C++ l&agrave; ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh được ph&aacute;t triển trực tiếp từ ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C bởi Bjarne Stroustrup với c&aacute;c t&iacute;nh năng bổ sung như lập tr&igrave;nh hướng đối tượng, xử l&yacute; ngoại lệ,...Lập tr&igrave;nh C++ gần như l&agrave; một m&ocirc;n học bắt buộc trong chương tr&igrave;nh học của c&aacute;c ng&agrave;nh Khoa học m&aacute;y t&iacute;nh, hay c&ocirc;ng nghệ phần mềm,...của nhiều trường đại học lớn tr&ecirc;n thế giới v&agrave; Việt Nam. L&iacute; do l&agrave; bởi n&oacute; vừa cung cấp những t&iacute;nh năng v&agrave; kh&aacute;i niệm n&acirc;ng cao của c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh bậc cao như lập tr&igrave;nh hướng đối tượng lẫn cho ph&eacute;p xử l&yacute; tương t&aacute;c trực tiếp với m&aacute;y t&iacute;nh như những ng&ocirc;n ngữ bậc thấp với c&aacute;c kh&aacute;i niệm về con trỏ v&agrave; địa chỉ. N&oacute; vừa đủ đơn giản để c&oacute; thể dễ học nhưng cũng đủ phức tạp để bắt người học c&oacute; thể x&acirc;y dựng tư duy lập tr&igrave;nh từ những kh&aacute;i niệm v&agrave; c&aacute;ch thức giải quyết vấn đề từ mặt gốc rễ nhất.
Ngo&agrave;i &yacute; nghĩa về mặt học tập, C++ c&ograve;n l&agrave; một ng&ocirc;n ngữ đa mục đ&iacute;ch được thiết kế để sử dụng cho việc ph&aacute;t triển c&aacute;c ứng dụng trong nhiều lĩnh vực kh&aacute;c nhau. Ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C++ được ứng dụng trong nhiều mảng bao gồm:
<ul style="text-align: justify;">
<li>X&acirc;y dựng c&aacute;c hệ điều h&agrave;nh v&agrave; Lập tr&igrave;nh hệ thống (như c&aacute;c driver phần cứng, firmware của điện thoại, thiết bị th&ocirc;ng minh...).</li>
<li>X&acirc;y dựng tr&igrave;nh duyệt web như Firefox, Chrome,...</li>
<li>Lập tr&igrave;nh c&aacute;c c&ocirc;ng cụ đồ họa v&agrave; tr&ograve; chơi</li>
<li>Lập tr&igrave;nh c&aacute;c hệ quản trị cơ sở dữ liệu</li>
<li>X&acirc;y dựng c&aacute;c hệ thống điện to&aacute;n đ&aacute;m m&acirc;y</li>
<li>Lập tr&igrave;nh c&aacute;c thiết bị nh&uacute;ng v&agrave; IoT (hiện l&agrave; một trong những ng&agrave;nh rất phổ biến hiện nay)</li>
</ul>
N&oacute;i chung tất cả những g&igrave; cần tốc độ thực thi nhanh, mức độ can thiệp s&acirc;u v&agrave;o hệ thống phần cứng th&igrave; lập tr&igrave;nh C++ vẫn l&agrave; một lựa chọn ưu ti&ecirc;n h&agrave;ng đầu. D&ugrave; đ&atilde; c&oacute; rất nhiều c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh kh&aacute;c ra đời nhưng vai tr&ograve; của C++ cho đến nay vẫn chưa thể được thay thế. Đ&oacute; l&agrave; l&iacute; do tại sao bạn n&ecirc;n ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y.
<h2 style="text-align: justify;">Kh&oacute;a học lập tr&igrave;nh C++ cơ bản n&agrave;y sẽ gi&uacute;p bạn:</h2>
<ul style="text-align: justify;">
<li class="udlite-block-list-item-content">Sử dụng th&agrave;nh thạo c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản trong lập tr&igrave;nh C++ như biến, kiểu dữ liệu, c&aacute;ch thức v&agrave;o ra dữ liệu.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">Sử dụng th&agrave;nh thạo c&aacute;c cấu tr&uacute;c điều khiển như cấu tr&uacute;c điều kiện, cấu tr&uacute;c lặp trong C++.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">Nắm được v&agrave; sử dụng c&aacute;ch thức lập tr&igrave;nh h&agrave;m để xử l&yacute; c&aacute;c b&agrave;i to&agrave;n bằng C++.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">L&agrave;m quen với kh&aacute;i niệm lập tr&igrave;nh hướng đối tượng (OOP) trong C++.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">Biết c&aacute;ch xử l&yacute; c&aacute;c lỗi khi lập tr&igrave;nh C++.</li>
</ul>
<h2 style="text-align: justify;">Bạn cần l&agrave;m g&igrave; để bắt đầu kh&oacute;a học lập tr&igrave;nh C++?</h2>
Kh&oacute;a học n&agrave;y được thiết kế cho cả những người mới bắt đầu do đ&oacute;, những g&igrave; bạn cần l&agrave;:
<div class="udlite-block-list-item udlite-block-list-item-small udlite-block-list-item-tight udlite-block-list-item-neutral udlite-text-sm">
<ul style="text-align: justify;">
<li class="udlite-block-list-item-content">Một chiếc m&aacute;y t&iacute;nh (Windows, Mac, hoặc Linux), thậm ch&iacute; một chiếc điện thoại c&oacute; c&agrave;i tr&igrave;nh duyệt Web.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">KH&Ocirc;NG cần biết trước về C++.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">KH&Ocirc;NG cần bất cứ kinh nghiệm lập tr&igrave;nh n&agrave;o.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content">Bạn chỉ cần chăm chỉ, chịu kh&oacute; v&agrave; l&agrave;m theo đ&uacute;ng tiến độ đề ra trong kh&oacute;a học.</li>
</ul>
<h2 style="text-align: justify;"> Một số c&acirc;u hỏi thường gặp</h2>
Nếu c&oacute; thắc mắc hoặc kh&oacute; hiểu liệu t&ocirc;i c&oacute; thể t&igrave;m sự trợ gi&uacute;p ở đ&acirc;u?
Lập tr&igrave;nh C++ từ cơ bản đến n&acirc;ng cao được x&acirc;y dựng hướng đến những người mới bắt đầu tiếp cận với C++ n&oacute;i ri&ecirc;ng v&agrave; ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh n&oacute;i chung nhằm gi&uacute;p họ hiểu c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản đến n&acirc;ng cao li&ecirc;n quan đến C++. Kh&oacute;a học n&agrave;y được viết cho người mới bắt đầu, v&igrave; vậy ngay cả khi bạn chưa c&oacute; kiến thức về C++ hay lập tr&igrave;nh, bạn cũng sẽ kh&ocirc;ng gặp bất kỳ kh&oacute; khăn n&agrave;o để hiểu c&aacute;c kiến thức được tr&igrave;nh b&agrave;y.
Tuy nhi&ecirc;n, nếu bạn c&oacute; c&aacute;c c&acirc;u hỏi thắc mắc, c&aacute;c bạn c&oacute; thể đặt trực tiếp c&aacute;c c&acirc;u hỏi v&agrave;o trong phần b&igrave;nh luận, đội ngũ quản trị kh&oacute;a học sẽ gi&uacute;p bạn giải đ&aacute;p c&aacute;c thắc mắc một c&aacute;ch nhanh nhất. Hoặc bạn cũng c&oacute; thể đặt c&acirc;u hỏi cho cộng đồng gi&uacute;p đỡ tại trang Hỏi đ&aacute;p của ch&uacute;ng t&ocirc;i. Mọi người lu&ocirc;n sẵn l&ograve;ng gi&uacute;p đỡ v&agrave; chia sẻ với bạn.
Ngo&agrave;i ra, bạn cũng c&oacute; thể tham gia v&agrave;o cộng đồng chung của TEK4.VN để nhận được sự trợ gi&uacute;p:
Fanpage Facebook:&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a>&nbsp;
Tham gia cộng đồng để chia sẻ, trao đổi v&agrave; thảo luận:&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn/">TEK4.VN - Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a>
<h3 style="text-align: justify;">T&ocirc;i n&ecirc;n d&ugrave;ng tr&igrave;nh soạn thảo hoặc IDE n&agrave;o trong kh&oacute;a học?</h3>
C&aacute;c bạn c&oacute; thể sử dụng bất cứ một IDE hoặc tr&igrave;nh soạn thảo n&agrave;o quen thuộc chẳng hạn như: CodeBlock, Visual Studio Code. Tất cả m&atilde; nguồn trong kh&oacute;a học đều c&oacute; thể hoạt động tốt tr&ecirc;n tất cả c&aacute;c m&ocirc;i trường n&agrave;y. Ngo&agrave;i ra, TEK4.VN c&ograve;n cung cấp m&ocirc;i trường soạn thảo v&agrave; bi&ecirc;n dịch trực tiếp phục vụ cho c&aacute;c bạn l&agrave;m b&agrave;i v&agrave; tự động đ&aacute;nh gi&aacute; kết quả trực tuyến ngay ở c&aacute;c b&agrave;i tập. Tr&igrave;nh soạn thảo trực tuyến n&agrave;y sẽ được sử dụng để l&agrave;m c&aacute;c b&agrave;i tập trong kh&oacute;a học.
<h3 style="text-align: justify;">L&agrave;m thế n&agrave;o để ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y?</h3>
Để ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y, bạn cần l&agrave;m đầy đủ c&aacute;c b&agrave;i tập dạng lập tr&igrave;nh v&agrave; dạng trắc nghiệm kiến thức (quiz). C&aacute;c b&agrave;i tập n&agrave;y sẽ được chấm tự động trực tuyến v&agrave; phản hồi lại kết quả ngay lập tức đến người học. Điều n&agrave;y sẽ gi&uacute;p bạn biết tiến độ v&agrave; mức độ nắm bắt kiến thức hiện tại của m&igrave;nh để chủ động điều chỉnh ph&ugrave; hợp.
</div>

Lập trình C++ từ cơ bản đến nâng cao

Trong b&agrave;i học n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sẽ t&igrave;m hiểu về quan hệ hợp th&agrave;nh (Composition) trong C++.
Composition l&agrave; việc truy cập v&agrave;o c&aacute;c đối tượng của lớp kh&aacute;c trong lớp của ch&uacute;ng ta v&agrave; lớp chủ sở hữu đối tượng đ&oacute; v&agrave; chịu tr&aacute;ch nhiệm về thời gian tồn tại của n&oacute;. Mối quan hệ Composition l&agrave; mối quan hệ Part-of, trong đ&oacute; đối tượng th&agrave;nh phần phải tạo th&agrave;nh một th&agrave;nh phần của to&agrave;n bộ đối tượng. Ch&uacute;ng ta c&oacute; thể thực hiện triển khai mối quan hệ hợp th&agrave;nh bằng c&aacute;ch th&ecirc;m c&aacute;c phần nhỏ hơn của c&aacute;c lớp kh&aacute;c để tạo th&agrave;nh một đơn vị phức tạp.
Trong mối quan hệ hợp th&agrave;nh, thời gian tồn tại của đối tượng được sở hữu phụ thuộc v&agrave;o thời gian tồn tại của đối tượng sở hữu.
<h2 style="text-align: justify;"> V&iacute; dụ</h2>
Một chiếc &ocirc; t&ocirc; bao gồm động cơ, lốp v&agrave; cửa. Trong trường hợp n&agrave;y, &ocirc; t&ocirc; sở hữu những đối tượng n&agrave;y n&ecirc;n &ocirc; t&ocirc; l&agrave; lớp chủ sở hữu v&agrave; lớp lốp, cửa v&agrave; động cơ l&agrave; lớp được sở hữu.
Ch&uacute;ng ta c&oacute; đoạn m&atilde; triển khai mối quan hệ hợp th&agrave;nh như sau:
<pre class="language-cpp"><code>#include &lt;iostream&gt;
using namespace std;

class Engine{
 int capacity;
 
 public:
 Engine(){
 capacity = 0;
 }
 
 Engine(int cap) {
 capacity = cap;
 }
 
 void Engine_details() {
 cout &lt;&lt; "Engine details: " &lt;&lt; capacity &lt;&lt; endl;
 }
};

class Tyres{
 int No_of_tyres;
 
 public:
 Tyres(){
 No_of_tyres = 0;
 }
 
 Tyres(int nt) {
 No_of_tyres = nt;
 }
 
 void Tyre_details() {
 cout &lt;&lt; "Number of tyres: " &lt;&lt; No_of_tyres &lt;&lt; endl;
 }
};

class Doors{
 int No_of_doors;
 
 public:
 Doors(){
 No_of_doors = 0;
 }
 
 Doors(int nod) {
 No_of_doors = nod;
 }
 
 void Door_details() {
 cout &lt;&lt; "Number of Doors: " &lt;&lt; No_of_doors &lt;&lt; endl;
 }
};

class Car{
 Engine Eobj;
 Tyres Tobj;
 Doors Dobj;
 string color;
 
 public:
 Car(Engine eng, Tyres tr, int dr, string col)
 : Eobj(eng), Tobj(tr), Dobj(dr){
 
 color = col; 
 }
 
 void Car_detail(){
 Eobj.Engine_details();
 Tobj.Tyre_details();
 Dobj.Door_details();
 cout &lt;&lt; "Car color: " &lt;&lt; color &lt;&lt; endl;
 }
};

int main(){
 Engine Eobj(1600);
 Tyres Tobj(4);
 Doors Dobj(4);
 Car Cobj(Eobj, Tobj, 4, "Black");
 Cobj.Car_detail();
}</code></pre>
Ch&uacute;ng ta đ&atilde; tạo một lớp <code>Car</code> chứa c&aacute;c đối tượng của c&aacute;c lớp <code>Engine</code>, <code>Tyres</code> v&agrave; <code>Doors</code>. Lớp <code>Car</code> sở hữu c&aacute;c đối tượng v&agrave; chịu tr&aacute;ch nhiệm về thời gian tồn tại của ch&uacute;ng. Khi xe &ocirc; t&ocirc; chết m&aacute;y, lốp, động cơ v&agrave; cửa xe cũng vậy.

Quan hệ hợp thành