<p>Trong b&agrave;i viết n&agrave;y, ta sẽ c&ugrave;ng t&igrave;m hiểu về c&aacute;c to&aacute;n tử trong Python, c&uacute; ph&aacute;p của ch&uacute;ng v&agrave; c&aacute;ch sử dụng ch&uacute;ng c&ugrave;ng với c&aacute;c v&iacute; dụ dẫn chứng.</p>
<h1>To&aacute;n tử trong Python</h1>
<p>To&aacute;n tử l&agrave; c&aacute;c k&yacute; hiệu đặc biệt trong Python, được sử dụng để thực hiện t&iacute;nh to&aacute;n số học hoặc c&aacute;c ph&eacute;p t&iacute;nh Logic. Gi&aacute; trị m&agrave; c&aacute;c to&aacute;n tử thực hiện thao t&aacute;c được gọi l&agrave; to&aacute;n hạng.</p>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="EnlighterJSRAW" data-enlighter-language="generic">100 + 300</pre>
<p>Ở đ&acirc;y, dấu cộng + l&agrave; to&aacute;n tử thực hiện ph&eacute;p cộng hay ph&eacute;p t&iacute;nh tổng cho hai to&aacute;n hạng. 100 v&agrave; 300 l&agrave; to&aacute;n hạng v&agrave; 400 l&agrave; kết quả đầu ra của ph&eacute;p to&aacute;n.</p>
<h2>1. To&aacute;n tử số học</h2>
<p>To&aacute;n tử số học được sử dụng để thực hiện c&aacute;c ph&eacute;p to&aacute;n như cộng, trừ, nh&acirc;n, chia,&hellip;</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td>
<p style="text-align: center;">M&ocirc; tả</p>
</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">+</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p cộng cho c&aacute;c to&aacute;n hạng.</td>
<td style="text-align: center;">a + b + 100</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">-</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p trừ cho c&aacute;c to&aacute;n hạng.</td>
<td style="text-align: center;">a &ndash; b - 200</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">*</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p nh&acirc;n 2 to&aacute;n hạng.</td>
<td style="text-align: center;">a * b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">/</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p chia cho 2 to&aacute;n hạng.</td>
<td style="text-align: center;">a / b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">%</td>
<td>Ph&eacute;p chia lấy phần dư.</td>
<td style="text-align: center;">a % b (phần dư của ph&eacute;p a /b)</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">//</td>
<td>Ph&eacute;p chia l&agrave;m tr&ograve;n.</td>
<td style="text-align: center;">a // b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">**</td>
<td>Số mũ.</td>
<td style="text-align: center;">a**b (a mũ b)</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="EnlighterJSRAW" data-enlighter-language="python">a = 200
b = 2
print('a % b =',a%b)
print('a + b =',a+b)
print('a - b =',a-b)
print('a * b =',a*b)
print('a / b =',a/b)
print('a // b =',a//b)
print('a ** b =',a**b)</pre>
<p>Kết quả:</p>
<pre>a % b = 0
a + b = 202
a - b = 198
a * b = 400
a / b = 100.0
a // b = 100
a ** b = 40000</pre>
<h2>2. To&aacute;n tử so s&aacute;nh</h2>
<p>To&aacute;n tử so s&aacute;nh được sử dụng để so s&aacute;nh c&aacute;c gi&aacute; trị. N&oacute; trả về gi&aacute; trị <span class="lang:default decode:true crayon-inline">true</span> (đ&uacute;ng) hoặc <span class="lang:default decode:true crayon-inline ">false</span>&nbsp;(sai) t&ugrave;y theo điều kiện.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td>
<p style="text-align: center;">M&ocirc; tả</p>
</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&gt;</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i lớn hơn to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a &gt; b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&lt;</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i nhỏ hơn to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a &lt; b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">==</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i bằng to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a == b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">!=</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i kh&aacute;c to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a != b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&gt;=</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i lớn hơn hoặc bằng to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a &gt;= b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&lt;=</td>
<td>To&aacute;n hạng b&ecirc;n tr&aacute;i nhỏ hơn hoặc bằng to&aacute;n hạng b&ecirc;n phải hay kh&ocirc;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a &lt;= b</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="lang:default decode:true EnlighterJSRAW">a = 200
b = 2
print('a &gt; b is',a&gt;b)
print('a &lt; b is',a&lt;b)
print('a == b is',a==b)
print('a != b is',a!=b)
print('a &gt;= b is',a&gt;=b)
print('a &lt;= b is',a&lt;=b)</pre>
<p>Kết quả:</p>
<pre class="lang:default decode:true">a &gt; b is True
a &lt; b is False
a == b is False
a != b is True
a &gt;= b is True
a &lt;= b is False</pre>
<h2>3. To&aacute;n tử Logic</h2>
<p>To&aacute;n tử Logic bao gồm c&aacute;c to&aacute;n tử <span class="lang:default decode:true crayon-inline">AND</span>, <span class="lang:default decode:true crayon-inline">OR</span>, <span class="lang:default decode:true crayon-inline">NOT</span>.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td>
<p style="text-align: center;">M&ocirc; tả</p>
</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">and</td>
<td>Trả về gi&aacute; trị true nếu cả 2 to&aacute;n hạng đều đ&uacute;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a and b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">or</td>
<td>Trả về gi&aacute; trị true nếu 1 trong 2 to&aacute;n hạng l&agrave; đ&uacute;ng.</td>
<td style="text-align: center;">a or b</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">not</td>
<td>Trả về gi&aacute; trị true nếu to&aacute;n hạng l&agrave; sai.</td>
<td style="text-align: center;">not a</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="EnlighterJSRAW " data-enlighter-language="python">a = True
b = False
print(a and b)
print(a or b)
print(not a)</pre>
<p>Kết quả:</p>
<pre>False
True
False</pre>
<h2>4. To&aacute;n tử bitwise</h2>
<p>To&aacute;n tử bitwise được thực thi tr&ecirc;n c&aacute;c to&aacute;n hạng l&agrave; chuỗi c&aacute;c chữ số nhị ph&acirc;n.</p>
<p>V&iacute; dụ: x = 2 l&agrave; 10 trong hệ nhị ph&acirc;n v&agrave; y = 7 l&agrave; 111.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td>
<p style="text-align: center;">M&ocirc; tả</p>
</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&amp;</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p AND cho c&aacute;c bit.</td>
<td style="text-align: center;">x &amp; y = 0000 0010</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">|</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p OR cho c&aacute;c bit.</td>
<td style="text-align: center;">x | y = 0000 1111</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">~</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p NOT cho c&aacute;c bit.</td>
<td style="text-align: center;">~x = 1111 1101</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">^</td>
<td>Thực hiện ph&eacute;p XOR cho c&aacute;c bit.</td>
<td style="text-align: center;">x ^ y = 0000 0101</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&gt;&gt;</td>
<td>Dịch c&aacute;c bit sang phải.</td>
<td style="text-align: center;">x &gt;&gt; 2 = 0000 0000</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&lt;&lt;</td>
<td>Dịch c&aacute;c bit sang tr&aacute;i.</td>
<td style="text-align: center;">x &lt;&lt; 2 = 0000 1000</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<h2>5. To&aacute;n tử g&aacute;n</h2>
<p>C&aacute;c to&aacute;n tử g&aacute;n được sử dụng trong Python để g&aacute;n gi&aacute; trị cho c&aacute;c biến.</p>
<p><span class="lang:default decode:true crayon-inline">a = 100</span> l&agrave; một biểu thức m&agrave; trong đ&oacute; to&aacute;n tử g&aacute;n được sử dụng để g&aacute;n gi&aacute; trị 100 ở b&ecirc;n phải cho biến a ở b&ecirc;n tr&aacute;i.</p>
<p>C&oacute; nhiều to&aacute;n tử g&aacute;n kh&aacute;c nhau trong Python như <span class="lang:default decode:true crayon-inline">a += 100</span>&nbsp; để cộng th&ecirc;m gi&aacute; trị l&agrave; 100 v&agrave;o biến a v&agrave; sau đ&oacute; g&aacute;n cho biến a. N&oacute; tương đương với <span class="lang:default decode:true crayon-inline">a = a + 100</span>.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
<td style="text-align: center;">Tương đương với biểu thức</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">=</td>
<td style="text-align: center;">x = 5</td>
<td style="text-align: center;">x = 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">+=</td>
<td style="text-align: center;">x += 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x + 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">-=</td>
<td style="text-align: center;">x -= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x - 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">*=</td>
<td style="text-align: center;">x *= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x * 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">/=</td>
<td style="text-align: center;">x /= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x / 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">%=</td>
<td style="text-align: center;">x %= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x % 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">//=</td>
<td style="text-align: center;">x //= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x // 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">**=</td>
<td style="text-align: center;">x **= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x ** 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&amp;=</td>
<td style="text-align: center;">x &amp;= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x &amp; 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">|=</td>
<td style="text-align: center;">x |= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x | 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">^=</td>
<td style="text-align: center;">x ^= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x ^ 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&gt;&gt;=</td>
<td style="text-align: center;">x &gt;&gt;= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x &gt;&gt; 5</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">&lt;&lt;=</td>
<td style="text-align: center;">x &lt;&lt;= 5</td>
<td style="text-align: center;">x = x &lt;&lt; 5</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<h2>6. To&aacute;n tử đặc biệt</h2>
<p>Ng&ocirc;n ngữ Python cung cấp một số loại to&aacute;n tử đặc biệt như to&aacute;n tử nhận dạng hoặc to&aacute;n tử th&agrave;nh vi&ecirc;n.</p>
<h3>To&aacute;n tử nhận dạng</h3>
<p><span class="lang:default decode:true crayon-inline ">is</span> v&agrave; <span class="lang:default decode:true crayon-inline">is not</span>&nbsp;l&agrave; c&aacute;c to&aacute;n tử nhận dạng trong Python. Ch&uacute;ng được sử dụng để kiểm tra xem hai gi&aacute; trị (hoặc biến) c&oacute; nằm tr&ecirc;n c&ugrave;ng một phần của bộ nhớ hay kh&ocirc;ng. Hai biến bằng nhau kh&ocirc;ng c&oacute; nghĩa l&agrave; ch&uacute;ng giống hệt nhau.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td style="text-align: center;">M&ocirc; tả</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">is</td>
<td>Trả về true nếu c&aacute;c to&aacute;n hạng giống nhau (Tham chiếu đến c&ugrave;ng 1 đối tượng)</td>
<td style="text-align: center;">a is True</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">is not</td>
<td>Trả về true nếu c&aacute;c to&aacute;n hạng kh&ocirc;ng giống nhau (Kh&ocirc;ng tham chiếu đến c&ugrave;ng 1 đối tượng)</td>
<td style="text-align: center;">b is not True</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="EnlighterJSRAW" data-enlighter-language="python">a = 100
b = 100
c = 'Python'
d = 'Python'
e = [250, 260, 290]
f = [250, 260, 290]
print(a is not b)
print(c is d)
print(e is f)</pre>
<p>Kết quả:</p>
<pre>False
True
False</pre>
<p>Ở đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta thấy rằng a v&agrave; b l&agrave; c&aacute;c số nguy&ecirc;n c&oacute; c&ugrave;ng gi&aacute; trị n&ecirc;n ch&uacute;ng bằng nhau v&agrave; giống hệt nhau. Tương tự l&agrave; trường hợp với c v&agrave; d (chuỗi k&yacute; tự).</p>
<p>Nhưng e v&agrave; f l&agrave; c&oacute; kiểu dữ liệu l&agrave; List (Danh s&aacute;ch). Ch&uacute;ng bằng nhau nhưng kh&ocirc;ng giống nhau. Đ&oacute; l&agrave; do tr&igrave;nh th&ocirc;ng dịch định vị ch&uacute;ng ri&ecirc;ng biệt trong bộ nhớ mặc d&ugrave; ch&uacute;ng bằng nhau.</p>
<h3>To&aacute;n tử th&agrave;nh vi&ecirc;n</h3>
<p><span class="lang:default decode:true crayon-inline ">in</span> v&agrave; <span class="lang:default decode:true crayon-inline ">not in</span> l&agrave; c&aacute;c to&aacute;n tử th&agrave;nh vi&ecirc;n trong Python. Ch&uacute;ng được sử dụng để kiểm tra xem một gi&aacute; trị hoặc biến c&oacute; được t&igrave;m thấy trong một tập hợp n&agrave;o đ&oacute; hay kh&ocirc;ng.</p>
<p>Trong kiểu dữ liệu từ điển, ch&uacute;ng ta chỉ c&oacute; thể kiểm tra sự hiện diện của kh&oacute;a chứ kh&ocirc;ng phải gi&aacute; trị.</p>
<table>
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">To&aacute;n tử</td>
<td style="text-align: center;">M&ocirc; tả</td>
<td style="text-align: center;">V&iacute; dụ</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">in</td>
<td>Trả về true nếu biến nằm trong tập hợp.</td>
<td style="text-align: center;">100 in a</td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center;">not in</td>
<td>Trả về true nếu biến kh&ocirc;ng nằm trong tập hợp.</td>
<td style="text-align: center;">100 not in a</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>V&iacute; dụ:</p>
<pre class="EnlighterJSRAW" data-enlighter-language="python">a = 'Python'
b = {"ID": 100}
print('h' in b)
print('Python' not in a)
print("ID" in b)</pre>
<p>Kết quả:</p>
<pre>False
False
True</pre>
<p>Ở đ&acirc;y, 'h' c&oacute; trong a nhưng kh&ocirc;ng c&oacute; trong b, do đ&oacute;, n&oacute; sẽ trả về false. Tương tự, chuỗi k&yacute; tự 'Python' c&oacute; trong a, n&ecirc;n n&oacute; sẽ trả về l&agrave; false. Kh&oacute;a "ID" l&agrave; kh&oacute;a trong đối tượng c&oacute; kiểu l&agrave; từ điển b, do đ&oacute; n&oacute; sẽ trả về gi&aacute; trị true.</p>
<p><span style="color: #000000;"><strong><span style="background-color: #ffff00;">Ch&uacute; &yacute;: Python c&oacute; ph&acirc;n biệt chữ hoa v&agrave; chữ thường.</span></strong></span></p>
<p>Tr&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; kh&aacute;i niệm v&agrave; v&iacute; dụ cơ bản về c&aacute;c to&aacute;n tử trong Python. Hy vọng mọi người c&oacute; thể &aacute;p dụng v&agrave;o trong chương tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Mọi người h&atilde;y tiếp tục theo d&otilde;i c&aacute;c b&agrave;i tiếp theo về lập tr&igrave;nh Python tr&ecirc;n <a href="http://tek4.vn">tek4</a> nh&eacute;!</p>
<p>P/s: Cảm ơn mọi người đ&atilde; tin tưởng tek4!</p>

Admin

Các Toán Tử Trong Python

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan