Python l&agrave; một trong những ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh phổ biến nhất hiện nay b&ecirc;n cạnh Java hay JavaScript. Điều l&agrave;m n&ecirc;n sự phổ biến n&agrave;y của Python l&agrave; do t&iacute;nh chất đơn giản, dễ tiếp cận c&ugrave;ng với khối lượng thư viện đồ sộ cho mọi ứng dụng do đ&oacute; n&oacute; rất hay được d&ugrave;ng để tạo ra c&aacute;c bản thử nghiệm mẫu của ứng dụng, huấn luyện c&aacute;c m&ocirc; h&igrave;nh machine learning, tạo ra c&aacute;c ứng dụng web nhanh ch&oacute;ng dễ d&agrave;ng.&nbsp;
Kh&oacute;a học lập tr&igrave;nh Python cơ bản cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản nhất về Python. Đ&acirc;y l&agrave; một kh&oacute;a học với rất nhiều b&agrave;i tập, project dự &aacute;n v&iacute; dụ gi&uacute;p cho người học c&oacute; thể chủ động v&agrave; nắm được c&aacute;ch giải quyết một b&agrave;i to&aacute;n cụ thể bằng ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh m&agrave; cụ thể ở đ&acirc;y l&agrave; ng&ocirc;n ngữ Python. Mục ti&ecirc;u của kh&oacute;a học n&agrave;y l&agrave; gi&uacute;p cho bạn c&oacute; thể lập tr&igrave;nh th&agrave;nh thạo Python một c&aacute;ch cơ bản từ con số 0.&nbsp; Kh&oacute;a học sẽ cung cấp cho bạn c&aacute;c kh&aacute;i niệm cơ bản về biến v&agrave; c&aacute;c kiểu dữ liệu kh&aacute;c nhau trong Python, biết c&aacute;ch sử dụng c&aacute;c h&agrave;m v&agrave; mảng, cũng như vận dụng th&agrave;nh thạo c&aacute;c cấu tr&uacute;c điều khiển để giải quyết c&aacute;c vấn đề lập tr&igrave;nh thực tế.
<h2>Kh&oacute;a học n&agrave;y d&agrave;nh cho ai?</h2>
<ul>
<li style="text-align: justify;">Bạn bắt đầu với lập tr&igrave;nh v&agrave; muốn học lập tr&igrave;nh từ đầu ?</li>
<li style="text-align: justify;">Bạn muốn l&agrave;m quen với Python ?</li>
<li style="text-align: justify;">Bạn muốn tiếp tục để sử dụng th&agrave;nh thạo Python cho c&aacute;c c&ocirc;ng việc kh&aacute;c như trong c&aacute;c lĩnh vực: Machine learning, Lập tr&igrave;nh Web,...?</li>
</ul>
Kh&oacute;a học n&agrave;y l&agrave; d&agrave;nh cho bạn: Đơn giản, dễ hiểu, thực tế, thực h&agrave;nh trực tiếp ngay sau khi học với nhiều ứng dụng. Bạn c&oacute; thể tiếp cận mọi thứ dễ d&agrave;ng v&agrave; hiệu quả hơn với "Lập tr&igrave;nh Python cơ bản" của TEK4.VN.
<h2 style="text-align: justify;">Bạn cần l&agrave;m g&igrave; để bắt đầu?</h2>
Kh&oacute;a học n&agrave;y được thiết kế cho cả những người mới bắt đầu do đ&oacute;, những g&igrave; bạn cần l&agrave;:
<div class="udlite-block-list-item udlite-block-list-item-small udlite-block-list-item-tight udlite-block-list-item-neutral udlite-text-sm">
<ul>
<li class="udlite-block-list-item-content" style="text-align: justify;">Một chiếc m&aacute;y t&iacute;nh (Windows, Mac, hoặc Linux), thậm ch&iacute; một chiếc điện thoại c&oacute; c&agrave;i tr&igrave;nh duyệt Web.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content" style="text-align: justify;">KH&Ocirc;NG cần biết trước về Python</li>
<li class="udlite-block-list-item-content" style="text-align: justify;">KH&Ocirc;NG cần bất cứ kinh nghiệm lập tr&igrave;nh n&agrave;o.</li>
<li class="udlite-block-list-item-content" style="text-align: justify;">Bạn chỉ cần chăm chỉ, chịu kh&oacute; v&agrave; l&agrave;m theo đ&uacute;ng tiến độ đề ra trong Kh&oacute;a học.</li>
</ul>
</div>
<h2 style="text-align: justify;">Những c&acirc;u hỏi thường gặp</h2>
Liệu t&ocirc;i c&oacute; thể kiếm được việc sau khi ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y?
Tất nhi&ecirc;n rồi, điều g&igrave; cũng c&oacute; thể nhưng phụ thuộc v&agrave;o cố gắng của bạn. Kh&oacute;a học n&agrave;y bản th&acirc;n n&oacute; chỉ cung cấp những nền tảng cơ bản nhất, c&ograve;n để đi v&agrave;o thực tế s&acirc;u hơn, bạn cần t&igrave;m hiểu v&agrave; l&agrave;m nhiều hơn thế rất nhiều.
T&ocirc;i sẽ mất bao l&acirc;u để ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y?
Điều n&agrave;y phụ thuộc v&agrave;o hai yếu tố:
<ol style="text-align: justify;">
<li>Kiến thức nền tảng của bạn. Chắc chắn việc đ&atilde; l&agrave;m quen với lập tr&igrave;nh v&agrave; một số ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh sẽ gi&uacute;p bạn tiếp cận nhanh kh&oacute;a học n&agrave;y hơn.</li>
<li>Sự tập trung v&agrave; nỗ&nbsp;lực của bạn. Nếu bạn chỉ xem kh&oacute;a học một c&aacute;ch thụ động th&igrave; chắc chắn bạn chỉ mất khoảng chưa đầy một ng&agrave;y l&agrave; c&oacute; thể kết th&uacute;c kh&oacute;a học. Tuy vậy, TEK4.VN kh&ocirc;ng khuyến kh&iacute;ch điều n&agrave;y. Việc xem thụ động chỉ gi&uacute;p bạn lướt qua vấn đề v&agrave; khi gặp một b&agrave;i to&aacute;n thực tế chắc chắn bạn sẽ gặp kh&aacute; nhiều kh&oacute; khăn. Để học tập hiệu quả, bạn n&ecirc;n thực h&agrave;nh, tự suy nghĩ, học một c&aacute;ch chủ động c&aacute;c b&agrave;i tập trước khi xem phần hướng dẫn. Bạn c&agrave;ng chủ động thực h&agrave;nh, luyện tập bao nhi&ecirc;u th&igrave; bạn c&agrave;ng th&agrave;nh thạo bấy nhi&ecirc;u.&nbsp; Trung b&igrave;nh để th&agrave;nh thạo to&agrave;n bộ kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ cần bạn đầu tư khoảng 60 giờ. Kh&ocirc;ng qu&aacute; nhiều nếu bạn nghĩ đến viễn cảnh sẽ c&oacute; thể lập tr&igrave;nh một c&aacute;ch th&agrave;nh thạo. Chỉ cần mỗi n&agrave;y bỏ ra khoảng 2 giờ, trong một th&aacute;ng. Kh&ocirc;ng nhiều phải kh&ocirc;ng ạ?</li>
</ol>
Dựa tr&ecirc;n hai yếu tố tr&ecirc;n, chắc hẳn bạn đ&atilde; c&oacute; thể ước đo&aacute;n được cần bao nhi&ecirc;u thời gian v&agrave; sắp xếp thời gian thế n&agrave;o cho hợp l&yacute; rồi chứ?
T&ocirc;i chưa biết lập tr&igrave;nh, liệu t&ocirc;i c&oacute; thể học được kh&oacute;a Lập tr&igrave;nh Python cơ bản n&agrave;y hay kh&ocirc;ng ?
Kh&oacute;a học n&agrave;y được thiết kế cho người mới bắt đầu từ số 0, chưa c&oacute; bất cứ kh&aacute;i niệm n&agrave;o về lập tr&igrave;nh. Do đ&oacute;, c&aacute;c kh&aacute;i niệm được giải th&iacute;ch kh&aacute; kỹ lưỡng. Điều n&agrave;y sẽ gi&uacute;p bạn kh&ocirc;ng những c&oacute; thể hiểu c&aacute;ch sử dụng c&aacute;c kh&aacute;i niệm n&agrave;y trong Python, m&agrave; c&oacute; thể gi&uacute;p bạn hiểu được kh&aacute;i niệm đ&oacute; c&oacute; &yacute; nghĩa như thế n&agrave;o trong lập tr&igrave;nh n&oacute;i chung.
Kh&oacute;a học n&agrave;y dạy Python 2 hay Python 3?
Python 3, chắc chắn rồi. Python 2 hiện nay đ&atilde; kh&ocirc;ng c&ograve;n được hỗ trợ cập nhật v&agrave; chuyển dần sang Python 3. Do đ&oacute;, kh&oacute;a học n&agrave;y sẽ hướng đến Python 3.
T&ocirc;i n&ecirc;n d&ugrave;ng tr&igrave;nh soạn thảo hoặc IDE n&agrave;o trong kh&oacute;a học?
Trong kh&oacute;a học n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sử dụng Visual Studio Code. Tuy nhi&ecirc;n, bạn cũng c&oacute; thể sử dụng bất cứ một IDE hoặc tr&igrave;nh soạn thảo n&agrave;o quan thuộc chẳng hạn như: PyCharm, Atom, hay thậm ch&iacute; l&agrave; tr&igrave;nh soạn thảo mặc định IDLE k&egrave;m theo khi c&agrave;i đặt. Tất cả m&atilde; nguồn trong kh&oacute;a học đều c&oacute; thể hoạt động tốt tr&ecirc;n tất cả c&aacute;c m&ocirc;i trường n&agrave;y. Ngo&agrave;i ra, TEK4.VN c&ograve;n cung cấp m&ocirc;i trường soạn thảo v&agrave; bi&ecirc;n dịch trực tiếp phục vụ cho c&aacute;c bạn l&agrave;m b&agrave;i v&agrave; tự động đ&aacute;nh gi&aacute; kết quả trực tuyến ngay ở c&aacute;c b&agrave;i tập. Tr&igrave;nh soạn thảo trực tuyến n&agrave;y sẽ được sử dụng để l&agrave;m c&aacute;c b&agrave;i tập trong kh&oacute;a học.
L&agrave;m thế n&agrave;o để ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y?
Để ho&agrave;n th&agrave;nh kh&oacute;a học n&agrave;y, bạn cần l&agrave;m đầy đủ c&aacute;c b&agrave;i tập dạng lập tr&igrave;nh v&agrave; dạng trắc nghiệm kiến thức (quiz). C&aacute;c b&agrave;i tập n&agrave;y sẽ được chấm tự động trực tuyến v&agrave; phản hồi lại kết quả ngay lập tức đến người học. Điều n&agrave;y sẽ gi&uacute;p bạn biết tiến độ v&agrave; mức độ nắm bắt kiến thức hiện tại của m&igrave;nh để chủ động điều chỉnh ph&ugrave; hợp.
Nếu c&oacute; thắc mắc hoặc kh&oacute; hiểu liệu t&ocirc;i c&oacute; thể t&igrave;m sự trợ gi&uacute;p ở đ&acirc;u? 
Trong qu&aacute; tr&igrave;nh truy cập v&agrave; học tập nếu gặp vấn đề trong việc giải b&agrave;i tập h&atilde;y trao đổi qua cộng đồng <a class="in-cell-link" href="https://www.facebook.com/groups/tek4.vn" target="_blank" rel="noopener">TEK4.VN - Học Lập Tr&igrave;nh Miễn Ph&iacute;</a> để được hỗ trợ giải đ&aacute;p nhanh nhất. C&aacute;c vấn đề kh&aacute;c vui l&ograve;ng nhắn tin trực tiếp Fanpage Facebook:&nbsp;<a href="https://www.facebook.com/tek4.vn/">TEK4.VN</a> để admin giải đ&aacute;p bạn nh&eacute;. Hoặc bạn c&oacute; thể đặt trực tiếp c&aacute;c c&acirc;u hỏi v&agrave;o trong phần b&igrave;nh luận của website.

Lập trình Python cơ bản

Fibonacci l&agrave; d&atilde;y số lặp v&ocirc; hạn v&agrave; l&agrave; d&atilde;y số kinh điển trong to&aacute;n học. N&oacute; được &aacute;p dụng cho nhiều b&agrave;i to&aacute;n kh&aacute;c nhau. Trong b&agrave;i n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sẽ c&ugrave;ng l&agrave;m một v&iacute; dụ t&iacute;nh c&aacute;c số trong d&atilde;y số Fibonacci n&agrave;y để hiểu r&otilde; hơn về việc sử dụng đệ quy v&agrave; kỹ thuật giải đệ quy bằng v&ograve;ng lặp trong Python.
D&atilde;y số Fibonacci c&oacute; dạng như sau:
\[0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89,...\]
Hai số hạng đầu ti&ecirc;n l&agrave; 0 v&agrave; 1. Tất cả c&aacute;c số hạng kh&aacute;c sẽ được t&iacute;nh bằng c&aacute;ch cộng hai số hạng đứng trước, nghĩa l&agrave; số hạng thứ n l&agrave; tổng của số hạng thứ (n-1) v&agrave; (n-2). 
V&iacute; dụ:
\[13 = 8 + 5, 21 = 13 + 8, 34 = 21 + 13,....\]
Về mặt to&aacute;n học, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể x&aacute;c định d&atilde;y số bằng quan hệ lặp lại:
\[F(n+1) = F(n) + F(n-1) \]
V&agrave; hai gi&aacute; trị gốc ban đầu, $F(0) = 0$ v&agrave; $F(1) = 1$.
Như vậy, ch&uacute;ng ta đ&atilde; hiểu &yacute; tưởng cơ bản về chuỗi Fibonacci, ch&uacute;ng ta sẽ bắt tay v&agrave;o viết code thực hiện t&iacute;nh to&aacute;n d&atilde;y số Fibonacci n&agrave;y.
<h2 style="text-align: justify;">Sử dụng đệ quy</h2>
Trong b&agrave;i về đệ quy, ch&uacute;ng ta đ&atilde; t&igrave;m hiểu về c&aacute;ch viết h&agrave;m đệ quy hai bước:
<ol>
<li style="font-weight: 400; text-align: justify;" aria-level="1">T&igrave;m ra trường hợp cơ sở để kết th&uacute;c gọi h&agrave;m đệ quy</li>
<li style="font-weight: 400; text-align: justify;" aria-level="1">Đưa c&aacute;c trường hợp c&ograve;n lại tiến dần đến trường hợp cơ sở</li>
</ol>
Trong b&agrave;i to&aacute;n n&agrave;y, ch&uacute;ng ta c&oacute; trường hợp cơ sở l&agrave; $F(0) = 0$ v&agrave; $F(1) = 1$, tức l&agrave; $n \leq 1$, h&agrave;m sẽ kết th&uacute;c lời gọi đệ quy. C&aacute;c trường hợp c&ograve;n lại l&agrave; $n &gt; 1$, ch&uacute;ng ta sẽ thực hiện gọi h&agrave;m đệ quy với c&aacute;c gi&aacute; trị n giảm đi 1 đơn vị cho tới khi n bằng 1. Ngo&agrave;i ra, ch&uacute;ng ta sẽ viết một h&agrave;m ri&ecirc;ng, để t&iacute;nh d&atilde;y số Fibonacci n&agrave;y. Như vậy, đoạn m&atilde; thực hiện như sau:
<pre class="language-python"><code>def fibonacci(n):
 if n &lt;= 1:
 return 1
 else:
 return(fibonacci(n-1) + fibonacci(n-2))</code></pre>
V&igrave; chuỗi Fibonacci l&agrave; chuỗi v&ocirc; hạn, do đ&oacute;, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể truyền v&agrave;o một gi&aacute; trị cố định nhằm tạo ra một chuỗi hữu hạn. Ch&uacute;ng ta sẽ cho ph&eacute;p người d&ugrave;ng nhập v&agrave;o một số nguy&ecirc;n bất kỳ đại diện cho số lượng số c&oacute; trong d&atilde;y số. V&agrave; chương tr&igrave;nh sẽ t&iacute;nh c&aacute;c số Fibonacci cho đến đủ số lượng n&agrave;y. Đoạn m&atilde; thực hiện như sau:
<pre class="language-python"><code>number = int(input("Nhập số nguy&ecirc;n: "))
print("Fibonacci:")
for i in range(number):
 print(fibonacci(i))</code></pre>
Như vậy, ch&uacute;ng ta đ&atilde; ho&agrave;n th&agrave;nh xong việc viết h&agrave;m cho d&atilde;y số Fibonacci. Đoạn m&atilde; thực thi ho&agrave;n chỉnh c&oacute; dạng như sau:
<pre class="language-python"><code>def fibonacci(n):
 if n &lt;= 1:
 return 1
 else:
 return(fibonacci(n-1) + fibonacci(n-2))

number = int(input("Nhập số nguy&ecirc;n: "))
print("Fibonacci:")
for i in range(number):
 print(fibonacci(i))</code></pre>
Kết quả đầu ra:
<pre class="language-markup"><code>Nhập số nguy&ecirc;n: 10
Fibonacci:
1
1
2
3
5
8
13
21
34
55</code></pre>
Như vậy, chương tr&igrave;nh đ&atilde; sinh ra 10 số Fibonacci theo c&aacute;ch gọi đệ quy.
Tuy nhi&ecirc;n, nếu như bạn thử nhập v&agrave;o một số nguy&ecirc;n kh&aacute; lớn, n&oacute; sẽ thực hiện cực kỳ chậm v&agrave; thậm ch&iacute; treo m&aacute;y. Chẳng hạn, khi thử nghiệm tr&ecirc;n m&aacute;y với gi&aacute; trị nhập v&agrave;o l&agrave; 100, m&aacute;y t&iacute;nh của t&ocirc;i đ&atilde; bắt đầu c&oacute; dấu hiệu treo!!! Trong khi, r&otilde; r&agrave;ng rằng việc t&iacute;nh số Fibonacci l&agrave; cực kỳ đơn giản v&agrave; cũng kh&ocirc;ng phải l&agrave; qu&aacute; phức tạp về mặt t&iacute;nh to&aacute;n!!!.
Từ thời điểm t&ocirc;i bấm chạy đoạn code tr&ecirc;n với gi&aacute; trị nhập v&agrave;o l&agrave; 100 th&igrave; đến giờ t&ocirc;i vẫn đang chờ m&aacute;y chạy v&agrave; chưa thấy bất cứ dấu hiệu n&agrave;o sẽ ra !!! Mặc d&ugrave; t&ocirc;i đ&atilde; ng&aacute;p mấy lần v&agrave; chờ n&oacute; chạy xong để tiếp tục viết đoạn n&agrave;y.
Đến đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta đ&atilde; thấy c&aacute;i dở của đệ quy rồi chứ!!! Đến đ&acirc;y chắc t&ocirc;i phải dừng cứng việc chạy th&ocirc;i!
Do đ&oacute;, ch&uacute;ng ta trong thực tế sẽ cố gắng t&igrave;m c&aacute;ch giải đệ quy để biến cấu tr&uacute;c đệ quy th&agrave;nh c&aacute;c v&ograve;ng lặp. Việc giải đệ quy n&agrave;y kh&ocirc;ng chỉ gi&uacute;p chương tr&igrave;nh chạy nhanh hơn, tốn &iacute;t bộ nhớ hơn m&agrave; c&ograve;n dễ bảo tr&igrave;, dễ hiểu, r&otilde; r&agrave;ng hơn rất nhiều!!!
<h2 style="text-align: justify;">Giải đệ quy bằng sử dụng v&ograve;ng lặp</h2>
Để giải đệ quy cho chương tr&igrave;nh tr&ecirc;n, ch&uacute;ng ta chỉ cần đơn giản thực hiện một v&ograve;ng lặp <code>for</code> trong h&agrave;m v&agrave; g&aacute;n trước hai gi&aacute; trị khởi đầu tương ứng với hai gi&aacute; trị trong trường hợp suy biến của c&aacute;ch l&agrave;m đệ quy:
<pre class="language-python"><code>def fibonacci(n):
	f0=1
	print(f0)
	f1=1
	print(f1)
	for i in range(2,n+1):
		f=f0+f1
		print(f)
		f0=f1
		f1=f

number = int(input("Nhập số nguy&ecirc;n: "))
fibonacci(number)</code></pre>
Đoạn m&atilde; n&agrave;y cho kết quả tương tự như sử dụng đệ quy:
<pre class="language-markup"><code>Nhập số nguy&ecirc;n: 10
1
1
2
3
5
8
13
21
34
55</code></pre>
Ngo&agrave;i ra, tốc độ thực thi của n&oacute; cực nhanh. Gần như sau khi t&ocirc;i bấm n&uacute;t với trường hợp số nguy&ecirc;n đầu v&agrave;o l&agrave; 100 th&igrave; ngay lập tức tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh xuất hiện kết quả!!! Nhanh gấp h&agrave;ng ng&agrave;n lần đệ quy!!!
Như vậy, trong b&agrave;i n&agrave;y ch&uacute;ng ta đ&atilde; c&agrave;i đặt được thuật to&aacute;n x&aacute;c định c&aacute;c số Fibonacci bằng cả hai phương ph&aacute;p đệ quy v&agrave; giải đệ quy sử dụng v&ograve;ng lặp. Kết quả của chương tr&igrave;nh cho thấy rằng, việc đệ quy l&agrave; việc rất n&ecirc;n tr&aacute;nh khi ch&uacute;ng ta l&agrave;m việc thực tế. Đệ quy l&agrave;m cho chương tr&igrave;nh trở l&ecirc;n rối, kh&oacute; hiểu v&agrave; thực hiện chậm, tốn bộ nhớ. Tuy nhi&ecirc;n, ch&uacute;ng ta cũng n&ecirc;n lưu &yacute; rằng, lời giải đệ quy lu&ocirc;n lu&ocirc;n l&agrave; lời giải kh&aacute; dễ d&agrave;ng để t&igrave;m ra v&agrave; c&agrave;i đặt, v&agrave; từ lời giải n&agrave;y ch&uacute;ng ta c&oacute; thể tối ưu n&oacute; bằng c&aacute;ch giải đệ quy bằng c&aacute;c v&ograve;ng lặp để chương tr&igrave;nh chạy nhanh v&agrave; hiệu quả cũng như dễ hiểu hơn!
Trong b&agrave;i tiếp theo ch&uacute;ng ta sẽ bắt đầu phần b&agrave;i tập tự luyện của chủ đề h&agrave;m để th&agrave;nh thạo hơn về việc sử dụng h&agrave;m trong thực tế.
<div class="ddict_btn" style="top: 43px; left: 1306.23px;">&nbsp;</div>

Xây dựng chương trình in ra chuỗi Fibonacci