<pre style="text-align: center;">[___WARNING_ Kh&oacute;a học đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh cập nhật nội dung mỗi tuần&nbsp; n&ecirc;n kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi sai s&oacute;t. Rất mong bạn đọc th&ocirc;ng cảm. Nếu c&oacute; bất cứ thắc mắc n&agrave;o h&atilde;y inbox tới admin tại <a href="https://www.facebook.com/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">fanpage TEK4.VN</a>&nbsp; hoặc thảo luận tại group <a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">TEK4.VN- Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>_WARNING___]</pre>
Học lập tr&igrave;nh C l&agrave; một trong những y&ecirc;u cầu đầu ti&ecirc;n đối với đa số c&aacute;c sinh vi&ecirc;n c&ocirc;ng nghệ th&ocirc;ng tin. Nhưng đ&acirc;y l&agrave; một trong những nội dung m&agrave; kh&ocirc;ng &iacute;t sinh vi&ecirc;n đều gặp kh&oacute; khăn trong những ng&agrave;y đầu học lập tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Bản th&acirc;n t&aacute;c giả cũng đ&atilde; từng trải qua. C&oacute; những vấn đề c&oacute; thể hiểu về mặt t&iacute;nh to&aacute;n nhưng kh&ocirc;ng biết l&agrave;m sao thể hiện bằng chương tr&igrave;nh cho m&aacute;y t&iacute;nh chạy. Hoặc những bỡ ngỡ ban đầu khi học về con trỏ, c&aacute;ch hoạt động của n&oacute; ra sao? Thấu hiểu được những kh&oacute; khăn n&agrave;y n&ecirc;n bản th&acirc;n t&aacute;c giả n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; TEK4.VN n&oacute;i chung đ&atilde; x&acirc;y dựng kh&oacute;a học &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao&rdquo; n&agrave;y với mong muốn sẽ gi&uacute;p những bạn mới tiếp cận với lập tr&igrave;nh hoặc đ&atilde; tiếp cận nhưng gặp kh&oacute; khăn với n&oacute;.
<h2 style="text-align: justify;">Nội dung kh&oacute;a học</h2>
Kh&oacute;a học Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao được thiết kế cho c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n muốn t&igrave;m hiểu ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đầu. Kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ hiểu biết về ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đ&oacute; gi&uacute;p bạn c&oacute; thể tự học v&agrave; t&igrave;m hiểu cũng như sử dụng C ở cấp độ&nbsp; cao hơn. Nội dung ch&iacute;nh của kh&oacute;a học sẽ bao gồm:
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&aacute;ch thức viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh bằng ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Biến v&agrave; c&aacute;c kiểu dữ liệu cơ sở trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C</li>
<li>C&aacute;ch thức xử l&yacute; nhập xuất dữ liệu chuẩn trong C</li>
<li>Cấu tr&uacute;c rẽ nh&aacute;nh if else</li>
<li>V&ograve;ng lặp trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>C&aacute;ch sử dụng mảng trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Sử dụng con trỏ khi lập tr&igrave;nh C</li>
<li>Sử dụng h&agrave;m trong C</li>
<li>L&agrave;m việc với chuỗi k&yacute; tự v&agrave; k&yacute; tự trong C</li>
<li>Kiểu dữ liệu tự định nghĩa c&oacute; cấu tr&uacute;c (struct) trong C</li>
<li>C&aacute;c thao t&aacute;c tr&ecirc;n tệp tin</li>
</ul>
Hi vọng rằng &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao sẽ gi&uacute;p bạn giải quyết những kh&oacute; khăn khi bước ch&acirc;n v&agrave;o thế giới lập tr&igrave;nh đặc biệt l&agrave; lập tr&igrave;nh C. Mọi thắc mắc, hỏi đ&aacute;p c&oacute; thể đăng trực tiếp tại phần b&igrave;nh luận của b&agrave;i hoặc inbox đến Fanpage của&nbsp;<a style="background: transparent; transition: all 0.2s linear 0s; color: #dd3333; outline: none 0px; text-decoration: none;" href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>.
Giờ h&atilde;y bắt đầu ngay n&agrave;o!

Lập trình C cơ bản

Mệnh đề if else cho ph&eacute;p chương tr&igrave;nh rẽ l&agrave;m 2 nh&aacute;nh, vậy nếu ta muốn rẽ nhiều nh&aacute;nh hơn th&igrave; sao? Ta c&oacute; thể d&ugrave;ng mệnh đề else if như dưới đ&acirc;y&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="if%20(booleanExpression1)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20statement1(s)%0A%0A%7D%0A%0Aelse%20if%20(booleanExpression2)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20statement2(s)%0A%0A%7D%0A%0Aelse%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20statement3(s)%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>if (booleanExpression1) {
 // statement1(s)
}
else if (booleanExpression2) {
 // statement2(s)
}
else {
 // statement3(s)
}</code></pre>
Đoạn mẫu n&agrave;y thực hiện như sau
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đầu ti&ecirc;n kiểm tra <code>booleanExpression1</code>, nếu trả về <code>1</code> (true) th&igrave; thực hiện <code>statement1(s)</code>. Nếu <code>booleanExpression1</code> trả về <code>0</code> (false) th&igrave; kiểm tra <code>booleanExpression2</code></li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Nếu <code>booleanExpression2</code> trả về <code>1</code> (true) th&igrave; thực hiện <code>statement2(s)</code>, nếu trả về <code>0</code> (false) th&igrave; thực hiện <code>statement3(s)</code></li>
</ul>
Trước đ&oacute; ta đ&atilde; x&acirc;y dựng chương tr&igrave;nh đ&aacute;nh gi&aacute; xem một học sinh c&oacute; đủ điểm qua m&ocirc;n hay kh&ocirc;ng. Tuy nhi&ecirc;n, c&oacute; một vấn đề logic xảy ra: nếu <code>studentGrade</code> nhỏ hơn <code>0</code>, in ra m&agrave;n h&igrave;nh &ldquo;Try again!&rdquo;, tuy nhi&ecirc;n <code>studentGrade</code> kh&ocirc;ng thể l&agrave; số &acirc;m; nếu <code>studentGrade</code> lớn hơn <code>100</code>, in ra m&agrave;n h&igrave;nh &ldquo;Congratulation!&rdquo;, tuy nhi&ecirc;n <code>studentGrade</code> kh&ocirc;ng thể vượt qua <code>100</code>.
Ta c&oacute; thể sửa lỗi n&agrave;y bằng c&aacute;ch sử dụng rẽ nh&aacute;nh else if như sau&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0int%20studentGrade%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20get%20student%20score%20from%20the%20user%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Enter%20grade%3A%20%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0scanf(%22%25d%22%2C%20%26studentGrade)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20condition%20for%20invalid%20score%0A%0A%C2%A0%C2%A0if%20(studentGrade%20%3E%20100%20%7C%7C%20studentGrade%20%3C%200)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Invalid%20grade%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0else%20if%20(studentGrade%20%3E%3D%2050)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Congratulation!%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0else%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Try%20again!%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

int main() {

 int studentGrade;

 // get student score from the user
 printf("Enter grade: ");
 scanf("%d", &amp;studentGrade);

 // condition for invalid score
 if (studentGrade &gt; 100 || studentGrade &lt; 0) {
 printf("Invalid grade");
 }
 else if (studentGrade &gt;= 50) {
 printf("Congratulation!");
 }
 else {
 printf("Try again!");
 }

 return 0;
}</code></pre>
Điều g&igrave; sẽ xảy ra nếu bỏ else đầu ti&ecirc;n như dưới đ&acirc;y
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0int%20studentGrade%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20get%20student%20score%20from%20the%20user%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Enter%20grade%3A%20%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0scanf(%22%25d%22%2C%20%26studentGrade)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20condition%20for%20invalid%20score%0A%0A%C2%A0%C2%A0if%20(studentGrade%20%3E%20100%20%7C%7C%20studentGrade%20%3C%200)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Invalid%20grade%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0if%20(studentGrade%20%3E%3D%2050)%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Congratulation!%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0else%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22Try%20again!%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

int main() {

 int studentGrade;

 // get student score from the user
 printf("Enter grade: ");
 scanf("%d", &amp;studentGrade);

 // condition for invalid score
 if (studentGrade &gt; 100 || studentGrade &lt; 0) {
 printf("Invalid grade\n");
 }
 if (studentGrade &gt;= 50) {
 printf("Congratulation!");
 }
 else {
 printf("Try again!");
 }

 return 0;
}</code></pre>
Khi đ&oacute; nếu nhập số điểm l&agrave; <code>101</code>, chương tr&igrave;nh sẽ in ra
<pre class="language-c" data-content="Invalid%20grade%0A%0ACongratulation!" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>Invalid grade
Congratulation!</code></pre>
Như vậy sẽ kh&ocirc;ng đ&uacute;ng như &yacute; muốn của ch&uacute;ng ta.&nbsp;

Cấu trúc rẽ nhánh if else đầy đủ