&ldquo;T&ocirc;i từng l&agrave; một người th&agrave;nh thạo Excel khi c&ograve;n học đại học. Hồi đ&oacute; t&ocirc;i kh&ocirc;ng biết viết m&atilde;, v&igrave; vậy &iacute;t nhất t&ocirc;i cần biết Excel để xin việc.
Excel đ&atilde; gi&uacute;p t&ocirc;i rất nhiều bất cứ khi n&agrave;o t&ocirc;i muốn l&agrave;m đồng bộ dữ liệu, tạo bảng tổng hợp v&agrave; lập biểu đồ. Điều đ&oacute; n&oacute;i rằng, bất cứ khi n&agrave;o dữ liệu c&oacute; h&agrave;ng triệu h&agrave;ng hoặc thực hiện c&aacute;c ph&eacute;p t&iacute;nh phức tạp, Excel sẽ chậm hoặc l&agrave;m việc bị lỗi. T&ocirc;i kh&ocirc;ng thể đếm được bao nhi&ecirc;u lần những r&agrave;o cản đ&oacute; đ&atilde; dừng quy tr&igrave;nh l&agrave;m việc của t&ocirc;i hoặc bao nhi&ecirc;u lần t&ocirc;i phải lặp đi lặp lại một t&aacute;c vụ v&igrave; macro trong Excel c&oacute; một số hạn chế v&agrave; VBA qu&aacute; kh&oacute;. May mắn thay, t&ocirc;i đ&atilde; học c&aacute;ch viết m&atilde; bằng Python v&agrave; t&ocirc;i kh&ocirc;ng c&ograve;n gặp những vấn đề đ&oacute; nữa. Vấn đề l&agrave;, kh&ocirc;ng phải ai cũng c&oacute; thời gian để trở th&agrave;nh một chuy&ecirc;n gia về Python, v&igrave; vậy họ chọn gắn b&oacute; với Excel.
Đ&oacute; từng l&agrave; một vấn đề ... cho đến khi c&aacute;c bảng t&iacute;nh bằng Python được tạo ra. Giờ đ&acirc;y, bạn c&oacute; thể sử dụng bảng t&iacute;nh với sức mạnh của Python v&agrave; t&iacute;nh dễ sử dụng của Excel. Dưới đ&acirc;y l&agrave; một số bảng t&iacute;nh tốt nhất bằng Python v&agrave; l&yacute; do tại sao bạn n&ecirc;n chọn ch&uacute;ng thay v&igrave; Excel.&rdquo;&nbsp;
<h2 style="text-align: justify;">Spreadsheet #1: Mito</h2>
Mito l&agrave; một bảng t&iacute;nh trong Python. N&oacute;i một c&aacute;ch đơn giản, nếu bạn c&oacute; thể chỉnh sửa một tệp Excel, th&igrave; bạn c&oacute; thể viết m&atilde;.
Điều đ&oacute; c&oacute; nghĩa l&agrave; ch&uacute;ng ta c&oacute; thể c&oacute; được sự đơn giản của một bảng t&iacute;nh như Excel với khả năng của Python. Ch&uacute;ng ta c&oacute; thể sử dụng Mito như thể ch&uacute;ng ta đang sử dụng Excel v&agrave; sau mỗi h&agrave;nh động ch&uacute;ng ta l&agrave;m, Mito sẽ tự động tạo m&atilde; Python tương ứng với mỗi h&agrave;nh động. Để sử dụng Mito, trước ti&ecirc;n, ch&uacute;ng ta cần c&agrave;i đặt Python v&agrave; Jupyter Notebook hoặc Jupyter Lab. Sau đ&oacute;, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể c&agrave;i đặt Mito bằng c&aacute;ch chạy lệnh sau tr&ecirc;n thiết bị đầu cuối hoặc dấu nhắc lệnh.
<pre class="language-python"><code>python -m pip install mitoinstaller
python -m mitoinstaller install</code></pre>
B&acirc;y giờ, h&atilde;y thực hiện c&aacute;c t&aacute;c vụ bạn sẽ l&agrave;m trong Excel, chẳng hạn như đọc tệp, tạo cột, bảng tổng hợp, h&igrave;nh ảnh h&oacute;a v&agrave; hơn thế nữa.
<h3 style="text-align: justify;">L&yacute; do #1: Đọc tệp - Excel c&oacute; thể xử l&yacute; khoảng 1 triệu h&agrave;ng, Python c&oacute; thể xử l&yacute; nhiều hơn</h3>
Excel c&oacute; giới hạn về số h&agrave;ng bạn c&oacute; thể sử dụng. Nếu bạn cố gắng mở tệp c&oacute; h&agrave;ng triệu h&agrave;ng, tệp sẽ mở, nhưng bạn sẽ kh&ocirc;ng thấy nhiều hơn 1.048.576 h&agrave;ng trong Excel. Ngược lại, Python c&oacute; thể xử l&yacute; h&agrave;ng triệu v&agrave; h&agrave;ng triệu h&agrave;ng. Hạn chế duy nhất sẽ nằm ở khả năng t&iacute;nh to&aacute;n của PC. Trước khi đọc tệp CSV, trước ti&ecirc;n, ch&uacute;ng ta cần tạo một bảng t&iacute;nh Mito. Để l&agrave;m như vậy, m&atilde; b&ecirc;n dưới sẽ được &aacute;p dụng.&nbsp;
<pre class="language-python"><code>import mitosheet
mitosheet.sheet()</code></pre>
B&acirc;y giờ đ&atilde; đến l&uacute;c đọc tệp CSV. Đối với bản tr&igrave;nh diễn n&agrave;y, t&ocirc;i sẽ sử dụng tập dữ liệu c&oacute; chứa điểm số của trường m&agrave; bạn c&oacute; thể tải xuống tại đ&acirc;y. Sau khi bạn tải xuống tệp, h&atilde;y nhấp v&agrave;o n&uacute;t &ldquo;+&rdquo; hoặc &ldquo;nhập&rdquo; để đọc n&oacute; như được hiển thị b&ecirc;n dưới.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/3d28c97e-260b-4a65-98f6-4e8eff5a7778" alt="mito" />
Ngo&agrave;i việc nhập thủ c&ocirc;ng, m&atilde; b&ecirc;n dưới sẽ được tạo tự động.
<pre class="language-python"><code>import pandas as pd
StudentsPerformance_csv = pd.read_csv(r'StudentsPerformance.csv')</code></pre>
<h3 style="text-align: justify;">L&yacute; do #2: Với Excel, bạn c&oacute; thể tự động h&oacute;a cơ bản. Với Mito v&agrave; Python, kh&ocirc;ng c&oacute; g&igrave; l&agrave; giới hạn.&nbsp;&nbsp;</h3>
Trong Excel, bạn c&oacute; thể tạo macro để ghi lại một tập hợp c&aacute;c h&agrave;nh động c&oacute; thể được thực hiện bất cứ khi n&agrave;o bạn muốn. Với Mito, bạn c&oacute; thể l&agrave;m ch&iacute;nh x&aacute;c như vậy v&agrave; nếu bạn th&ecirc;m h&agrave;ng trăm thư viện miễn ph&iacute; c&oacute; sẵn của Python, bạn c&oacute; thể thực hiện nhiều việc hơn như gửi b&aacute;o c&aacute;o qua email, gửi tệp bằng WhatsApp, sử dụng Google trang t&iacute;nh l&agrave;m cơ sở dữ liệu cơ bản, v.v. H&atilde;y ghi lại một số thao t&aacute;c với Mito như thể đang sử dụng Excel.
<h4 style="text-align: justify;">a. Tạo một h&agrave;ng, cột Rename&nbsp;</h4>
Nếu bạn muốn tạo một cột mới, chỉ cần nhấp v&agrave;o n&uacute;t &ldquo;Add Col&rdquo;. Theo mặc định, n&uacute;t &ldquo;Add Col&rdquo; sẽ tạo một cột c&oacute; t&ecirc;n l&agrave; &ldquo;cột mới&rdquo;, v&igrave; vậy đổi t&ecirc;n n&oacute; th&agrave;nh &ldquo;average&rdquo; bằng c&aacute;ch nhấp đ&uacute;p v&agrave;o t&ecirc;n cột.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/d7e5e67f-2282-48ee-8995-06eb119e1813" alt="Rename column" />
Mito sẽ tạo m&atilde; tương ứng với c&aacute;c h&agrave;nh động đ&atilde; thực hiện tr&ecirc;n bảng t&iacute;nh.
<pre class="language-python"><code># Added column new-column-uca5 to StudentsPerformance_csv
StudentsPerformance_csv.insert(8, 'new-column-uca5', 0)
# Renamed new-column-uca5 to average in StudentsPerformance_csv
StudentsPerformance_csv.rename(columns={'new-column-uca5': 'average'}, inplace=True)</code></pre>
<h4 style="text-align: justify;">b. T&iacute;nh tổng một h&agrave;ng&nbsp;</h4>
Nếu muốn t&iacute;nh tổng một h&agrave;ng, ch&uacute;ng ta chỉ cần viết c&ocirc;ng thức v&agrave;o một &ocirc;. Giả sử ch&uacute;ng ta muốn t&iacute;nh điểm trung b&igrave;nh trong c&aacute;c m&ocirc;n to&aacute;n, đọc v&agrave; viết. Ch&uacute;ng ta chỉ cần viết c&ocirc;ng thức <code>(math score+reading score+writing score)/3</code> v&agrave;o bất kỳ &ocirc; n&agrave;o trong cột &ldquo;average&rdquo;.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/996d30c8-e339-45cf-95ac-f94ec4dce2a8" alt="Sum a Row" />
Code tạo bởi Mito:
<pre class="language-python"><code># Set new-column-uca5 in StudentsPerformance_csv to =(math score+reading score+writing score)/3
StudentsPerformance_csv['average'] = (StudentsPerformance_csv['math score']+StudentsPerformance_csv['reading score']+StudentsPerformance_csv['writing score'])/3
</code></pre>
<h4 style="text-align: justify;">c. Tạo bảng Pivot&nbsp;</h4>
Tạo bảng tổng hợp dễ d&agrave;ng bằng c&aacute;ch nhấp v&agrave;o n&uacute;t &ldquo;Pivot&rdquo;. Sau đ&oacute;, ch&uacute;ng ta phải chọn c&aacute;c h&agrave;ng, cột v&agrave; gi&aacute; trị. H&atilde;y tạo một bảng tổng hợp hiển thị trung b&igrave;nh của điểm to&aacute;n v&agrave; đọc của c&aacute;c nh&oacute;m A, B, C, D v&agrave; E trong cột "race/ethnicity".
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/3bf8db86-8827-4780-ac7f-bd776de20d1d" alt="Make a Pivot Table" />
Để tạo bảng tổng hợp n&agrave;y bằng Python, ch&uacute;ng ta phải viết m&atilde; b&ecirc;n dưới. 
<pre class="language-python"><code># Imported StudentsPerformance.csv
import pandas as pd
StudentsPerformance_csv = pd.read_csv(r'StudentsPerformance.csv')
# Pivoted StudentsPerformance_csv into df2
unused_columns = StudentsPerformance_csv.columns.difference(set(['race/ethnicity']).union(set([])).union(set({'math score', 'reading score'})))
tmp_df = StudentsPerformance_csv.drop(unused_columns, axis=1)
pivot_table = tmp_df.pivot_table(
 index=['race/ethnicity'],
 values=['math score', 'reading score'],
 aggfunc={'math score': ['mean'], 'reading score': ['mean']}
)
pivot_table.columns = [flatten_column_header(col) for col in pivot_table.columns.values]
df2 = pivot_table.reset_index()</code></pre>
Với Mito, đoạn m&atilde; tr&ecirc;n được tạo tự động.
<h4 style="text-align: justify;">d. Tạo một Barplot</h4>
C&oacute; thể dễ d&agrave;ng tạo c&aacute;c h&igrave;nh ảnh trực quan cơ bản như piecharts v&agrave; barplot với Mito. Ch&uacute;ng ta chỉ cần nhấp v&agrave;o &ldquo;Graph&rdquo; v&agrave; chọn loại biểu đồ. H&atilde;y tạo một biểu đồ của bảng tổng hợp đ&atilde; tạo trước đ&oacute; để hiển thị &ldquo;race/ethnicity&rdquo; tr&ecirc;n trục X v&agrave; &ldquo;math score mean&rdquo; tr&ecirc;n trục Y.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/6e6911fe-793f-4fb5-b959-ce68538330fe" alt="Barplot" />
Thật tuyệt! C&aacute;c d&ograve;ng m&atilde; được tạo trong a, b, c v&agrave; d tương đương với macro Excel. Mỗi khi m&atilde; được chạy, ch&uacute;ng t&ocirc;i sẽ thực thi tất cả c&aacute;c h&agrave;nh động được ghi lại.&nbsp;
<h3 style="text-align: justify;">L&yacute; do #3: Python c&oacute; thể xử l&yacute; c&aacute;c ph&eacute;p t&iacute;nh phức tạp. Những t&iacute;nh to&aacute;n n&agrave;y c&oacute; thể l&agrave;m hỏng sổ l&agrave;m việc Excel</h3>
C&aacute;c ph&eacute;p t&iacute;nh tốn nhiều bộ nhớ sẽ l&agrave;m hỏng sổ l&agrave;m việc Excel, hoạt động tốt trong Python. Trong trường hợp n&agrave;y, cần thực hiện một loạt c&aacute;c h&agrave;nh động bằng c&aacute;ch sử dụng một thư viện Python kh&aacute;c c&oacute; t&ecirc;n l&agrave; bamboolib.
<h2 style="text-align: justify;">Spreadsheet #2: Bamboolib</h2>
Để c&agrave;i đặt bamboolib, h&atilde;y chạy lệnh <code>pip install --upgrade bamboolib --user</code> tr&ecirc;n thiết bị đầu cuối. Sau đ&oacute;, ch&uacute;ng ta phải chạy lệnh b&ecirc;n dưới để đọc tệp CSV hoặc Excel.
<pre class="language-python"><code>import bamboolib as bam
bam</code></pre>
Trong trường hợp n&agrave;y, ch&uacute;ng t&ocirc;i sẽ thực hiện một số t&iacute;nh to&aacute;n trong tệp CSV c&oacute; hơn 1 triệu h&agrave;ng m&agrave; bạn c&oacute; thể tải xuống.&nbsp;
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/e85247c4-8e06-4502-a509-c725a48eacfd" alt="Bamboolib" />
Giống như Mito, Bamboolib tạo m&atilde; ( xem c&aacute;c bước v&agrave; ẩn m&atilde; được tạo để giữ cho hướng dẫn n&agrave;y ngắn gọn)
<pre class="language-python"><code>import pandas as pd
df = pd.read_csv(r&rsquo;/Users/frank/Downloads/sales-data.csv&rsquo;, sep=&rsquo;,&rsquo;, decimal=&rsquo;.&rsquo;, nrows=100000)
df</code></pre>
B&acirc;y giờ ch&uacute;ng ta h&atilde;y tạo một cột mới. Để l&agrave;m như vậy, ch&uacute;ng ta t&igrave;m kiếm h&agrave;nh động tr&ecirc;n thanh t&igrave;m kiếm, đặt t&ecirc;n cho cột v&agrave; nhập c&ocirc;ng thức cột. Đối với bản tr&igrave;nh diễn n&agrave;y, ch&uacute;ng ta sẽ tạo cột "price" bằng c&aacute;ch sử dụng c&ocirc;ng thức <code>(</code><code>revenue/quantity</code><code>)</code>.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/cb888ce8-b1bf-4f3a-95e7-5866496c2605" alt="revenue quantity" />
B&acirc;y giờ, h&atilde;y nhập &ldquo;pivot table&rdquo; v&agrave;o thanh t&igrave;m kiếm. Sau đ&oacute;, nh&oacute;m dữ liệu theo sản phẩm trong c&aacute;c h&agrave;ng v&agrave; sử dụng "sum" l&agrave;m h&agrave;m tổng hợp.&nbsp;
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/3e7f9ec3-f33e-4bfa-91b6-d9088b402ab7" alt="aggregate function" />
Tiếp theo, tạo một piechart, nhấp v&agrave;o n&uacute;t &ldquo;Create Plot&rdquo;, chọn loại h&igrave;nh v&agrave; chọn c&aacute;c gi&aacute; trị muốn hiển thị.
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/42af3b2c-e442-4c64-8918-07ec771df159" alt="Create Plot" />
Cuối c&ugrave;ng, tr&iacute;ch xuất c&aacute;c thuộc t&iacute;nh từ cột "date". Trong trường hợp n&agrave;y, tr&iacute;ch xuất t&ecirc;n của th&aacute;ng, nhưng trước ti&ecirc;n, phải thay đổi kiểu dữ liệu của cột "date" th&agrave;nh <code>date</code> (ngay b&acirc;y giờ được đặt th&agrave;nh <code>str</code>)
<img style="width: 700px;" src="https://tek4.vn/public_files/54387c0e-9586-4210-9c06-d6fb01b72b16" alt="str" />
Nếu bạn đ&atilde; l&agrave;m theo từng bước, bạn c&oacute; thể x&aacute;c minh rằng tất cả c&aacute;c t&iacute;nh to&aacute;n hoạt động trơn tru!
Kết luận
Tr&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; to&agrave;n bộ th&ocirc;ng tin về sự chuyển đổi từ Excel sang Spreadsheets trong Python.
Hi vọng b&agrave;i viết n&agrave;y c&oacute; &iacute;ch cho bạn.
Đừng qu&ecirc;n chia sẻ b&agrave;i viết v&agrave; theo d&otilde;i những b&agrave;i viết tiếp theo của <a href="https://tek4.vn/">Tek4.vn</a> về chủ đề n&agrave;y nh&eacute;!

Admin

Đã đến lúc chào tạm biệt Excel và chào đón Spreadsheets trong Python

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan