng code đạt được th&ocirc;ng qua cơ chế kết hợp (composition) v&agrave; chuyển giao (delegate) v&agrave; t&iacute;nh đa h&igrave;nh được đạt được th&ocirc;ng qua việc sử dụng inteface: n&oacute; triển khai những g&igrave; được gọi l&agrave; lập tr&igrave;nh th&agrave;nh phần (component programming). Nhiều nh&agrave; ph&aacute;t triển cho rằng interface của Go cung cấp t&iacute;nh đa h&igrave;nh mạnh mẽ hơn v&agrave; đơn giản hơn so với kế thừa lớp.
Nếu bạn cần nhiều t&iacute;nh năng hướng đối tượng hơn, h&atilde;y xem g&oacute;i <code>goop</code> ("Go Object-Oriented Programming") từ Scott Pakin. G&oacute;i cung cấp c&aacute;c đối tượng theo kiểu JavaScript (đối tượng dựa tr&ecirc;n nguy&ecirc;n mẫu) nhưng hỗ trợ đa kế thừa v&agrave; ph&acirc;n phối phụ thuộc kiểu để bạn c&oacute; thể triển khai hầu hết c&aacute;c cấu tr&uacute;c y&ecirc;u th&iacute;ch của m&igrave;nh từ c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh kh&aacute;c.