<pre style="text-align: center;">[___WARNING_ Kh&oacute;a học đang trong qu&aacute; tr&igrave;nh cập nhật nội dung mỗi tuần&nbsp; n&ecirc;n kh&ocirc;ng thể tr&aacute;nh khỏi sai s&oacute;t. Rất mong bạn đọc th&ocirc;ng cảm. Nếu c&oacute; bất cứ thắc mắc n&agrave;o h&atilde;y inbox tới admin tại <a href="https://www.facebook.com/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">fanpage TEK4.VN</a>&nbsp; hoặc thảo luận tại group <a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">TEK4.VN- Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>_WARNING___]</pre>
Học lập tr&igrave;nh C l&agrave; một trong những y&ecirc;u cầu đầu ti&ecirc;n đối với đa số c&aacute;c sinh vi&ecirc;n c&ocirc;ng nghệ th&ocirc;ng tin. Nhưng đ&acirc;y l&agrave; một trong những nội dung m&agrave; kh&ocirc;ng &iacute;t sinh vi&ecirc;n đều gặp kh&oacute; khăn trong những ng&agrave;y đầu học lập tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Bản th&acirc;n t&aacute;c giả cũng đ&atilde; từng trải qua. C&oacute; những vấn đề c&oacute; thể hiểu về mặt t&iacute;nh to&aacute;n nhưng kh&ocirc;ng biết l&agrave;m sao thể hiện bằng chương tr&igrave;nh cho m&aacute;y t&iacute;nh chạy. Hoặc những bỡ ngỡ ban đầu khi học về con trỏ, c&aacute;ch hoạt động của n&oacute; ra sao? Thấu hiểu được những kh&oacute; khăn n&agrave;y n&ecirc;n bản th&acirc;n t&aacute;c giả n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; TEK4.VN n&oacute;i chung đ&atilde; x&acirc;y dựng kh&oacute;a học &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao&rdquo; n&agrave;y với mong muốn sẽ gi&uacute;p những bạn mới tiếp cận với lập tr&igrave;nh hoặc đ&atilde; tiếp cận nhưng gặp kh&oacute; khăn với n&oacute;.
<h2 style="text-align: justify;">Nội dung kh&oacute;a học</h2>
Kh&oacute;a học Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao được thiết kế cho c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n muốn t&igrave;m hiểu ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đầu. Kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ hiểu biết về ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C từ đ&oacute; gi&uacute;p bạn c&oacute; thể tự học v&agrave; t&igrave;m hiểu cũng như sử dụng C ở cấp độ&nbsp; cao hơn. Nội dung ch&iacute;nh của kh&oacute;a học sẽ bao gồm:
<ul style="text-align: justify;">
<li>C&aacute;ch thức viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh bằng ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Biến v&agrave; c&aacute;c kiểu dữ liệu cơ sở trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C</li>
<li>C&aacute;ch thức xử l&yacute; nhập xuất dữ liệu chuẩn trong C</li>
<li>Cấu tr&uacute;c rẽ nh&aacute;nh if else</li>
<li>V&ograve;ng lặp trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>C&aacute;ch sử dụng mảng trong ng&ocirc;n ngữ C</li>
<li>Sử dụng con trỏ khi lập tr&igrave;nh C</li>
<li>Sử dụng h&agrave;m trong C</li>
<li>L&agrave;m việc với chuỗi k&yacute; tự v&agrave; k&yacute; tự trong C</li>
<li>Kiểu dữ liệu tự định nghĩa c&oacute; cấu tr&uacute;c (struct) trong C</li>
<li>C&aacute;c thao t&aacute;c tr&ecirc;n tệp tin</li>
</ul>
Hi vọng rằng &ldquo;Lập tr&igrave;nh C cơ bản đến n&acirc;ng cao sẽ gi&uacute;p bạn giải quyết những kh&oacute; khăn khi bước ch&acirc;n v&agrave;o thế giới lập tr&igrave;nh đặc biệt l&agrave; lập tr&igrave;nh C. Mọi thắc mắc, hỏi đ&aacute;p c&oacute; thể đăng trực tiếp tại phần b&igrave;nh luận của b&agrave;i hoặc inbox đến Fanpage của&nbsp;<a style="background: transparent; transition: all 0.2s linear 0s; color: #dd3333; outline: none 0px; text-decoration: none;" href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>.
Giờ h&atilde;y bắt đầu ngay n&agrave;o!

Lập trình C cơ bản

Trong chương n&agrave;y, ta sẽ học c&aacute;ch tổ chức lại c&aacute;c lệnh bằng c&aacute;ch sử dụng h&agrave;m.
Khi ch&uacute;ng ta bắt đầu viết c&aacute;c chương tr&igrave;nh phức tạp, c&aacute;c lệnh dần trở n&ecirc;n hỗn độn v&agrave; g&acirc;y kh&oacute; hiểu hơn đối với người kh&aacute;c.
H&agrave;m gi&uacute;p ta chia chương tr&igrave;nh th&agrave;nh c&aacute;c phần nhỏ c&oacute; chức năng, do đ&oacute; sẽ dễ hiểu v&agrave; dễ sử dụng hơn. V&iacute; dụ, ta cần viết một chương tr&igrave;nh vẽ h&igrave;nh tr&ograve;n, h&igrave;nh chữ nhật v&agrave; t&ocirc; m&agrave;u cho ch&uacute;ng. Ta sẽ tạo ra 3 h&agrave;m: h&agrave;m vẽ h&igrave;nh tr&ograve;n, h&agrave;m vẽ h&igrave;nh chữ nhật, h&agrave;m t&ocirc; m&agrave;u. Khi đ&oacute;, ta sẽ c&oacute; thể&nbsp; tập trung lập tr&igrave;nh từng chức năng, sau đ&oacute; c&oacute; thể d&ugrave;ng lại c&aacute;c chức năng n&agrave;y nhiều lần.
<h2>Tạo một h&agrave;m</h2>
Dưới đ&acirc;y l&agrave; c&uacute; ph&aacute;p tạo ra một h&agrave;m&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="returnType%20functionName()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20code%20inside%20the%20function%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>returnType functionName() {
 // code b&ecirc;n trong h&agrave;m
}</code></pre>
Trong đ&oacute;,&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Kiểu trả về <code>returnType</code> l&agrave; kiểu dữ liệu m&agrave; h&agrave;m đ&oacute; trả về, v&iacute; dụ như <code>int</code>, <code>double</code>,&hellip;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&ecirc;n h&agrave;m <code>functionName()</code> l&agrave; t&ecirc;n của h&agrave;m ta định nghĩa</li>
</ul>
V&iacute; dụ:
<pre class="language-c" data-content="void%20greet()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Hello%5Cn%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22How%20do%20you%20do%3F%22)%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>void greet() {
 printf("Hello\n");
 printf("How do you do?");
}</code></pre>
H&agrave;m dưới đ&acirc;y c&oacute; kiểu trả về l&agrave; <code>void</code>, tức l&agrave; h&agrave;m kh&ocirc;ng trả về gi&aacute; trị n&agrave;o. T&ecirc;n của h&agrave;m l&agrave; <code>greet</code> v&agrave; th&acirc;n h&agrave;m l&agrave; hai lệnh <code>printf</code>.&nbsp;
Ta c&oacute; thể đặt t&ecirc;n bất kỳ cho một h&agrave;m, giống như với biến, tuy nhi&ecirc;n ta n&ecirc;n đặt t&ecirc;n h&agrave;m mang t&iacute;nh gợi nhớ đến chức năng của h&agrave;m đ&oacute;. Sau t&ecirc;n h&agrave;m l&agrave; cặp ngoặc tr&ograve;n sẽ chứa c&aacute;c tham số truyền v&agrave;o h&agrave;m m&agrave; ta sẽ đề cập ở c&aacute;c b&agrave;i sau.
<h2>Thực thi một h&agrave;m</h2>
Chương tr&igrave;nh với h&agrave;m <code>greet()</code> ở trước
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%C2%A0%0A%0Avoid%20greet()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Hello%5Cn%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22How%20do%20you%20do%3F%22)%3B%0A%0A%7D%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

void greet() {
 printf("Hello\n");
 printf("How do you do?");
}

int main() {
 return 0;
}</code></pre>
Nếu chạy chương tr&igrave;nh n&agrave;y, ta sẽ kh&ocirc;ng thấy đầu ra, bởi v&igrave; ta mới tạo ra h&agrave;m đ&oacute; m&agrave; chưa thực thi n&oacute;. Vậy để thực thi h&agrave;m, ta sẽ phải gọi n&oacute; ra bằng c&aacute;ch gọi t&ecirc;n h&agrave;m v&agrave; cặp ngoặc tr&ograve;n
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%C2%A0%0A%0A%2F%2F%20function%20definition%0A%0Avoid%20greet()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Hello%5Cn%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22How%20do%20you%20do%3F%22)%3B%0A%0A%7D%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20function%20call%0A%0A%C2%A0%C2%A0greet()%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

// định nghĩa h&agrave;m
void greet() {
 printf("Hello\n");
 printf("How do you do?");
}

int main() {
 // lời gọi h&agrave;m
 greet();
 return 0;
}</code></pre>
Khi một h&agrave;m được gọi ra, chương tr&igrave;nh sẽ t&igrave;m đến đoạn khai b&aacute;o của h&agrave;m đ&oacute;. Sau đ&oacute;, c&aacute;c lệnh b&ecirc;n trong h&agrave;m được thực hiện. Khi đ&atilde; ho&agrave;n th&agrave;nh, chương tr&igrave;nh lại trở về đoạn lệnh gọi h&agrave;m v&agrave; thực hiện tiếp c&aacute;c lệnh tiếp theo.
<h2>Sử dụng h&agrave;m nhiều lần</h2>
Ta ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; thể d&ugrave;ng h&agrave;m bao nhi&ecirc;u lần cũng được, mỗi lần d&ugrave;ng ta chỉ cần gọi h&agrave;m l&agrave; được.&nbsp;
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%0A%2F%2F%20function%20definition%0A%0Avoid%20greet()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Hello%5Cn%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22How%20do%20you%20do%3F%5Cn%22)%3B%0A%0A%7D%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20calling%20greet()%0A%0A%C2%A0%C2%A0greet()%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20running%20another%20code%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Between%20two%20function%20call%5Cn%22)%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20calling%20greet()%20again%0A%0A%C2%A0%C2%A0greet()%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

// định nghĩa h&agrave;m
void greet() {
 printf("Hello\n");
 printf("How do you do?\n");
}

int main() {
 // lời gọi h&agrave;m
 greet();

 // thực hiện đoạn lệnh kh&aacute;c
 printf("Between two function call\n");

 // gọi h&agrave;m lần nữa
 greet();

 return 0;
}</code></pre>
Ở đ&acirc;y, ta đ&atilde; gọi h&agrave;m greet() hai lần. Như vậy, nếu một b&agrave;i to&aacute;n ta cần thực hiện một t&aacute;c vụ nhiều lần, ta sẽ cần định nghĩa n&oacute; lại th&agrave;nh một h&agrave;m v&agrave; t&aacute;i sử dụng nhiều lần.
<h2>H&agrave;m t&iacute;nh b&igrave;nh phương&nbsp;</h2>
Ta tạo ra một h&agrave;m để t&iacute;nh b&igrave;nh phương của 12 như sau
<pre class="language-c" data-content="%23include%20%3Cstdio.h%3E%0A%0A%2F%2F%20function%20definition%0A%0Avoid%20findSquare()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0int%20a%20%3D%2012%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0int%20result%20%3D%20a%20*%20a%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0printf(%22Square%20of%20%25d%20is%20%25d%22%2C%20a%2C%20result)%3B%0A%0A%7D%0A%0Aint%20main()%20%7B%0A%0A%C2%A0%C2%A0%2F%2F%20function%20call%0A%0A%C2%A0%C2%A0findSquare()%3B%0A%0A%C2%A0%C2%A0return%200%3B%0A%0A%7D" data-language="c" data-ace-language="c_cpp" data-name-language="C" data-main-file="main.c"><code>#include &lt;stdio.h&gt;

// định nghĩa h&agrave;m
void findSquare() {
 int a = 12;
 int result = a * a;
 printf("Square of %d is %d", a, result);
}

int main() {
 // lời gọi h&agrave;m
 findSquare();
 return 0;
}</code></pre>
Trong chương tr&igrave;nh n&agrave;y, ta đ&atilde; tạo ra h&agrave;m <code>findSquare()</code> để t&iacute;nh b&igrave;nh phương của biến <code>a</code> (bằng 12) v&agrave; in ra m&agrave;n h&igrave;nh.