Trong qu&aacute; tr&igrave;nh viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh, Bug l&agrave; một trong những vấn đề phổ biến m&agrave; bất cứ lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n n&agrave;o cũng phải trải qua. N&oacute; kh&ocirc;ng chỉ ti&ecirc;u tốn thời gian, c&ocirc;ng sức để sửa, khắc phục lỗi m&agrave; nghi&ecirc;m trọng hơn l&agrave; l&agrave;m chết cả chương tr&igrave;nh. Muốn hạn chế t&igrave;nh trạng n&agrave;y, c&aacute;c coder hay Developer cần phải th&agrave;nh thạo kỹ năng Debug. Trong b&agrave;i viết dưới đ&acirc;y, <a title="Tek4.vn" href="https://tek4.vn/">Tek4.vn</a> sẽ c&ugrave;ng bạn t&igrave;m hiểu Debug l&agrave; g&igrave;, c&aacute;c c&aacute;ch triển khai v&agrave; mẹo viết code hiệu quả.&nbsp;
<h2 style="text-align: justify;">Bug l&agrave; g&igrave;?</h2>
Bug l&agrave; thuật ngữ để chỉ c&aacute;c lỗi kỹ thuật, logic trong qu&aacute; tr&igrave;nh thiết kế v&agrave; vận h&agrave;nh c&aacute;c chương tr&igrave;nh. Lỗi Bug khiến cho c&aacute;c ứng dụng, phần mềm kh&ocirc;ng thể thực thi được hoặc thực thi sai lệch. Bug tiềm ẩn ở bất cứ đ&acirc;u trong chương tr&igrave;nh, ngay cả đối với c&aacute;c Developer chuy&ecirc;n nghiệp cũng kh&ocirc;ng thể dự đo&aacute;n được c&aacute;c t&igrave;nh huống. C&aacute;ch duy nhất l&agrave; hạn chế Bug tới mức thấp nhất v&agrave; Debug để sửa lỗi kịp thời.&nbsp;
<h2 style="text-align: justify;">Debug l&agrave; g&igrave;?</h2>
<a href="https://tek4.vn/debug-la-gi">Debug</a> l&agrave; một qu&aacute; tr&igrave;nh kiểm tra, r&agrave; so&aacute;t để t&igrave;m ra lỗi hay c&aacute;c nguy&ecirc;n nh&acirc;n g&acirc;y ra lỗi để c&oacute; hướng sửa lỗi ph&ugrave; hợp. Đối với lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n chưa c&oacute; nhiều kinh nghiệm, việc kiểm so&aacute;t lỗi của rất nhiều d&ograve;ng code l&agrave; kh&ocirc;ng hề đơn giản. Hơn nữa, việc xảy ra lỗi trong qu&aacute; tr&igrave;nh viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh l&agrave; chuyện rất b&igrave;nh thường đối với bất cứ một lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n n&agrave;o. Chương tr&igrave;nh bị đ&aacute;nh gi&aacute; k&eacute;m chất lượng c&oacute; thể do phần mềm ứng dụng hoạt động kh&ocirc;ng đ&uacute;ng &yacute; hay chạy sai chức năng đ&atilde; được quy định khiến chương tr&igrave;nh bị đ&aacute;nh gi&aacute;. C&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n phải debug để fix lỗi gi&uacute;p cho chương tr&igrave;nh, ứng dụng chạy tốt hơn khi c&oacute; lỗi xảy ra.&nbsp;
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Gỡ lỗi l&agrave; qu&aacute; tr&igrave;nh t&igrave;m ra lỗi khiến chương tr&igrave;nh m&aacute;y t&iacute;nh hay hệ thống kh&ocirc;ng hoạt động đ&uacute;ng" src="https://tek4.vn/public_files/a2943f07-8286-41c1-895d-242ef7ea5bed" alt="Debug l&agrave; g&igrave;" />
<h2 style="text-align: justify;">Tại sao bạn cần phải thực hiện Debug?</h2>
C&oacute; thể n&oacute;i, Debug đ&oacute;ng vai tr&ograve; quan trọng trong qu&aacute; tr&igrave;nh viết v&agrave; chạy chương tr&igrave;nh. Bởi lỗi rất dễ xảy ra trong ph&aacute;t triển phần mềm hoặc chương tr&igrave;nh. Mục đ&iacute;ch của Debug kh&ocirc;ng chỉ l&agrave; loại bỏ lỗi khỏi chương tr&igrave;nh m&agrave; c&ograve;n gi&uacute;p lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n hiểu r&otilde; về t&iacute;nh khả thi của chương tr&igrave;nh. Do đ&oacute;, hiểu r&otilde; về Debug cũng l&agrave; một ti&ecirc;u ch&iacute; để đ&aacute;nh gi&aacute; tr&igrave;nh độ của lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n.&nbsp;
<h2 style="text-align: justify;">Những c&aacute;ch triển khai Debug</h2>
Nếu bạn l&agrave; một lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n chưa c&oacute; nhiều kinh nghiệm, h&atilde;y ch&uacute; &yacute; đến c&aacute;c c&aacute;ch triển khai Debug cơ bản sau đ&acirc;y:&nbsp;
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Debugging Tool l&agrave; phương ph&aacute;p Debug đi s&acirc;u v&agrave;o source code v&agrave; được gọi l&agrave; Debugger. C&aacute;c Debugger phần mềm th&ocirc;ng dụng nhất hiện nay l&agrave; GNU Debugger, Microsoft Visual Studio Debugger. B&ecirc;n cạnh đ&oacute; c&ograve;n c&oacute; những Debugger phần cứng được thiết kế k&egrave;m với Embedded System (hệ thống nh&uacute;ng). C&aacute;c thiết kế nh&uacute;ng kh&ocirc;ng phải l&agrave; thiết kế mang t&iacute;nh mục đ&iacute;ch chung m&agrave; thường được x&acirc;y dựng dựa tr&ecirc;n c&aacute;c platform ri&ecirc;ng biệt n&ecirc;n cần c&oacute; c&aacute;c phương thức Debugger đặc th&ugrave;.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Print Lining l&agrave; phương thức Debugger đặc trưng bởi việc th&ecirc;m v&agrave;o source code của bạn những d&ograve;ng lệnh để in ra c&aacute;c th&ocirc;ng tin m&agrave; bạn cần theo d&otilde;i trong qu&aacute; tr&igrave;nh thực thi. Nếu bạn đang sử dụng Arduino IDE, người d&ugrave;ng sẽ kh&ocirc;ng c&oacute; Debugger, c&aacute;ch Debug ph&ugrave; hợp nhất l&agrave; d&ugrave;ng Serial.print().&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Logging l&agrave; c&aacute;ch Debug tạo ra một biểu mẫu để ghi lại c&aacute;c th&ocirc;ng tin sau khi chương tr&igrave;nh thực thi đồng thời ph&acirc;n t&iacute;ch nguy&ecirc;n nh&acirc;n lỗi dựa tr&ecirc;n c&aacute;c th&ocirc;ng tin n&agrave;y.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">B&ecirc;n cạnh đ&oacute; c&ograve;n c&oacute; một phương ph&aacute;p hiệu quả l&agrave; nhờ người c&oacute; kinh nghiệm hơn bạn Debug gi&uacute;p thay v&igrave; tự m&igrave;nh thực hiện.&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Những c&aacute;ch triển khai debug hiệu quả cho lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n chưa c&oacute; kinh nghiệm " src="https://tek4.vn/public_files/318b0b78-68d9-4299-b295-43b8a704f396" alt="c&aacute;ch triển khai debug" />
<h2 style="text-align: justify;">L&agrave;m thế n&agrave;o để c&oacute; thể tư duy Debug hiệu quả&nbsp;</h2>
Muốn c&oacute; tư duy Debug hiệu quả, lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n c&oacute; thể tự r&egrave;n luyện th&ocirc;ng qua những th&oacute;i quen, thao t&aacute;c thường xuy&ecirc;n như:&nbsp;
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Ch&uacute; &yacute; tới c&aacute;c th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi trong hầu hết m&ocirc;i trường ph&aacute;t triển. Nếu m&atilde; của bạn kh&ocirc;ng th&agrave;nh c&ocirc;ng, hệ thống c&oacute; thể hiển thị một th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi ở mức độ cụ thể v&agrave; giải th&iacute;ch cho bạn tại sao m&atilde; kh&ocirc;ng th&agrave;nh c&ocirc;ng.&nbsp;</li>
</ul>
V&iacute; dụ:&nbsp;
<code>mickTheBug( *Im a scary bug! &lsquo;)&nbsp;</code>
<code>const mickTheBug = message =&gt; console.log (message)</code>
Lỗi của m&atilde; n&agrave;y nằm ở chỗ:&nbsp;
ReferenceError: <code>Cannot access &lsquo;mickTheBug&rsquo; before initialization&nbsp;</code>
<code>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;at Object. &lt;anonymous&gt; (/home/German/Desktop/ger/code/projects/test.js:4:1)</code>
C&oacute; thể thấy, hệ thống b&aacute;o lỗi chỉ ra vấn đề một c&aacute;ch r&otilde; r&agrave;ng tại d&ograve;ng ( test.js:4:1). V&igrave; thế, bạn cần đọc kỹ th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi để kh&ocirc;ng bỏ s&oacute;t v&agrave; sửa lại cho đ&uacute;ng. C&aacute;c th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi ho&agrave;n to&agrave;n c&oacute; l&yacute; do v&agrave; sẽ gợi &yacute; &iacute;t nhất một &yacute; tưởng đầu ti&ecirc;n cho nguy&ecirc;n nh&acirc;n xảy ra lỗi.&nbsp;
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Truy cập v&agrave;o Google Things để t&igrave;m ra nguy&ecirc;n nh&acirc;n bạn nhận được th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi nếu n&oacute; kh&ocirc;ng r&otilde; r&agrave;ng. Cộng đồng trực tuyến về m&atilde; ho&aacute; rất lớn, nhiều người c&oacute; thể cũng phải đổi mặt với lỗi tương tự của bạn n&ecirc;n c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n chưa c&oacute; nhiều kinh nghiệm c&oacute; thể xem c&aacute;ch họ giải quyết lỗi đ&oacute;. Khi bạn Googling, &yacute; kiến hoặc c&aacute;c t&igrave;m kiếm c&agrave;ng chi tiết c&agrave;ng tốt bởi n&oacute; sẽ mang lại kết quả ch&iacute;nh x&aacute;c hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Giải th&iacute;ch logic của lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n cho một người kh&aacute;c: Lập tr&igrave;nh l&agrave; một hoạt động đ&ograve;i hỏi độ ch&iacute;nh x&aacute;c cao từ những d&ograve;ng code nhỏ nhất n&ecirc;n nhiều lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n c&oacute; thể bị nhầm lẫn v&agrave; đưa ra c&aacute;c giả định sai hoặc hiểu sai th&ocirc;ng tin m&agrave; ch&uacute;ng ta đang l&agrave;m việc. V&igrave; vậy, khi bạn giải th&iacute;ch cho một người kh&aacute;c về logic của m&igrave;nh, việc ph&aacute;t hiện lỗi sẽ đơn giản v&agrave; nhanh ch&oacute;ng hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Thu hẹp vấn đề v&agrave; hiểu r&otilde; nơi ph&aacute;t sinh lỗi bằng c&aacute;ch ph&acirc;n chia v&agrave; r&agrave; so&aacute;t tại những nơi c&oacute; khả năng dễ ph&aacute;t sinh vấn đề nhất. C&aacute;ch n&agrave;y cho ph&eacute;p bạn r&agrave; so&aacute;t lỗi trong chương tr&igrave;nh một c&aacute;ch hiệu quả ngay cả khi chưa c&oacute; th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&igrave;m kiếm sự trợ gi&uacute;p từ b&ecirc;n ngo&agrave;i th&ocirc;ng qua việc n&oacute;i chuyện với người c&oacute; chuy&ecirc;n m&ocirc;n tốt hoặc cộng đồng ph&ugrave; hợp. Khi đặt c&acirc;u hỏi, bạn n&ecirc;n cố gắng đưa ra m&ocirc; tả chi tiết về vấn đề, hiển thị ch&iacute;nh x&aacute;c lỗi để nhận được những lời khuy&ecirc;n, giải ph&aacute;p hữu &iacute;ch nhất.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đảm bảo lỗi đ&atilde; chết th&ocirc;ng qua c&aacute;c b&agrave;i kiểm tra ri&ecirc;ng đối với mỗi phần hoặc th&agrave;nh phần cơ sở của m&atilde;: Nếu c&aacute;c b&agrave;i kiểm tra được viết ch&iacute;nh x&aacute;c, hệ thống c&oacute; thể nhận thấy ngay lỗi mới khi ch&uacute;ng được giới thiệu v&agrave; từ đ&oacute; t&igrave;m ra nguy&ecirc;n nh&acirc;n, giải ph&aacute;p một c&aacute;ch nhanh ch&oacute;ng. Bạn c&oacute; thể kiểm tra thủ c&ocirc;ng trong trường hợp kh&ocirc;ng c&oacute; sẵn kiểm tra tự động.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Viết m&atilde; sạch để hạn chế tối đa nguy cơ bị ch&egrave;n lỗi với ba nguy&ecirc;n tắc cơ bản l&agrave; Dry, Kiss v&agrave; Solid.</li>
</ul>
<h2 style="text-align: justify;">Những th&oacute;i quen xấu khi Debug n&ecirc;n tr&aacute;nh</h2>
Lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n n&ecirc;n tr&aacute;nh một số th&oacute;i quen xấu khi Debug dưới đ&acirc;y:&nbsp;
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Sử dụng m&atilde; m&agrave; kh&ocirc;ng hiểu r&otilde; về n&oacute; sẽ khiến cho việc khắc phục khi chương tr&igrave;nh xảy ra lỗi trở n&ecirc;n kh&oacute; khăn hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Tr&igrave; ho&atilde;n việc sửa lỗi sẽ khiến bạn qu&ecirc;n đi lỗi ph&aacute;t sinh ở đ&acirc;u v&agrave; hướng sửa như thế n&agrave;o cho đ&uacute;ng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Kh&ocirc;ng viết comment khi lập tr&igrave;nh khiến bạn kh&ocirc;ng hiểu được logic trong đoạn code của m&igrave;nh v&agrave; c&aacute;ch sử dụng ch&uacute;ng. Từ đ&oacute; khiến việc ph&aacute;t hiện lỗi trở n&ecirc;n kh&oacute; khăn v&agrave; mất thời gian nhiều hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đ&aacute;nh gi&aacute; thấp t&iacute;nh bảo mật của hệ thống dẫn đến c&aacute;c hacker dễ tấn c&ocirc;ng dữ liệu từ chuỗi truy vấn như cơ sở dữ liệu, t&agrave;i nguy&ecirc;n từ xa,...&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Kh&ocirc;ng ch&uacute; &yacute; tới khả năng mở rộng khi lập tr&igrave;nh c&oacute; thể khiến bạn gặp kh&oacute; khăn khi muốn mở rộng trang web sau n&agrave;y.&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Kh&ocirc;ng hiểu r&otilde; về m&atilde;, tr&igrave; ho&atilde;n sửa lỗi, đ&aacute;nh gi&aacute; thấp t&iacute;nh bảo mật, kh&ocirc;ng ch&uacute; &yacute; đến khả năng mở rộng " src="https://tek4.vn/public_files/d44eebca-6fb1-46d7-b88f-c6cffa369a93" alt="Lỗi debug phổ biến" />
<h2 style="text-align: justify;">Mẹo viết code gi&uacute;p lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n dễ d&agrave;ng kiểm so&aacute;t lỗi</h2>
C&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n thiếu kinh nghiệm c&oacute; thể tham khảo một số mẹo viết code gi&uacute;p bạn so&aacute;t lỗi nhanh ch&oacute;ng:&nbsp;
<ul style="text-align: justify;">
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Sử dụng comment sau khi viết code về một phần n&agrave;o đ&oacute; xong gi&uacute;p bạn dễ hiểu logic trong đoạn code sau khi đọc lại cũng như ph&aacute;t hiện lỗi v&agrave; sửa nhanh hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đặt t&ecirc;n c&aacute;c h&agrave;m c&aacute;c biến c&oacute; &yacute; nghĩa gi&uacute;p kiểm so&aacute;t v&agrave; t&igrave;m lỗi một c&aacute;ch dễ d&agrave;ng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Sử dụng Breakpoints để r&agrave; so&aacute;t vị tr&iacute; code m&agrave; phần mềm đang chạy đến c&oacute; đ&uacute;ng kh&ocirc;ng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Ch&uacute; &yacute; v&agrave;o c&aacute;c th&ocirc;ng b&aacute;o lỗi gi&uacute;p người d&ugrave;ng t&igrave;m ra số d&ograve;ng code v&agrave; sửa nhanh hơn.&nbsp;</li>
</ul>
Kết&nbsp;
Qua b&agrave;i viết tr&ecirc;n, Tek4.vn hy vọng c&oacute; thể gi&uacute;p bạn hiểu được Debug l&agrave; g&igrave;, c&aacute;ch để c&oacute; tư duy Debug hiệu quả. Nếu bạn l&agrave; một lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n chưa c&oacute; nhiều kinh nghiệm, h&atilde;y ch&uacute; &yacute; để hạn chế những th&oacute;i quen xấu khi Debug để việc lập tr&igrave;nh trở n&ecirc;n đơn giản v&agrave; nhanh ch&oacute;ng hơn nh&eacute;!&nbsp;

Admin

Debug là gì? Phương pháp nào để giúp Debug hiệu quả cho lập trình viên?

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan