<pre style="text-align: center;">[___WARNING_ Kh&oacute;a học đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh cập nhật nội dung mỗi tuần&nbsp; n&ecirc;n kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi sai s&oacute;t. Rất mong bạn đọc th&ocirc;ng cảm. Nếu c&oacute; bất cứ thắc mắc n&agrave;o h&atilde;y inbox tới admin tại <a href="https://www.facebook.com/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">fanpage TEK4.VN</a>&nbsp; hoặc thảo luận tại group <a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">TEK4.VN- Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>_WARNING___]</pre>
Học lập tr&igrave;nh C l&agrave; một trong những y&ecirc;u cầu đầu ti&ecirc;n đối với đa số c&aacute;c sinh vi&ecirc;n c&ocirc;ng nghệ th&ocirc;ng tin. Nhưng đ&acirc;y l&agrave; một trong những nội dung m&agrave; kh&ocirc;ng &iacute;t sinh vi&ecirc;n đều gặp kh&oacute; khăn trong những ng&agrave;y đầu học lập tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Bản th&acirc;n t&aacute;c giả cũng đ&atilde; từng trải qua. C&oacute; những vấn đề c&oacute; thể hiểu về mặt t&iacute;nh to&aacute;n nhưng kh&ocirc;ng biết l&agrave;m sao thể hiện bằng chương tr&igrave;nh cho m&aacute;y t&iacute;nh chạy. Hoặc những bỡ ngỡ ban đầu khi học về con trỏ, c&aacute;ch hoạt động của n&oacute; ra sao? Thấu hiểu được những kh&oacute; khăn n&agrave;y n&ecirc;n bản th&acirc;n t&aacute;c giả n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; TEK4.VN n&oacute;i chung đ&atilde; x&acirc;y dựng kh&oacute;a học &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao&rdquo; n&agrave;y với mong muốn sẽ gi&uacute;p những bạn mới tiếp cận với lập tr&igrave;nh hoặc đ&atilde; tiếp cận nhưng gặp kh&oacute; khăn với n&oacute;.
<h2 style="text-align: justify;">Nội dung kh&oacute;a học</h2>
Kh&oacute;a học Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao được thiết kế cho c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n muốn t&igrave;m hiểu ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đầu. Kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ hiểu biết về ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đ&oacute; gi&uacute;p bạn c&oacute; thể tự học v&agrave; t&igrave;m hiểu cũng như sử dụng C ở cấp độ&nbsp; cao hơn. Nội dung ch&iacute;nh của kh&oacute;a học sẽ bao gồm:
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&aacute;ch thức viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh bằng ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Biến v&agrave; c&aacute;c kiểu dữ liệu cơ sở trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C</li>
<li>C&aacute;ch thức xử l&yacute; nhập xuất dữ liệu chuẩn trong C</li>
<li>Cấu tr&uacute;c rẽ nh&aacute;nh if else</li>
<li>V&ograve;ng lặp trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>C&aacute;ch sử dụng mảng trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Sử dụng con trỏ khi lập tr&igrave;nh C</li>
<li>Sử dụng h&agrave;m trong C</li>
<li>L&agrave;m việc với chuỗi k&yacute; tự v&agrave; k&yacute; tự trong C</li>
<li>Kiểu dữ liệu tự định nghĩa c&oacute; cấu tr&uacute;c (struct) trong C</li>
<li>C&aacute;c thao t&aacute;c tr&ecirc;n tệp tin</li>
</ul>
Hi vọng rằng &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao sẽ gi&uacute;p bạn giải quyết những kh&oacute; khăn khi bước ch&acirc;n v&agrave;o thế giới lập tr&igrave;nh đặc biệt l&agrave; lập tr&igrave;nh C. Mọi thắc mắc, hỏi đ&aacute;p c&oacute; thể đăng trực tiếp tại phần b&igrave;nh luận của b&agrave;i hoặc inbox đến Fanpage của&nbsp;<a style="background: transparent; transition: all 0.2s linear 0s; color: #dd3333; outline: none 0px; text-decoration: none;" href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>.
Giờ h&atilde;y bắt đầu ngay n&agrave;o!

Lập trình C cơ bản

Cho đến giờ, ta đ&atilde; học được c&aacute;ch sử dụng c&aacute;c biến để lưu dữ liệu một c&aacute;ch đơn lẻ. Trong chương n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sẽ học về mảng, một cấu tr&uacute;c cho ph&eacute;p ta lưu dữ liệu h&agrave;ng loạt.&nbsp;
Tại sao ta cần d&ugrave;ng mảng? Giả sử bạn cần lưu một d&atilde;y số, mỗi số l&agrave; tuổi của từng người trong một nh&oacute;m gồm 100 người. Như vậy, bạn vừa phải khai b&aacute;o 100 biến để lưu v&agrave; vừa phải nhớ t&ecirc;n từng biến. Thay v&agrave;o đ&oacute;, bạn sử dụng mảng, l&agrave; một chuỗi c&aacute;c &ocirc; nhớ li&ecirc;n tiếp, mỗi &ocirc; nhớ lưu số tuổi của một người.
<h2>Khai b&aacute;o mảng</h2>
Một mảng được khai b&aacute;o bằng c&aacute;ch đặt c&aacute;c phần tử của n&oacute; trong ngoặc nhọn, c&aacute;c phần tử c&aacute;ch nhau bởi dấu phẩy
<code>int numbers[5] = {1, 2, 3, 4, 5};</code>
Trong đoạn code tr&ecirc;n,&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&ecirc;n của mảng l&agrave; <code>numbers</code></li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Số phần tử của mảng/k&iacute;ch thước mảng được ghi trong ngoặc vu&ocirc;ng, tức l&agrave; <code>[5]</code></li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C&aacute;c phần tử của mảng được viết trong ngoặc nhọn <code>{1, 2, 3, 4, 5}</code></li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Kiểu dữ liệu int l&agrave; kiểu dữ liệu của từng phần tử của mảng</li>
</ul>
[___NOTE_Lưu &yacute; rẳng ta kh&ocirc;ng thể thay đổi k&iacute;ch thước của mảng một khi đ&atilde; khai b&aacute;o, điều n&agrave;y c&oacute; nghĩa l&agrave; mảng ở v&iacute; dụ tr&ecirc;n chỉ c&oacute; thể chứa 5 phần tử._NOTE___]
Sau khi đ&atilde; khai b&aacute;o mảng, ta sẽ truy cập v&agrave;o từng phần tử của mảng qua chỉ số của n&oacute;. Chỉ số l&agrave; vị tr&iacute; của một phần tử trong mảng: phần tử đầu ti&ecirc;n l&agrave; phần tử c&oacute; chỉ số 0, phần tử thứ hai l&agrave; phần tử c&oacute; chỉ số <code>1,</code> phần tử thứ ba c&oacute; chỉ số l&agrave; <code>2</code>,&hellip;&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="%2F%2F%20access%20the%20first%20element%0Anumbers%5B0%5D%3B%0A%2F%2F%20access%20the%20second%20element%0Anumbers%5B1%5D%3B" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>// phần tử thứ nhất của mảng
numbers[0];
// phần tử thứ hai của mảng
numbers[1];</code></pre>
Như đoạn code ở tr&ecirc;n, ta sẽ sử dụng t&ecirc;n mảng v&agrave; cặp ngoặc vu&ocirc;ng với chỉ số để gọi ra phần tử tương ứng của mảng.
<h2>Chương tr&igrave;nh minh hoạ về mảng</h2>
H&atilde;y quan s&aacute;t chương tr&igrave;nh sau đ&acirc;y
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%C2%A0%0Aint%20main()%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20create%20an%20array%0A%C2%A0%C2%A0int%20numbers%5B5%5D%20%3D%20%7B1%2C%202%2C%203%2C%204%2C%205%7D%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20first%20element%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5B0%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20second%20element%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5B1%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20third%20element%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5B2%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20fourth%20element%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5B3%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20fifth%20element%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5B4%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 // khởi tạo một mảng
 int numbers[5] = {1, 2, 3, 4, 5};
 // phần tử đầu ti&ecirc;n
 printf("%d\n", numbers[0]);
 // c&aacute;c phần tử tiếp theo
 printf("%d\n", numbers[1]);
 printf("%d\n", numbers[2]);
 printf("%d\n", numbers[3]);
 printf("%d\n", numbers[4]);

 return 0;
}</code></pre>
Trong chương tr&igrave;nh tr&ecirc;n, ta đ&atilde; truy cập th&agrave;nh c&ocirc;ng v&agrave;o tất cả c&aacute;c phần tử của mảng bằng c&aacute;ch d&ugrave;ng chỉ số tương ứng của phần tử muốn in ra. Dễ nhận thấy, phần tử thứ <code>n</code> của mảng c&oacute; chỉ số l&agrave; <code>n-1</code>.
Ngo&agrave;i ra, thay v&igrave; lặp đi lặp lại c&aacute;c lệnh truy cập như tr&ecirc;n, ta c&oacute; thể đưa v&agrave;o v&ograve;ng lặp for với biến <code>index</code> từ <code>0</code> đến <code>4</code>, v&agrave; gọi ra <code>numbers[index]</code>, như dưới đ&acirc;y&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%C2%A0%0Aint%20main()%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20create%20an%20array%0A%C2%A0%C2%A0int%20numbers%5B5%5D%20%3D%20%7B1%2C%202%2C%203%2C%204%2C%205%7D%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20array%20using%20loop%0A%C2%A0%C2%A0for%20(int%20index%20%3D%200%3B%20index%20%3C%205%3B%20%2B%2Bindex)%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20numbers%5Bindex%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 // khởi tạo mảng
 int numbers[5] = {1, 2, 3, 4, 5};
 // truy cập mảng bằng v&ograve;ng lặp
 for (int index = 0; index &lt; 5; ++index) {
 printf("%d\n", numbers[index]);
 }
 return 0;
}</code></pre>
Từ đ&acirc;y ta sẽ d&ugrave;ng v&ograve;ng lặp <code>for</code> để in ra to&agrave;n bộ mảng.&nbsp;
<h2>Thay đổi gi&aacute; trị của từng phần tử của mảng</h2>
Ta c&oacute; thể thay đổi gi&aacute; trị của mảng bằng c&aacute;ch g&aacute;n gi&aacute; trị cho ch&uacute;ng. Giả sử ta c&oacute; mảng như sau
<code>int ages[5] = {23, 37, 19, 14, 41};</code>
B&acirc;y giờ ta sẽ thay đổi phần tử thứ hai <code>(37)</code> th&agrave;nh <code>38</code> v&agrave; phần tử thứ tư <code>(14)</code> th&agrave;nh <code>15</code>. Ta biết rằng chỉ số của phần tử thứ hai l&agrave; <code>1</code> v&agrave; phần tử thứ tư l&agrave; <code>3</code>,
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%C2%A0%0Aint%20main()%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20create%20an%20array%0A%C2%A0%C2%A0int%20ages%5B5%5D%20%3D%20%7B23%2C%2037%2C%2019%2C%2014%2C%2041%7D%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20change%20the%20value%20of%20second%20element%0A%C2%A0%C2%A0ages%5B1%5D%20%3D%2038%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20change%20the%20value%20of%20fourth%20element%0A%C2%A0%C2%A0ages%5B3%5D%20%3D%2015%3B%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20access%20array%20using%20loop%0A%C2%A0%C2%A0for%20(int%20i%20%3D%200%3B%20i%20%3C%205%3B%20%2B%2Bi)%20%7B%0A%C2%A0%C2%A0%C2%A0%C2%A0printf(%22%25d%5Cn%22%2C%20ages%5Bi%5D)%3B%0A%C2%A0%C2%A0%7D%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;
 
int main() {
 // khởi tạo h&agrave;m 
 int ages[5] = {23, 37, 19, 14, 41};
 // thay đổi gi&aacute; trị phần tử thứ hai
 ages[1] = 38;
 // thay đổi gi&aacute; trị phần tử thứ 4
 ages[3] = 15;
 // truy cập mảng bằng v&ograve;ng lặp
 for (int i = 0; i &lt; 5; ++i) {
 printf("%d\n", ages[i]);
 }
 return 0;
}</code></pre>

Mảng và các thao tác cơ bản với mảng