Golang l&agrave; một ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh m&atilde; nguồn mở bao gồm nhiều t&iacute;nh năng như thư viện chuẩn, quản l&yacute; g&oacute;i, nhập kiểu tĩnh, hỗ trợ kiểm thử v&agrave; nền tảng độc lập . Golang l&agrave; một trong những ng&ocirc;n ngữ kh&aacute; được ưa chuộng gần đ&acirc;y v&agrave; c&oacute; nhu cầu sử dụng cao trong lập tr&igrave;nh. Kh&oacute;a học n&agrave;y TEK4.VN sẽ cung cấp c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản v&agrave; n&acirc;ng cao về Golang, v&iacute; dụ xử l&yacute; ngoại lệ, mạng v&agrave; tạo mẫu. Trong kh&oacute;a học n&agrave;y, bạn cũng sẽ học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cốt l&otilde;i về t&iacute;nh đồng thời. Bạn cũng sẽ được cung cấp c&aacute;c c&acirc;u hỏi v&agrave; b&agrave;i tập gi&uacute;p luyện tập kỹ năng tư duy phản biện v&agrave; giải quyết vấn đề sử dụng Golang. Sau khi ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học, bạn c&oacute; thể sử dụng Golang để viết c&aacute;c ứng dụng hiệu quả v&agrave; thực tế sử dụng t&iacute;nh đồng thời.
<h3 style="text-align: justify;">Mục ti&ecirc;u</h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản của Golang</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học về t&iacute;nh đồng thời v&agrave; c&aacute;c khối kiến thức x&acirc;y dựng li&ecirc;n quan đến t&iacute;nh đồng thời</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Học c&aacute;ch x&acirc;y dựng một ứng dụng web ho&agrave;n chỉnh bằng Golang</li>
</ul>

Golang từ cơ bản đến nâng cao

<h2 style="text-align: justify;">Workspace&nbsp;</h2>
<img style="width: 200px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://tek4.vn/public_files/287c6efe-fc8a-4e31-abc1-982c49999a9f" alt="Workspace" />
Một cấu tr&uacute;c thư mục với hai thư mục ở gốc thường được gọi l&agrave; workspace (kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc). Một dự &aacute;n Golang điển h&igrave;nh lưu trữ tất cả khối lệnh trong một kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc duy nhất. Kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc của Golang bao gồm:
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">src: thư mục chứa c&aacute;c file m&atilde; nguồn Go</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">bin: thư mục chứa c&aacute;c file nhị ph&acirc;n c&oacute; thể thực thi (c&ograve;n được gọi l&agrave; lệnh)</li>
</ul>
Tuy nhi&ecirc;n, để sử dụng c&aacute;c g&oacute;i b&ecirc;n ngo&agrave;i, bạn cần lưu ch&uacute;ng v&agrave;o thư mục pkg.
<h2 style="text-align: justify;">Biến GOPATH</h2>
Thư mục gốc của kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc kh&ocirc;ng thể tr&ugrave;ng với thư mục c&agrave;i đặt Go v&agrave; được chỉ định bởi biến m&ocirc;i trường GOPATH. Theo mặc định, n&oacute; l&agrave; một thư mục con go trong thư mục gốc, đ&oacute; l&agrave; $HOME/go tr&ecirc;n Unix hoặc C:\Users\username\go tr&ecirc;n Windows. Th&ecirc;m thư mục bin của kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc v&agrave;o biến PATH để c&aacute;c file nhị ph&acirc;n của ứng dụng được ph&aacute;t hiện tự động. V&iacute; dụ tr&ecirc;n Linux, ta th&ecirc;m nội dung sau v&agrave;o file .profile:
<pre class="language-go" data-content="export%20GOPATH%3D%24HOME%2Fgo%20%23%20this%20is%20the%20default%0Aexport%20PATH%3D%24PATH%3A%24GOPATH%2Fbin" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>export GOPATH=$HOME/go # this is the default
export PATH=$PATH:$GOPATH/bin</code></pre>
Tr&ecirc;n Windows, GOPATH cũng c&oacute; thể được th&ecirc;m v&agrave;o Biến m&ocirc;i trường hệ thống. GOPATH c&oacute; thể l&agrave; được đặt th&agrave;nh thư mục kh&aacute;c, v&iacute; dụ: e:\go_projects, nhưng bạn phải thiết lập n&oacute; một c&aacute;ch r&otilde; r&agrave;ng. Thư mục src c&oacute; thể chứa nhiều kho m&atilde; nguồn kh&aacute;c nhau, được quản l&yacute; bằng Git hoặc Mercurial. Nếu m&atilde; nguồn của bạn được lưu trữ tr&ecirc;n GitHub dưới đường dẫn github.com/user th&igrave; mỗi thư mục kho lưu trữ sẽ được đặt t&ecirc;n theo đường dẫn gốc đ&oacute;, v&iacute; dụ:
<pre class="language-go" data-content="-%20src%0A%C2%A0%2B%20github.com%2Fuser%2Frepo1%0A%C2%A0%2B%20github.com%2Fuser%2Frepo2%0A%C2%A0%2B%20...%0A%C2%A0%2B%20(can%20be%20any%20remote%20package%20installed%20with%20go%20get)" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>- src
 + github.com/user/repo1
 + github.com/user/repo2
 + ...
 + (can be any remote package installed with go get)</code></pre>
Mỗi kho lưu trữ chứa một hoặc nhiều g&oacute;i. Mỗi g&oacute;i l&agrave; một thư mục con đơn lẻ chứa một hoặc nhiều file m&atilde; nguồn Go.
<h2 style="text-align: justify;">C&aacute;c biến m&ocirc;i trường Go kh&aacute;c</h2>
Ch&uacute;ng ta đ&atilde; biết hai biến m&ocirc;i trường sau:
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">GOROOT - Thư mục c&agrave;i đặt Go</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">GOPATH - Thư mục l&agrave;m việc của ứng dụng&nbsp;</li>
</ul>
<h3 style="text-align: justify;">Bi&ecirc;n dịch ch&eacute;o nguồn</h3>
Bi&ecirc;n dịch tr&ecirc;n m&aacute;y chủ c&oacute; đặc t&iacute;nh kh&aacute;c với m&aacute;y đ&iacute;ch, nơi bạn sẽ chạy ứng dụng Go, được gọi l&agrave; bi&ecirc;n dịch ch&eacute;o nguồn.
M&ocirc;i trường Go c&oacute; thể được t&ugrave;y chỉnh th&ecirc;m bằng một số biến m&ocirc;i trường. Những biến n&agrave;y phần lớn l&agrave; t&ugrave;y chọn v&agrave; được c&agrave;i đặt bởi quy tr&igrave;nh c&agrave;i đặt. Tuy nhi&ecirc;n, bạn c&oacute; thể ghi đ&egrave; ch&uacute;ng khi cần thiết. Kiến tr&uacute;c tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch Go cho ph&eacute;p bi&ecirc;n dịch ch&eacute;o nguồn. Theo định nghĩa, c&oacute; hai m&aacute;y:
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">M&aacute;y đ&iacute;ch</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">M&aacute;y chủ</li>
</ul>
<h4 style="text-align: justify;">M&aacute;y đ&iacute;ch</h4>
GOARCH x&aacute;c định kiến tr&uacute;c bộ xử l&yacute; của m&aacute;y đ&iacute;ch v&agrave; c&oacute; c&aacute;c gi&aacute; trị như 386, amd64, arm. GOOS x&aacute;c định hệ điều h&agrave;nh của m&aacute;y đ&iacute;ch v&agrave; c&oacute; c&aacute;c gi&aacute; trị như darwin, Freebsd, Linux, Windows.
<h4 style="text-align: justify;">M&aacute;y chủ</h4>
Đ&acirc;y l&agrave; hệ thống cục bộ. GOHOSTOS v&agrave; GOHOSTARCH l&agrave; t&ecirc;n của hệ điều h&agrave;nh m&aacute;y chủ v&agrave; kiến tr&uacute;c bi&ecirc;n dịch. Theo mặc định, kiến tr&uacute;c m&aacute;y đ&iacute;ch v&agrave; kiến tr&uacute;c m&aacute;y chủ giống nhau, v&agrave; GOHOSTOS v&agrave; GOHOSTARCH lấy gi&aacute; trị của n&oacute; từ GOOS v&agrave; GOARCH.
<img style="width: 600px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://tek4.vn/public_files/439afbc6-3028-42f4-bb7c-aee1526858c1" alt="Cross Compiling" />
Bi&ecirc;n dịch ch&eacute;o sang nền tảng/Kiến tr&uacute;c kh&aacute;c
Biến GOMAXPROCS cũng c&oacute; thể hữu &iacute;ch trong nhiều trường hợp. N&oacute; chỉ định số l&otilde;i hoặc bộ xử l&yacute; m&agrave; ứng dụng sử dụng, như đ&atilde; thảo luận trong Chương 12.
Tr&ecirc;n hệ thống Unix, h&atilde;y thiết lập c&aacute;c biến n&agrave;y (nếu cần thiết) trong shell profile, đ&oacute; l&agrave; file $HOME/.profile hoặc $HOME/.bashrc hoặc tương đương (sử dụng bất kỳ tr&igrave;nh soạn thảo n&agrave;o như gedit hoặc vi) như sau:
<pre class="language-go" data-content="export%20GOARCH%3Damd64%0Aexport%20GOOS%3Dlinux" data-language="go" data-ace-language="golang" data-name-language="GoLang" data-main-file="main.go"><code>export GOARCH=amd64
export GOOS=linux</code></pre>
Lệnh go run kh&ocirc;ng tạo ra file thực thi; n&oacute; lưu đầu ra trong một thư mục được chỉ định bởi biến GOCACHE. Đ&acirc;y l&agrave; gi&aacute; trị mặc định $HOME/.cache/go-build tr&ecirc;n Unix v&agrave; C:\Users\user\AppData\Local\go-build tr&ecirc;n Windows.
Lệnh go env liệt k&ecirc; tất cả c&aacute;c biến m&ocirc;i trường Go.
<h2 style="text-align: justify;">M&ocirc;i trường runtime</h2>
Mặc d&ugrave; tr&igrave;nh bi&ecirc;n dịch tạo ra m&atilde; m&aacute;y c&oacute; thể thực thi, m&atilde; n&agrave;y được thực thi trong một runtime (m&atilde; của c&ocirc;ng cụ n&agrave;y được lưu trong g&oacute;i runtime). Runtime n&agrave;y tối giản so với c&aacute;c m&aacute;y ảo được sử dụng bởi c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ Java v&agrave; .NET. N&oacute; chịu tr&aacute;ch nhiệm quản l&yacute; ph&acirc;n bổ bộ nhớ v&agrave; thu gom r&aacute;c (như đ&atilde; giải th&iacute;ch trong Chương 8), xử l&yacute; ngăn xếp, goroutine, k&ecirc;nh, slice, map, reflection v&agrave; nhiều hơn nữa. G&oacute;i runtime l&agrave; g&oacute;i "cấp cao nhất" được li&ecirc;n kết với mọi g&oacute;i Go v&agrave; n&oacute; được viết chủ yếu bằng C. N&oacute; c&oacute; thể được t&igrave;m thấy trong $GOROOT/src/runtime/. File thực thi Go c&oacute; k&iacute;ch thước lớn hơn nhiều so với file m&atilde; nguồn. Nguy&ecirc;n nh&acirc;n l&agrave; v&igrave; runtime Go được nh&uacute;ng trong mỗi file thực thi. Đ&acirc;y c&oacute; thể l&agrave; một điểm bất lợi khi ph&acirc;n phối file thực thi đến một lượng lớn m&aacute;y t&iacute;nh. Tuy nhi&ecirc;n, triển khai của n&oacute; đơn giản hơn rất nhiều so với Java hoặc Python, bởi v&igrave; với Go, mọi thứ cần thiết đều nằm trong 1 file nhị ph&acirc;n tĩnh, kh&ocirc;ng cần bất kỳ file n&agrave;o kh&aacute;c. Kh&ocirc;ng xảy ra t&igrave;nh trạng qu&ecirc;n c&aacute;c phụ thuộc hoặc phi&ecirc;n bản kh&ocirc;ng ch&iacute;nh x&aacute;c.
<h3 style="text-align: justify;">Tr&igrave;nh thu gom r&aacute;c</h3>
Go c&oacute; một tr&igrave;nh thu gom r&aacute;c đồng thời c&oacute; hiệu suất cao v&agrave; thời gian chờ thấp, dựa tr&ecirc;n thuật to&aacute;n đ&aacute;nh dấu v&agrave; qu&eacute;t. Tuy nhi&ecirc;n, sử dụng một ng&ocirc;n ngữ c&oacute; tr&igrave;nh thu gom r&aacute;c kh&ocirc;ng c&oacute; nghĩa l&agrave; bạn c&oacute; thể bỏ qua c&aacute;c vấn đề về ph&acirc;n bổ bộ nhớ như ph&acirc;n bổ v&agrave; giải ph&oacute;ng bộ nhớ cũng sử dụng t&agrave;i nguy&ecirc;n CPU.
Việc c&agrave;i đặt c&aacute;c biến m&ocirc;i trường Go một c&aacute;ch ch&iacute;nh x&aacute;c cung cấp một kh&ocirc;ng gian l&agrave;m việc ho&agrave;n hảo để bi&ecirc;n dịch th&agrave;nh c&ocirc;ng. B&agrave;i học tiếp theo sẽ đề cập đến c&aacute;c y&ecirc;u cầu cơ bản đối với một m&ocirc;i trường Go.

Môi trường làm việc Go