<pre style="text-align: center;"><em>[___WARNING_ Kh&oacute;a học đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh cập nhật nội dung mỗi tuần&nbsp;</em><br /><em>n&ecirc;n kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi sai s&oacute;t. Rất mong bạn đọc th&ocirc;ng cảm. </em><br /><br /><em>Nếu c&oacute; bất cứ thắc mắc n&agrave;o h&atilde;y inbox tới admin tại <a href="https://www.facebook.com/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">fanpage TEK4.VN</a>&nbsp;</em><br /><em>hoặc thảo luận tại group <a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">TEK4.VN- Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>_WARNING___]</em></pre>
<p style="text-align: justify;">Học lập tr&igrave;nh C l&agrave; một trong những y&ecirc;u cầu đầu ti&ecirc;n đối với đa số c&aacute;c sinh vi&ecirc;n c&ocirc;ng nghệ th&ocirc;ng tin. Nhưng đ&acirc;y l&agrave; một trong những nội dung m&agrave; kh&ocirc;ng &iacute;t sinh vi&ecirc;n đều gặp kh&oacute; khăn trong những ng&agrave;y đầu học lập tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Bản th&acirc;n t&aacute;c giả cũng đ&atilde; từng trải qua. C&oacute; những vấn đề c&oacute; thể hiểu về mặt t&iacute;nh to&aacute;n nhưng kh&ocirc;ng biết l&agrave;m sao thể hiện bằng chương tr&igrave;nh cho m&aacute;y t&iacute;nh chạy. Hoặc những bỡ ngỡ ban đầu khi học về con trỏ, c&aacute;ch hoạt động của n&oacute; ra sao? Thấu hiểu được những kh&oacute; khăn n&agrave;y n&ecirc;n bản th&acirc;n t&aacute;c giả n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; TEK4.VN n&oacute;i chung đ&atilde; x&acirc;y dựng kh&oacute;a học &ldquo;<strong style="font-weight: bold;">Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao</strong>&rdquo; n&agrave;y với mong muốn sẽ gi&uacute;p những bạn mới tiếp cận với lập tr&igrave;nh hoặc đ&atilde; tiếp cận nhưng gặp kh&oacute; khăn với n&oacute;.</p>
<h2 style="text-align: justify;">Nội dung kh&oacute;a học</h2>
<p style="text-align: justify;"><strong style="font-weight: bold;">Kh&oacute;a học Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao</strong> được thiết kế cho c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n muốn t&igrave;m hiểu ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đầu. Kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ hiểu biết về ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đ&oacute; gi&uacute;p bạn c&oacute; thể tự học v&agrave; t&igrave;m hiểu cũng như sử dụng C ở cấp độ&nbsp; cao hơn. Nội dung ch&iacute;nh của kh&oacute;a học sẽ bao gồm:</p>
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&aacute;ch thức viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh bằng ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Biến v&agrave; c&aacute;c kiểu dữ liệu cơ sở trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C</li>
<li>C&aacute;ch thức xử l&yacute; nhập xuất dữ liệu chuẩn trong C</li>
<li>Cấu tr&uacute;c rẽ nh&aacute;nh if else</li>
<li>V&ograve;ng lặp trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>C&aacute;ch sử dụng mảng trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Sử dụng con trỏ khi lập tr&igrave;nh C</li>
<li>Sử dụng h&agrave;m trong C</li>
<li>L&agrave;m việc với chuỗi k&yacute; tự v&agrave; k&yacute; tự trong C</li>
<li>Kiểu dữ liệu tự định nghĩa c&oacute; cấu tr&uacute;c (struct) trong C</li>
<li>C&aacute;c thao t&aacute;c tr&ecirc;n tệp tin</li>
</ul>
<p style="text-align: justify;">Hi vọng rằng &ldquo;<strong style="font-weight: bold;">Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao</strong> sẽ gi&uacute;p bạn giải quyết những kh&oacute; khăn khi bước ch&acirc;n v&agrave;o thế giới lập tr&igrave;nh đặc biệt l&agrave; lập tr&igrave;nh C. Mọi thắc mắc, hỏi đ&aacute;p c&oacute; thể đăng trực tiếp tại phần b&igrave;nh luận của b&agrave;i hoặc inbox đến Fanpage của&nbsp;<a style="background: transparent; transition: all 0.2s linear 0s; color: #dd3333; outline: none 0px; text-decoration: none;" href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>.</p>
<p style="text-align: justify;">Giờ h&atilde;y bắt đầu ngay n&agrave;o!</p>

Lập trình C cơ bản

<div class="slate-render">
<p style="text-align: justify;">Đến đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta đ&atilde; l&agrave;m việc với ba kiểu dữ liệu kh&aacute;c nhau trong C đ&oacute; l&agrave;:</p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><strong>int</strong> - Kiểu dữ liệu số nguy&ecirc;n. Chẳng hạn, <code>45</code>, <code>-9</code>, <code>0</code>, etc.</li>
<li><strong>double</strong> - Kiểu dữ liệu số thực c&oacute; phần thập ph&acirc;n. Chẳng hạn, <code>45.87</code>, <code>-32.50</code>, <code>12.0</code>,...</li>
<li><strong>char</strong> - L&agrave; c&aacute;c k&yacute; tự đơn được đặt trong cặp dấu nh&aacute;y đơn <code>''</code>. Chẳng hạn, <code>'a'</code>, <code>'5'</code>, <code>'c'</code>,...</li>
</ul>
<p style="text-align: justify;">B&igrave;nh thường c&aacute;c kiểu dữ liệu đều c&oacute; mục đ&iacute;ch sử dụng cụ thể của n&oacute; v&agrave; người lập tr&igrave;nh phải x&aacute;c định được ch&iacute;nh x&aacute;c mục đ&iacute;ch đ&oacute; trước khi khai b&aacute;o. Tuy nhi&ecirc;n, trong một số trường hợp, ch&uacute;ng ta cũng cần phải chuyển đổi một kiểu dữ liệu từ dạng n&agrave;y sang dạng kh&aacute;c. V&iacute; dụ: <code>double</code> sang <code>int</code>, <code>int</code> sang <code>char</code>,...</p>
<p style="text-align: justify;">Qu&aacute; tr&igrave;nh chuyển đổi gi&aacute; trị từ kiểu dữ liệu n&agrave;y sang một kiểu dữ liệu kh&aacute;c được gọi qu&aacute; tr&igrave;nh <strong>chuyển đổi kiểu dữ liệu (hoặc &eacute;p kiểu)</strong>.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong b&agrave;i n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sẽ học về c&aacute;ch thức để thực hiện việc chuyển đổi kiểu dữ liệu trong C.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong C c&oacute; hai c&aacute;ch để chuyển đổi kiểu dữ liệu đ&oacute; l&agrave;:</p>
<ul>
<li style="text-align: justify;">Chuyển đổi kiểu dữ liệu ngầm định (tự động)</li>
<li style="text-align: justify;">Chuyển đổi kiểu dữ liệu bắt buộc (&eacute;p kiểu)</li>
</ul>
<h2>Chuyển đổi kiểu dữ liệu ngầm định</h2>
<p style="text-align: justify;">Trong C, đ&ocirc;i khi một kiểu dữ liệu c&oacute; thể được tự động chuyển th&agrave;nh kiểu kh&aacute;c. H&atilde;y xem v&iacute; dụ sau:</p>
<div class="code-editor__wrapped code-editor__edit__wrapped">
<table class="code-editor__table">
<tbody>
<tr class="code-editor__edit__row__first">
<td colspan="2">RUN_CODE (*** ph&acirc;n biệt ***)</td>
</tr>
<tr>
<td>C</td>
<td>
<pre class="language-c" data-content="#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  // create a double type variable
  double number;
 
  // assign int value to double
  number = 8;
  printf(" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  // create a double type variable
  double number;
 
  // assign int value to double
  number = 8;
  printf("%lf", number);
 
  return 0;
}</code></pre>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<p>Kết quả:</p>
<pre class="language-c" data-content="8.000000" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>8.000000</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Trong v&iacute; dụ tr&ecirc;n, ch&uacute;ng ta đ&atilde; tạo một biến c&oacute; kiểu double. Tuy nhi&ecirc;n, ch&uacute;ng ta đang g&aacute;n một gi&aacute; trị số nguy&ecirc;n l&agrave; 8 cho n&oacute;.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong trường hợp n&agrave;y, ng&ocirc;n ngữ C sẽ tự động chuyển đổi gi&aacute; trị số nguy&ecirc;n 8 th&agrave;nh gi&aacute; trị kiểu double l&agrave; 8.000000. Đ&oacute; l&agrave; l&yacute; do tại sao ch&uacute;ng ta nhận được kết quả in ra l&agrave; 8.000000 ở đầu ra.</p>
<p style="text-align: justify;">Loại chuyển đổi kiểu dữ liệu tự động n&agrave;y được gọi l&agrave; Chuyển đổi dữ liệu ngầm định hay tự động.</p>
<p style="text-align: justify;">B&acirc;y giờ, h&atilde;y thử điều ngược lại l&agrave; g&aacute;n một gi&aacute; trị kiểu <code>double</code> cho một biến kiểu nguy&ecirc;n.</p>
<div class="code-editor__wrapped code-editor__edit__wrapped">
<table class="code-editor__table">
<tbody>
<tr class="code-editor__edit__row__first">
<td colspan="2">RUN_CODE (*** ph&acirc;n biệt ***)</td>
</tr>
<tr>
<td>C</td>
<td>
<pre class="language-c" data-content="#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  int number;
 
  // assign double value to int
  number = 35.87;
  printf(" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  int number;
 
  // assign double value to int
  number = 35.87;
  printf("%d", number);
 
  return 0;
}</code></pre>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-c" data-content="35" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>35</code></pre>
<p style="text-align: justify;"><br />&nbsp;Như bạn c&oacute; thể thấy, gi&aacute; trị kiểu double <code>35.87</code> được tự động chuyển đổi th&agrave;nh gi&aacute; trị số nguy&ecirc;n <code>35</code>.</p>
<p style="text-align: justify;">Trong trường hợp n&agrave;y, dữ liệu sau số thập ph&acirc;n (<code>.87</code>) sẽ bị mất. Điều n&agrave;y l&agrave; do k&iacute;ch thước của kiểu <code>double</code> (8 byte) lớn hơn k&iacute;ch thước của kiểu số nguy&ecirc;n (4 byte).</p>
<p style="text-align: justify;">Do đ&oacute;, khi c&oacute; sự chuyển đổi từ dữ liệu lớn hơn sang dữ liệu nhỏ hơn, ch&uacute;ng ta sẽ gặp phải t&igrave;nh trạng mất m&aacute;t dữ liệu.</p>
<p style="text-align: justify;">[___WARNING_Khi chuyển đổi một kiểu dữ liệu c&oacute; k&iacute;ch thước lớn hơn sang kiểu c&oacute; k&iacute;ch thước dữ liệu nhỏ hơn, bạn cần rất lưu &yacute; v&agrave; chỉ sử dụng khi thực sự chắc chắn._WARNING___]</p>
<h2 style="text-align: justify;">Chuyển đổi kiểu dữ liệu bắt buộc (&eacute;p kiểu)</h2>
<p style="text-align: justify;">Đ&ocirc;i khi c&oacute; thể xảy ra t&igrave;nh huống ch&uacute;ng ta muốn chuyển đổi loại n&agrave;y sang loại kh&aacute;c theo c&aacute;ch thủ c&ocirc;ng v&agrave; ho&agrave;n to&agrave;n chủ động. V&iacute; dụ, giả sử ch&uacute;ng ta cần thực hiện ph&eacute;p chia giữa hai số nguy&ecirc;n.</p>
<p style="text-align: justify;">Ch&uacute;ng ta biết rằng để c&oacute; được kết quả thực tế mong muốn (l&agrave; một số thực dạng thập ph&acirc;n), th&igrave; ph&eacute;p chia phải được thực hiện giữa hai gi&aacute; trị kiểu <code>double</code>.</p>
<p style="text-align: justify;">[___WARNING_Khi chia 2 số nguy&ecirc;n ch&uacute;ng ta chỉ nhận được thương của n&oacute;._WARNING___]</p>
<p style="text-align: justify;">Trong trường hợp như vậy, ch&uacute;ng ta phải chuyển đổi một c&aacute;ch thủ c&ocirc;ng c&aacute;c gi&aacute; trị số nguy&ecirc;n th&agrave;nh gi&aacute; trị kiểu <code>double</code>.</p>
<p style="text-align: justify;">X&eacute;t v&iacute; dụ sau:</p>
<div class="code-editor__wrapped code-editor__edit__wrapped">
<table class="code-editor__table">
<tbody>
<tr class="code-editor__edit__row__first">
<td colspan="2">RUN_CODE (*** ph&acirc;n biệt ***)</td>
</tr>
<tr>
<td>C</td>
<td>
<pre class="language-c" data-content="#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  int number1 = 10;
  int number2 = 4;
  double result;
 
  // (double) convert number1 to double 
  result = (double) number1 / number2;
  printf(" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 
  int number1 = 10;
  int number2 = 4;
  double result;
 
  // (double) convert number1 to double 
  result = (double) number1 / number2;
  printf("%.2lf", result);
 
  return 0;
}</code></pre>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
<p style="text-align: justify;">Kết quả:</p>
<pre class="language-c" data-content="2.50" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>2.50</code></pre>
<p style="text-align: justify;">H&atilde;y ch&uacute; &yacute; đến c&acirc;u lệnh:</p>
<pre class="language-c" data-content="result%20%3D%20(double)%20number1%20%2F%20number2%3B" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>result = (double) number1 / number2;</code></pre>
<p style="text-align: justify;">Ở đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta thực hiện việc chuyển đổi thủ c&ocirc;ng <code>number1</code> th&agrave;nh kiểu <code>double</code> bằng c&aacute;ch sử dụng <code>(double) number1</code>. B&acirc;y giờ, ph&eacute;p chia n&agrave;y đ&atilde; trở th&agrave;nh ph&eacute;p chia giữa c&aacute;c số thực dấu phẩy động. Do đ&oacute;, ch&uacute;ng ta nhận được đầu ra ch&iacute;nh x&aacute;c thay v&igrave; thương số.</p>
<p><img style="width: 600px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" src="https://tek4.vn/public_files/1713a745-2c08-407f-ae12-57559491b8b0" alt="Chuyển đổi kiểu dữ liệu(&eacute;p kiểu)" /></p>
<p style="text-align: justify;">Để hiểu r&otilde; hơn nguy&ecirc;n tắc hoạt động của cơ chế chuyển đổi kiểu dữ liệu n&agrave;y, ch&uacute;ng ta h&atilde;y thử l&agrave;m một số b&agrave;i tập đơn giản sau đ&acirc;y.</p>
</div>

Chuyển đổi kiểu dữ liệu (ép kiểu)