DHCP Server l&agrave; một giao thức phổ biến với khả năng cung cấp địa chỉ IP cho c&aacute;c thiết bị m&agrave; bất kỳ một hệ thống n&agrave;o cũng cần đến để tối ưu tốc độ đường truyền khi sử dụng. Nếu đang t&igrave;m hiểu kỹ DHCP l&agrave; g&igrave; th&igrave; bạn đừng bỏ qua b&agrave;i viết n&agrave;y của <a href="https://tek4.vn/">Tek4.vn</a> nh&eacute;.
<h2>DHCP l&agrave; g&igrave;?</h2>
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) hay giao thức cấu h&igrave;nh m&aacute;y chủ động l&agrave; một giao thức c&oacute; khả năng cấp ph&aacute;t c&aacute;c địa chỉ IP cho tất cả c&aacute;c thiết bị truy cập tr&ecirc;n c&ugrave;ng một mạng một c&aacute;ch tự động th&ocirc;ng qua m&aacute;y chủ DHCP được t&iacute;ch hợp sẵn tr&ecirc;n router. C&aacute;c địa chỉ IP được cung cấp bởi DHCP sẽ cho ph&eacute;p người d&ugrave;ng c&oacute; khả năng truy cập được v&agrave;o mạng internet.
<img style="width: 800px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="T&igrave;m hiểu DHCP l&agrave; g&igrave;?" src="https://tek4.vn/public_files/4834599c-d8d9-4359-af89-20a7b65f32da" alt="dhcp-la-gi-nhung-dieu-can-biet-ve-giao-thuc-dhcp" />
B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, DHCP c&ograve;n c&oacute; một nhiệm vụ kh&aacute;c đ&oacute; l&agrave; đảm bảo kh&ocirc;ng xảy ra c&aacute;c trường hợp hai hay nhiều thiết bị c&oacute; c&ugrave;ng chung một địa chỉ IP đồng thời cung cấp cho c&aacute;c thiết bị những th&ocirc;ng số, th&ocirc;ng tin cấu h&igrave;nh cần thiết như dịch vụ DNS, default gateway, subnet mask...
<h2>C&aacute;ch thức hoạt động của DHCP?</h2>
Về cơ bản, c&aacute;ch thức hoạt động của DHCP v&ocirc; c&ugrave;ng cơ bản v&agrave; đơn giản. DHCP sẽ thực hiện việc y&ecirc;u cầu từ router ngay khi một thiết bị muốn truy cập mạng ph&aacute;t ra t&iacute;n hiệu. Sau đ&oacute;, router sẽ tiến h&agrave;nh g&aacute;n cho thiết bị muốn truy cập mạng đ&oacute; một địa chỉ IP khả dụng.&nbsp;
Cụ thể hơn về c&aacute;ch hoạt động của DHCP,&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Khi một thiết bị c&oacute; nhu cầu kết nối mạng, n&oacute; sẽ gửi y&ecirc;u cầu DHCP DISCOVER đến DHCP server. M&aacute;y chủ DHCP sẽ tiến h&agrave;nh việc t&igrave;m kiếm một địa chỉ IP khả dụng rồi cung cấp lại cho thiết bị c&ugrave;ng g&oacute;i DHCP OFFER.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Khi c&oacute; được địa chỉ IP khả dụng, thiết bị sẽ sử dụng g&oacute;i tin DHCP REQUEST để phản hồi lại m&aacute;y chủ. L&uacute;c n&agrave;y, m&aacute;y chủ sẽ chấp nhận y&ecirc;u cầu v&agrave; gửi tin b&aacute;o x&aacute;c nhận thiết bị đ&atilde; c&oacute; địa chỉ IP khả dụng v&agrave; thời hạn sử dụng của địa chỉ IP n&agrave;y cho đến khi một địa chỉ IP mới được cung cấp.</li>
</ul>
<img style="width: 800px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="T&igrave;m hiểu c&aacute;ch DHCP hoạt động" src="https://tek4.vn/public_files/9edd4696-f939-41ad-9c03-8a62fb0791a0" alt="dhcp-la-gi" />
Từ cơ chế hoạt động n&agrave;y m&agrave; Router sẽ hoạt động tương tự như một m&aacute;y chủ DHCP đối với c&aacute;c m&ocirc; h&igrave;nh mạng hộ gia đ&igrave;nh hay m&ocirc; h&igrave;nh mạng nhỏ. Router đối với c&aacute;c mạng lớn hơn sẽ kh&ocirc;ng c&oacute; khả năng quản l&yacute; được số lượng c&aacute;c thiết bị n&ecirc;n sẽ c&oacute; một m&aacute;y chủ chuy&ecirc;n dụng kh&aacute;c sẽ chuy&ecirc;n cung cấp địa chỉ IP cho c&aacute;c mạng n&agrave;y.
<h2>Ưu v&agrave; nhược điểm khi sử dụng DHCP</h2>
Một số ưu, nhược điểm m&agrave; bạn c&oacute; thể nhận định r&otilde; r&agrave;ng khi sử dụng giao thức DHCP đ&oacute; l&agrave;:
Ưu điểm:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Gi&uacute;p c&aacute;c thiết bị từ m&aacute;y t&iacute;nh, điện thoại, m&aacute;y t&iacute;nh bảng, laptop,... đều c&oacute; thể kết nối mạng với tốc độ nhanh ch&oacute;ng bởi DHCP c&oacute; chức năng cấu h&igrave;nh một c&aacute;ch tự động.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C&aacute;c địa chỉ IP sẽ được DHCP quản l&yacute; một c&aacute;ch khoa học đồng thời tr&aacute;nh được c&aacute;c trường hợp địa chỉ IP bị tr&ugrave;ng lặp tr&ecirc;n nhiều hệ thống, đảm bảo cấu h&igrave;nh tự động cho mọi thiết bị kết nối mạng v&agrave; gi&uacute;p hệ thống mạng hoạt động ổn định hơn.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Dễ d&agrave;ng quản l&yacute; c&aacute;c địa chỉ IP v&agrave; c&aacute;c tham số TCP/IP th&ocirc;ng qua c&aacute;c trạm.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C&aacute;c nh&agrave; quản trị mạng c&oacute; khả năng thực hiện c&aacute;c thao t&aacute;c thay đổi cấu h&igrave;nh, th&ocirc;ng số IP một c&aacute;ch tuỳ &yacute; theo nhu cầu sử dụng để n&acirc;ng cấp cơ sở hạ tầng cho thiết bị truy cập mạng.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C&aacute;c thiết bị truy cập mạng được ph&eacute;p tự do di chuyển qua lại từ mạng n&agrave;y sang một mạng kh&aacute;c v&agrave; nhận một địa chỉ IP mới một c&aacute;ch tự động.</li>
</ul>
Nhược điểm:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đối với c&aacute;c thiết bị truy cập cố định hay c&aacute;c thiết bị cần truy cập với tần suất truy cập cao v&agrave; li&ecirc;n tục như file server, m&aacute;y in,... th&igrave; việc sử dụng IP động của DHCP l&agrave; kh&ocirc;ng ph&ugrave; hợp.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP chỉ được ứng dụng chủ yếu trong c&aacute;c m&ocirc; h&igrave;nh mạng nhỏ hoặc m&ocirc; h&igrave;nh mạng gia đ&igrave;nh.</li>
</ul>
<h2>Kiến tr&uacute;c b&ecirc;n trong DHCP</h2>
Kiến tr&uacute;c b&ecirc;n trong DHCP sẽ bao gồm c&aacute;c thiết bị cơ bản sau đ&acirc;y:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP Client: Đ&acirc;y l&agrave; một thiết bị bất kỳ c&oacute; khả năng giao tiếp với m&aacute;y chủ DHCP v&agrave; c&oacute; khả năng kết nối với mạng internet như m&aacute;y t&iacute;nh, laptop, điện thoại th&ocirc;ng minh, m&aacute;y in,...</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP Server: L&agrave; thiết bị cấp ph&aacute;t địa chỉ IP v&agrave; thực hiện việc kết nối mạng với chức năng phản hồi lại th&ocirc;ng tin ngay khi DHCP Client ph&aacute;t ra y&ecirc;u cầu.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP Relay agents: L&agrave; thiết bị đ&oacute;ng vai tr&ograve; trung gian thực hiện việc chuyển tiếp y&ecirc;u cầu giữa DHCP Client v&agrave; DHCP Server.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Binding: L&agrave; một tập hợp những th&ocirc;ng tin cấu h&igrave;nh tồn tại &iacute;t nhất một địa chỉ IP được DHCP Client sử dụng v&agrave; một kết nối do DHCP Server quản l&yacute;.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP Lease: L&agrave; khoảng thời gian tồn tại nhất định của một địa chỉ IP trước khi n&oacute; được gia hạn v&agrave; thay đổi.</li>
</ul>
<img style="width: 800px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Kiến tr&uacute;c trong DHCP" src="https://tek4.vn/public_files/36c81569-cf3d-42ae-8443-c073ef999446" alt="kien-truc-trong DHCP" />
<h2>Vai tr&ograve; của DHCP trong hệ thống mạng l&agrave; g&igrave;?</h2>
DHCP giữ vai tr&ograve; v&ocirc; c&ugrave;ng quan trọng trong hệ thống mạng, cụ thể:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DHCP gi&uacute;p mọi c&ocirc;ng t&aacute;c quản trị hệ thống mạng được diễn ra một c&aacute;ch tự động, tập trung v&agrave; tiện lợi hơn.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Bằng c&aacute;ch g&aacute;n địa chỉ IP cho c&aacute;c thiết bị truy cập internet một c&aacute;ch tự động, cấu h&igrave;nh DHCP so với c&aacute;c cấu h&igrave;nh thủ c&ocirc;ng kh&aacute;c kh&ocirc;ng chỉ gi&uacute;p tiết kiệm thời gian m&agrave; c&ograve;n giảm ph&aacute;t sinh những rủi ro kh&ocirc;ng đ&aacute;ng c&oacute;.</li>
</ul>
<h2>Những th&agrave;nh phần của DHCP?</h2>
Một số th&agrave;nh phần của DHCP m&agrave; bạn kh&ocirc;ng n&ecirc;n bỏ qua khi t&igrave;m hiểu về giao thức n&agrave;y đ&oacute; l&agrave;:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Discover: Discover l&agrave; một tin đến từ một thiết bị Client v&agrave; được gửi đến DHCP Server khi người d&ugrave;ng muốn truy cập mạng để y&ecirc;u cầu th&ocirc;ng tin địa chỉ IP.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Offer: Sau khi g&oacute;i Discover được nhận, g&oacute;i tin Offer c&oacute; chứa c&aacute;c th&ocirc;ng tin cấu h&igrave;nh bổ sung TCP/IP v&agrave; địa chỉ IP sẽ được DHCP Server gửi về cho Client.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Request: Đ&acirc;y l&agrave; g&oacute;i tin được DHCP Client phản hồi lại với DHCP Server ngay sau khi nhận được Offer để cho thấy sự chấp nhận đối với địa chỉ IP.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Acknowledge: G&oacute;i tin n&agrave;y được gửi đến Client bởi DHCP Server để x&aacute;c thực lại việc chấp nhận Request, định hướng c&aacute;c tham số cho ph&eacute;p Client tham gia TCP/IP v&agrave; ho&agrave;n tất hệ thống khởi động.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Nak: DHCP Server sẽ gửi g&oacute;i Nak v&agrave; Client phải thu&ecirc; bao lại khi một địa chỉ IP kh&ocirc;ng được sử dụng bởi Client do hết gi&aacute; trị hoặc đ&atilde; được d&ugrave;ng bởi một m&aacute;y kh&aacute;c.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Decline: Khi DHCP Client đưa ra c&aacute;c tham số kh&ocirc;ng c&oacute; gi&aacute; trị th&igrave; g&oacute;i Decline sẽ được gửi đến c&aacute;c m&aacute;y chủ v&agrave; Client phải thực hiện việc thu&ecirc; bao lại.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Release: G&oacute;i tin n&agrave;y được Client gửi đến một server với mục đ&iacute;ch giải ph&oacute;ng địa chỉ IP v&agrave; x&oacute;a c&aacute;c thu&ecirc; bao đang tồn tại.</li>
</ul>
<h2>Những c&aacute;ch thức tấn c&ocirc;ng c&oacute; thể xảy ra với DHCP</h2>
DHCP l&agrave; một giao thức mang đến nhiều lợi &iacute;ch nhưng n&oacute; cũng phải đổi mặt với một v&agrave;i những c&aacute;ch thức tấn c&ocirc;ng c&oacute; thể xảy ra cụ thể:
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">M&aacute;y chủ DHCP Client bất hợp ph&aacute;p: Khi kẻ tấn c&ocirc;ng ph&aacute; vỡ được bức tường bảo vệ th&igrave; DHCP Server v&agrave; hệ thống mạng sẽ bị kiểm so&aacute;t. Ba kiểu tấn c&ocirc;ng m&aacute;y chủ bất hợp ph&aacute;p thường thấy l&agrave;:</li>
</ul>
<ul>
<li style="list-style-type: none;">
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DoS hệ thống mạng: Một dải IP v&agrave; subnet mask sẽ được kẻ tấn c&ocirc;ng thiết lập để m&aacute;y trạm kh&ocirc;ng thể đăng nhập được v&agrave;o hệ thống.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">DNS redirect: C&aacute;c m&aacute;y trạm sẽ bị dẫn đến c&aacute;c website c&oacute; chứa m&atilde; độc, virus đ&aacute;nh cắp th&ocirc;ng tin người d&ugrave;ng khi kẻ tấn c&ocirc;ng thay đổi DNS.</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Man-in-the-middle: Với kiểu tấn c&ocirc;ng n&agrave;y, cổng mặc định sẽ bị biến đổi th&agrave;nh m&aacute;y của kẻ tấn c&ocirc;ng. Điều n&agrave;y c&oacute; nghĩa to&agrave;n bộ th&ocirc;ng tin người d&ugrave;ng v&agrave; y&ecirc;u cầu gửi từ Client đến Gateway đều bị đ&aacute;nh cắp do c&aacute;c th&ocirc;ng tin mặc định sẽ được chuyển đến m&aacute;y của kẻ tấn c&ocirc;ng trước khi trở về.</li>
</ul>
</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">M&aacute;y trạm DHCP Client bất hợp ph&aacute;p: Trường hợp n&agrave;y xảy ra khi Client bị thỏa hiệp sẽ gửi y&ecirc;u cầu cấp li&ecirc;n tục địa chỉ IP về server. L&uacute;c n&agrave;y, m&aacute;y chủ sẽ cấp địa chỉ IP cho c&aacute;c client kh&ocirc;ng x&aacute;c thực một c&aacute;ch tự động đến khi kh&ocirc;ng c&ograve;n địa chỉ IP n&agrave;o. Điều n&agrave;y sẽ dẫn đến t&igrave;nh trạng cạn kiệt địa chỉ d&agrave;nh cho c&aacute;c m&aacute;y trạm hợp ph&aacute;p, khiến c&aacute;c m&aacute;y trạm kh&ocirc;ng thể truy cập được v&agrave;o mạng v&agrave; hệ thống mạng bị tr&igrave; trệ. Đ&acirc;y l&agrave; kiểu tấn c&ocirc;ng đơn giản, dễ thực hiện được chỉ với băng th&ocirc;ng v&agrave; kh&ocirc;ng tốn nhiều thời gian.</li>
</ul>
Kết:
DHCP mang đến cho người d&ugrave;ng kh&ocirc;ng &iacute;t những lợi &iacute;ch nhưng cũng kh&ocirc;ng thể phủ nhận một số hạn chế vẫn c&ograve;n tồn tại cần được khắc phục. T&igrave;m hiểu DHCP l&agrave; g&igrave; c&ugrave;ng những th&ocirc;ng tin hữu &iacute;ch m&agrave; Tek4.vn chia sẻ l&agrave; một c&aacute;ch để bạn c&oacute; th&ecirc;m được kiến thức mới v&agrave; gia tăng tốc độ đường truyền đ&aacute;ng kể khi sử dụng hệ thống mạng.

Admin

DHCP là gì? Tìm hiểu cách thức hoạt động của DHCP?

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan