Blockchain l&agrave; một c&ocirc;ng nghệ mới mang t&iacute;nh c&aacute;ch mạng được nghi&ecirc;n cứu gần đ&acirc;y. Tuy nhi&ecirc;n, hiện nay chưa c&oacute; nhiều t&agrave;i liệu đặc biệt l&agrave; tiếng Việt, hệ thống h&oacute;a n&oacute; một c&aacute;ch r&otilde; r&agrave;ng. Gần như mỗi t&agrave;i liệu lại c&oacute; một c&aacute;ch định nghĩa, m&ocirc; tả ri&ecirc;ng l&agrave;m cho n&oacute; c&agrave;ng trở l&ecirc;n m&ocirc;ng lung với những người mới bắt đầu. Với mong muốn cung cấp một t&agrave;i liệu tổng quan nhất, hệ thống nhất về c&ocirc;ng nghệ Blockchain, TEK4.VN x&acirc;y dựng chuỗi b&agrave;i viết "Blockchain cơ bản" nhằm giải quyết những vấn đề m&ocirc;ng lung, kh&oacute; hiểu về Blockchain cho những người mới bắt đầu. Nội dung của chuỗi b&agrave;i viết sẽ bao gồm: tổng quan về c&ocirc;ng nghệ Blockchain, động lực đằng sau tiền điện tử, Bitcoin. Bạn sẽ t&igrave;m hiểu c&aacute;c kh&iacute;a cạnh kh&aacute;c nhau của mật m&atilde;, qu&aacute; tr&igrave;nh tạo v&agrave; x&acirc;y dựng c&aacute;c Khối, Mạng &amp; Khai th&aacute;c khối cũng như nhiều kh&aacute;i niệm kh&aacute;c li&ecirc;n quan đến c&ocirc;ng nghệ Blockchain bao gồm thiết kế mạng Blockchain, c&aacute;c c&ocirc;ng nghệ trong n&acirc;ng cao hiệu năng của Blockchain như Sharding, Off Chain State Channels...
<h2 style="text-align: justify;">Kh&oacute;a học n&agrave;y d&agrave;nh cho ai?</h2>
Chắc hẳn bạn đ&atilde; nghe đến thuật ngữ Blockchain &iacute;t nhất v&agrave;i lần trước đ&acirc;y, bạn đ&atilde; t&igrave;m hiểu n&oacute;, cũng đọc kh&aacute; nhiều t&agrave;i liệu để xem n&oacute; l&agrave; c&aacute;i g&igrave;, tuy nhi&ecirc;n c&oacute; vẻ vẫn kh&aacute; m&ocirc;ng lung, bạn vẫn kh&ocirc;ng thực sự hiểu n&oacute; l&agrave;m việc ra sao. Đừng lo lắng, bởi kh&ocirc;ng chỉ c&oacute; m&igrave;nh bạn gặp t&igrave;nh trạng như vậy. C&oacute; rất nhiều t&agrave;i liệu về Blockchain đến nỗi l&agrave;m bạn như ngập trong c&ocirc;ng nghệ n&agrave;y nhưng lại c&oacute; rất &iacute;t t&agrave;i liệu thống k&ecirc; v&agrave; hệ thống h&oacute;a những nền tảng cơ bản một c&aacute;ch xuy&ecirc;n suốt, do đ&oacute; thực sự rất kh&oacute; để bạn c&oacute; thể tiếp cận n&oacute;. Series b&agrave;i viết&nbsp;Blockchain cơ bản&nbsp;hướng tới việc gi&uacute;p bạn đọc hệ thống h&oacute;a v&agrave; nắm bắt những kiến thức cơ bản, cũng như c&oacute; thể tự x&acirc;y dựng được một Blockchain cơ bản cho bản th&acirc;n.
Nếu bạn mong muốn trở th&agrave;nh một phần của cuộc c&aacute;ch mạng Blockchain, h&atilde;y bỏ ra chưa đến 10 ph&uacute;t mỗi ng&agrave;y để theo d&otilde;i series b&agrave;i viết n&agrave;y. H&atilde;y bắt đầu cuộc h&agrave;nh tr&igrave;nh th&uacute; vị của m&igrave;nh ngay từ b&acirc;y giờ!
<ul style="text-align: justify;">
<li>Bạn muốn t&igrave;m hiểu những điều cơ bản về Blockchain để hiểu xem n&oacute; c&oacute; ứng dụng như thế n&agrave;o?</li>
<li>Bạn muốn tự lập tr&igrave;nh, x&acirc;y dựng một ứng dụng Blockchain cho ri&ecirc;ng m&igrave;nh?</li>
<li>Bạn muốn l&agrave;m việc trong lĩnh vực Blockchain?</li>
</ul>
Nếu c&acirc;u trả lời của bạn l&agrave; c&oacute; cho những c&acirc;u hỏi tr&ecirc;n, th&igrave; xin ch&uacute;c mừng bạn. Series b&agrave;i viết n&agrave;y l&agrave; d&agrave;nh cho bạn.
<h2 style="text-align: justify;">Cần g&igrave; để học Blockchain cơ bản?</h2>
V&igrave; kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ bao gồm c&aacute;c kiến thức cơ bản về Blockchain v&agrave; x&acirc;y dựng Blockchain dựa tr&ecirc;n ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh Python, do đ&oacute;, trước khi đi v&agrave;o series Blockchain cơ bản, c&aacute;c bạn n&ecirc;n c&oacute; ch&uacute;t kiến thức về lập tr&igrave;nh, đặc biệt l&agrave; <a href="../../khoa-hoc/lap-trinh-python-can-ban" target="_blank" rel="noopener">lập tr&igrave;nh Python cơ bản</a>, đ&ocirc;i ch&uacute;t về to&aacute;n học cơ bản v&agrave; hiểu về mạng m&aacute;y t&iacute;nh. Nếu chưa biết g&igrave; về những điều tr&ecirc;n, kh&ocirc;ng sao cả, trong c&aacute;c b&agrave;i viết cụ thể ch&uacute;ng ta sẽ c&ugrave;ng t&igrave;m hiểu lại cả những kiến thức n&agrave;y. T&oacute;m lại, điều duy nhất bạn cần l&agrave; đam m&ecirc;.
Hi vọng Blockchain cơ bản sẽ l&agrave; t&agrave;i liệu hệ thống h&oacute;a cơ sở để bạn đọc c&oacute; thể sử dụng để t&igrave;m hiểu v&agrave; h&ograve;a m&igrave;nh v&agrave;o thế giới Blockchain.
Đến đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta tạm kết b&agrave;i học n&agrave;y tại đ&acirc;y. Mọi thắc mắc g&oacute;p &yacute;, hỏi đ&aacute;p về kh&oacute;a học, bạn đọc c&oacute; thể gửi đến:
Fanpage Facebook:&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>&nbsp;
Tham gia cộng đồng để chia sẻ, trao đổi v&agrave; thảo luận:&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn/">TEK4.VN - Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>

Blockchain cơ bản

Trong Blockchain, ICO c&oacute; thể xảy ra tr&ecirc;n hai lớp kh&aacute;c nhau. Th&ocirc;ng thường, ICO xảy ra tr&ecirc;n lớp token, nằm trong Ethereum, Neo hoặc một giao thức n&agrave;o đ&oacute;, v&igrave; ai đ&oacute; c&oacute; thể tạo ra một &yacute; tưởng mới hoặc c&oacute; &yacute; tưởng về c&aacute;ch sử dụng chuỗi khối trong một ng&agrave;nh nghề.
<img style="width: 100%;" src="https://tek4.vn/public_files/795882cc-e133-43f8-8ebb-a66284a72033" alt="hinh-thuc-huy-dong-tai-chinh-initial-coin-offering" />
Sau đ&oacute;, họ sử dụng ICO để t&agrave;i trợ cho &yacute; tưởng n&agrave;y. Đồng thời, ICO cũng c&oacute; thể xảy ra tr&ecirc;n giao thức hoặc lớp Coin, trong đ&oacute;, nếu ai đ&oacute; đưa ra một giao thức mới cho chuỗi khối, họ c&oacute; thể tạo ra n&oacute; v&agrave; c&oacute; thể ph&aacute;t h&agrave;nh c&aacute;c đồng tiền điện tử c&oacute; trong giao thức bằng ICO.
Ch&uacute;ng ta h&atilde;y c&ugrave;ng xem c&aacute;ch ICO hoạt động v&agrave; c&aacute;ch ch&uacute;ng ta l&agrave;m điều n&agrave;y l&agrave; sẽ so s&aacute;nh với IPO. IPO l&agrave; một đợt ph&aacute;t h&agrave;nh lần đầu ra c&ocirc;ng ch&uacute;ng, v&agrave; đ&oacute; l&agrave; c&aacute;ch m&agrave; c&aacute;c c&ocirc;ng ty đ&atilde; từng huy động tiền từ thị trường chứng kho&aacute;n. V&igrave; vậy, ch&uacute;ng ta h&atilde;y xem x&eacute;t.
B&ecirc;n dưới đ&acirc;y l&agrave; một đợt IPO v&agrave; n&oacute; hoạt động như thế n&agrave;o?
<img style="width: 100%;" src="../../../public_files/8e2d4083-db87-44a7-8df9-34e2a678a645" alt="hinh-thuc-huy-dong-tai-chinh-initial-coin-offering-2" />
Giả sử ch&uacute;ng ta c&oacute; 3 người bao gồm Steve Jobs, Steve Wozniak v&agrave; Ronald Wayne muốn quy&ecirc;n g&oacute;p một số tiền cho c&ocirc;ng ty của họ, Apple. Vậy l&agrave;m thế n&agrave;o để to&agrave;n bộ điều n&agrave;y diễn ra?
Ngay từ đầu, họ đ&atilde; bỏ c&ocirc;ng sức lao động v&agrave; một số vốn ban đầu được đưa v&agrave;o c&ocirc;ng ty trước khi bất kỳ đợt IPO n&agrave;o diễn ra. Họ bỏ c&ocirc;ng việc v&agrave; số vốn ban đầu, đổi lại, họ nhận được cổ phần trong c&ocirc;ng ty. Sau đ&oacute;, điều xảy ra l&agrave; họ bắt đầu sản xuất c&aacute;c sản phẩm, m&aacute;y t&iacute;nh, điện thoại, đồng hồ v&agrave; c&aacute;c sản phẩm kh&aacute;c. Về cơ bản, c&ocirc;ng ty tạo ra c&aacute;c sản phẩm, dịch vụ v&agrave; n&oacute; thu được lợi nhuận. Đ&oacute; l&agrave; c&aacute;ch một c&ocirc;ng ty c&oacute; thể hoạt động trước khi n&oacute; được ni&ecirc;m yết c&ocirc;ng khai. Nhưng sau đ&oacute;, một khi họ muốn ni&ecirc;m yết c&ocirc;ng ty c&ocirc;ng khai, cổ phiếu c&oacute; thể được c&ocirc;ng ch&uacute;ng mua. Họ tiến h&agrave;nh IPO, ph&aacute;t h&agrave;nh cổ phiếu lần đầu ra c&ocirc;ng ch&uacute;ng v&agrave; điều xảy ra l&agrave; c&ocirc;ng ch&uacute;ng đưa tiền mặt cho c&ocirc;ng ty, đổi lại nhận được cổ phần trong c&ocirc;ng ty đ&oacute;. Đ&oacute; l&agrave; một c&aacute;ch m&agrave; c&aacute;c c&ocirc;ng ty huy động tiền mặt để t&agrave;i trợ cho hoạt động của họ nhiều hơn nữa.
Một khi họ biết rằng &yacute; tưởng hiệu quả v&agrave; được thể hiện đầy hứa hẹn, họ cần rất nhiều vốn để ph&aacute;t triển v&agrave; mở rộng quy m&ocirc; kinh doanh của m&igrave;nh. Đ&oacute; l&agrave; c&aacute;ch họ huy động tiền mặt. Nhưng đổi lại, họ phải chia sẻ một phần c&ocirc;ng ty cho c&aacute;c cổ đ&ocirc;ng, những người đ&atilde; đầu tư v&agrave;o c&ocirc;ng ty, do đ&oacute;, những người n&agrave;y thực sự được hưởng một phần lợi nhuận của c&ocirc;ng ty, mặc d&ugrave; n&oacute; rất nhỏ đối với mỗi người hoặc c&oacute; thể kh&aacute; lớn đối với c&aacute;c nh&agrave; đầu tư lớn hơn. Với việc được hưởng một phần của c&ocirc;ng ty, điều kiện đi k&egrave;m l&agrave; một số quyền kiểm so&aacute;t v&agrave; chia sẻ lợi nhuận. Đ&acirc;y chỉ l&agrave; một c&aacute;i nh&igrave;n tổng quan rất cơ bản, v&agrave; l&agrave; &yacute; tưởng đằng sau một đợt IPO. B&acirc;y giờ, ch&uacute;ng ta h&atilde;y xem x&eacute;t ICO v&agrave; xem những g&igrave; xảy ra ở đ&oacute;.
Những người s&aacute;ng lập tạo ra một c&ocirc;ng ty v&agrave; họ đầu tư c&ocirc;ng việc hoặc sức lao động v&agrave; vốn ban đầu để nhận được cổ phần trong c&aacute;c sản phẩm v&agrave; dịch vụ tạo ra lợi nhuận. Đến một l&uacute;c n&agrave;o đ&oacute;, họ quyết định rằng họ muốn huy động th&ecirc;m một số vốn, họ cần nhiều tiền hơn để mở rộng &yacute; tưởng của họ, mở rộng quy m&ocirc; kinh doanh. Trong trường hợp n&agrave;y, những g&igrave; họ sẽ l&agrave;m l&agrave; đặt c&aacute;c sản phẩm v&agrave; dịch vụ của họ v&agrave;o một m&ocirc;i trường kh&eacute;p k&iacute;n v&agrave; họ đưa ra một đồng token, giả sử l&agrave; Apple token.
Nếu họ tạo ICO ở lớp thứ ba, th&igrave; đ&oacute; sẽ l&agrave; token. V&igrave; vậy, với Apple token, bạn c&oacute; thể sử dụng để mua c&aacute;c sản phẩm hoặc dịch vụ của c&ocirc;ng ty v&agrave; bạn lu&ocirc;n c&oacute; thể đổi đ&ocirc; la Mỹ với Apple token. Bạn vẫn c&oacute; thể mua c&aacute;c sản phẩm v&agrave; dịch vụ bằng đ&ocirc; la Mỹ, nhưng sẽ đắt hơn. Về cơ bản, c&ocirc;ng ch&uacute;ng biết rằng c&ocirc;ng ty n&agrave;y kh&aacute; th&agrave;nh c&ocirc;ng v&agrave; họ thấy gi&aacute; trị của việc c&oacute; những token. Những g&igrave; họ l&agrave;m l&agrave; sẽ đầu tư tiền v&agrave;o những token n&agrave;y trong một đợt ICO. Ngay sau khi những đồng token lần đầu ti&ecirc;n được ch&agrave;o b&aacute;n c&ocirc;ng khai, ch&uacute;ng sẽ mang lại cho c&ocirc;ng ty một lượng tiền mặt. Đổi lại, những nh&agrave; đầu tư sẽ nhận được c&aacute;c token.
Hiện tại, điều quan trọng cần hiểu l&agrave; trong trường hợp IPO, theo c&aacute;ch tiếp cận truyền thống, c&ocirc;ng ch&uacute;ng nhận được cổ phần, quyền kiểm so&aacute;t v&agrave; quyền được chia sẻ lợi nhuận của c&ocirc;ng ty, v&agrave; trong một đợt ICO, c&ocirc;ng ch&uacute;ng kh&ocirc;ng nhận được điều đ&oacute;. C&ocirc;ng ch&uacute;ng chỉ nhận được những token để c&oacute; thể chi ti&ecirc;u cho c&aacute;c sản phẩm của c&ocirc;ng ty v&agrave; dịch vụ, hoặc họ c&oacute; thể sau đ&oacute; đợi những token n&agrave;y tăng gi&aacute; trị v&agrave; b&aacute;n ch&uacute;ng với gi&aacute; cao hơn. Điều quan trọng ở đ&acirc;y l&agrave; những người s&aacute;ng lập c&ocirc;ng ty, họ giữ mọi quyền kiểm so&aacute;t c&ocirc;ng ty v&agrave; họ giữ tất cả cổ phần. Đ&oacute; l&agrave; một phần quan trọng cần nhớ. Một cuộc IPO phải trải qua một quy tr&igrave;nh ph&aacute;p l&yacute; rất nghi&ecirc;m ngặt v&agrave; rất kh&oacute; thực hiện. N&oacute; được kiểm tra v&agrave; kiểm so&aacute;t rất nghi&ecirc;m ngặt bởi ch&iacute;nh phủ, trong khi ICO hiện tại th&igrave; chưa c&oacute; sự kiểm so&aacute;t.
Đ&oacute; cũng l&agrave; một điều quan trọng cần lưu &yacute;, rằng mặc d&ugrave; IPO chỉ giới hạn ở những c&ocirc;ng ty thực hiện bắt đầu mở rộng quy m&ocirc; v&agrave; sẵn s&agrave;ng ni&ecirc;m yết c&ocirc;ng khai. Với ICO th&igrave; bất kỳ ai cũng c&oacute; thể l&agrave;m được. Như vậy, c&aacute;c bạn chỉ cần nhớ rằng ICO chỉ l&agrave; một c&aacute;ch kh&aacute;c để một c&ocirc;ng ty ứng dụng Blockchain huy động tiền nhằm t&agrave;i trợ cho hoạt động của m&igrave;nh.
Đến đ&acirc;y l&agrave; kết th&uacute;c của phần b&agrave;i học ng&agrave;y h&ocirc;m nay, hẹn gặp lại c&aacute;c bạn trong b&agrave;i học tiếp theo!

Hình thức huy động tài chính Initial Coin Offering