Nếu bạn l&agrave; một lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n, kỹ thuật lập tr&igrave;nh OOP (Lập tr&igrave;nh hướng đối tượng) hẳn kh&ocirc;ng c&ograve;n xa lạ. Đ&acirc;y được coi l&agrave; một trong những kỹ thuật lập tr&igrave;nh quan trọng v&agrave; được sử dụng nhiều nhất hiện nay cho hầu hết c&aacute;c ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh. Tuy nhi&ecirc;n, c&aacute;c newbie khi mới bắt đầu t&igrave;m hiểu về lập tr&igrave;nh thường chưa hiểu r&otilde; OOP l&agrave; g&igrave;, c&aacute;c nguy&ecirc;n tắc khi sử dụng như thế n&agrave;o. H&atilde;y c&ugrave;ng <a title="Tek4.vn" href="https://tek4.vn/">Tek4.vn</a> t&igrave;m hiểu chi tiết qua b&agrave;i viết dưới để hiểu r&otilde; hơn về kỹ thuật n&agrave;y.&nbsp;
<h2>Lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP l&agrave; g&igrave;?</h2>
Lập tr&igrave;nh hướng đối tượng <a href="https://tek4.vn/&ocirc;p-la-gi">OOP</a> l&agrave; một m&ocirc; h&igrave;nh lập tr&igrave;nh dựa tr&ecirc;n kh&aacute;i niệm về đối tượng v&agrave; lớp, được sử dụng trong qu&aacute; tr&igrave;nh cấu tr&uacute;c một chương tr&igrave;nh phần mềm. Cấu tr&uacute;c n&agrave;y sẽ tạo th&agrave;nh c&aacute;c mẫu bản thiết kế đơn giản, thường được gọi l&agrave; c&aacute;c lớp v&agrave; c&oacute; thể t&aacute;i sử dụng được. B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, n&oacute; cũng được sử dụng để tạo c&aacute;c thể hiện ri&ecirc;ng lẻ của c&aacute;c đối tượng. Hiện nay c&oacute; nhiều ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP bao gồm Java, Python, JavaScript v&agrave; C++.&nbsp;
Trong đ&oacute;:&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đối tượng l&agrave; th&agrave;nh phần bao gồm hai th&ocirc;ng tin l&agrave; phương thức v&agrave; thuộc t&iacute;nh.&nbsp;</li>
</ul>
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Phương thức m&agrave; c&aacute;c thao t&aacute;c, h&agrave;nh động m&agrave; đối tượng đ&oacute; c&oacute; thể thực hiện được. V&iacute; dụ, đối tượng ở đ&acirc;y l&agrave; smartphone th&igrave; phương thức của n&oacute; l&agrave; nghe gọi, chụp ảnh, nhắn tin, ghi &acirc;m,...&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Thuộc t&iacute;nh l&agrave; những th&ocirc;ng tin hay đặc điểm của đối tượng đ&oacute;. Với trường hợp l&agrave; smartphone, thuộc t&iacute;nh của n&oacute; l&agrave; m&agrave;u sắc, bộ nhớ, hệ điều h&agrave;nh,...&nbsp;</li>
</ul>
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Lớp l&agrave; kiểu dữ liệu gồm c&aacute;c thuộc t&iacute;nh, phương thức đ&atilde; được định nghĩa từ trước v&agrave; l&agrave; sự trừu tượng ho&aacute; của đối tượng. C&aacute;c đối tượng c&oacute; đặc t&iacute;nh tương tự nhau sẽ được ph&acirc;n th&agrave;nh một lớp v&agrave; mỗi đối tượng được xem l&agrave; một thực thể của lớp. Quay trở lại với v&iacute; dụ về đối tượng l&agrave; smartphone th&igrave; lớp ở đ&acirc;y c&oacute; thể l&agrave; tập hợp c&aacute;c h&atilde;ng điện thoại th&ocirc;ng minh như iPhone, Samsung, Oppo,....&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="OOP cho ph&eacute;p lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n tạo ra c&aacute;c đối tượng trong code trừu tượng h&oacute;a c&aacute;c đối tượng." src="https://tek4.vn/public_files/b22ba3a6-d828-4cca-a44e-c1c233b5cace" alt="OOP l&agrave; g&igrave;" />
<h2>Lợi &iacute;ch khi sử dụng OOP</h2>
Lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP hỗ trợ việc lập tr&igrave;nh trở n&ecirc;n đơn giản v&agrave; hiệu quả hơn:&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">M&ocirc; h&igrave;nh h&oacute;a đơn giản: OOP gi&uacute;p m&ocirc; h&igrave;nh ho&aacute; những thứ phức tạp dưới dạng cấu tr&uacute;c c&oacute; thể t&aacute;i tạo v&agrave; đơn giản ho&aacute;&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Khả năng t&aacute;i sử dụng: C&aacute;c đối tượng trong kỹ thuật lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP c&oacute; thể t&aacute;i sử dụng tr&ecirc;n c&aacute;c chương tr&igrave;nh kh&aacute;c nhau.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&iacute;nh đa h&igrave;nh uyển chuyển: Kỹ thuật OOP cho ph&eacute;p thực hiện c&aacute;c h&agrave;nh vi d&agrave;nh ri&ecirc;ng cho lớp th&ocirc;ng qua t&iacute;nh đa h&igrave;nh. Trong đ&oacute; c&oacute; một h&agrave;m duy nhất th&iacute;ch ứng với lớp m&agrave; n&oacute; được cho ph&eacute;p đặt v&agrave;o, c&aacute;c đối tượng kh&aacute;c c&oacute; thể đi qua c&ugrave;ng một giao diện.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Hỗ trợ khắc phục v&agrave; sửa lỗi dễ d&agrave;ng, tiết kiệm thời gian hơn so với t&igrave;m lỗi ở nhiều vị tr&iacute; trong code. C&aacute;c lớp thường chứa to&agrave;n bộ th&ocirc;ng tin &aacute;p dụng cho ch&uacute;ng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&iacute;nh bảo mật cao, bảo vệ th&ocirc;ng tin an to&agrave;n: Nhờ c&oacute; t&iacute;nh năng đ&oacute;ng g&oacute;i, trừu tượng h&oacute;a n&ecirc;n c&aacute;c m&atilde; phức tạp được ẩn đi gi&uacute;p việc bảo tr&igrave; phần mềm trở n&ecirc;n dễ d&agrave;ng hơn. Đồng thời bảo vệ c&aacute;c giao thức Internet tốt hơn.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Cải thiện năng suất bằng c&aacute;ch cho ph&eacute;p c&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n x&acirc;y dựng c&aacute;c chương tr&igrave;nh mới nhanh hơn th&ocirc;ng qua việc d&ugrave;ng nhiều thư viện v&agrave; m&atilde; c&oacute; thể t&aacute;i sử dụng.&nbsp;</li>
</ul>
<h2>Cấu tr&uacute;c của lập tr&igrave;nh hướng đối tượng l&agrave; g&igrave;?</h2>
Cấu tr&uacute;c của lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP bao gồm c&aacute;c th&agrave;nh phần dưới đ&acirc;y:&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Lớp l&agrave; kiểu dữ liệu m&agrave; người d&ugrave;ng x&aacute;c định, hoạt động theo cơ chế một bản thiết kế cho c&aacute;c đối tượng, phương thức ri&ecirc;ng lẻ v&agrave; thuộc t&iacute;nh.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Đối tượng l&agrave; c&aacute;c biểu hiện của một lớp, tạo ra từ dữ liệu được x&aacute;c định cụ thể, tương ứng với c&aacute;c đối tượng trong thế giới thực. Hoặc đối tượng n&agrave;y c&oacute; thể tương ứng với một thực thể trừu tượng. M&ocirc; tả l&agrave; đối tượng duy nhất được định nghĩa khi lớp được định nghĩa ban đầu.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Phương thức l&agrave; c&aacute;c h&agrave;m được định nghĩa b&ecirc;n trong một lớp m&ocirc; tả to&agrave;n bộ h&agrave;nh vi của đối tượng trong OOP. Mỗi phương thức n&agrave;y lại c&oacute; trong định nghĩa lớp bắt đầu bằng một tham chiếu đến một đối tượng thể hiện. C&ugrave;ng với đ&oacute;, c&aacute;c chương tr&igrave;nh con được chứa trong một đối tượng lại được gọi l&agrave; phương thức thể hiện. C&aacute;c lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n sử dụng c&aacute;c phương thức để giữ chức năng được g&oacute;i gọn trong một đối tượng tại một thời điểm hoặc t&aacute;i sử dụng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C&aacute;c thuộc t&iacute;nh đại diện cho trạng th&aacute;i của một đối tượng v&agrave; được định nghĩa trong mẫu lớp. C&aacute;c đối tượng sẽ c&oacute; dữ liệu được lưu trữ trong trường thuộc t&iacute;nh, nơi m&agrave; c&aacute;c thuộc t&iacute;nh của lớp sẽ thuộc về ch&iacute;nh lớp đ&oacute;.&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Lớp, đối tượng, phương thức, c&aacute;c thuộc t&iacute;nh đại diện l&agrave; cấu tr&uacute;c của một OOP" src="https://tek4.vn/public_files/60def5e8-19d8-4b77-ac60-02979db68f29" alt="OOP" />
<h2>Bốn nguy&ecirc;n tắc của OOP</h2>
Kỹ thuật lập tr&igrave;nh hướng đối tượng của OOP c&oacute; 4 nguy&ecirc;n tắc quan trọng m&agrave; bất cứ lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n n&agrave;o cũng cần phải tu&acirc;n thủ:&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&iacute;nh kế thừa được thể hiện ở việc c&aacute;c lớp c&oacute; thể t&aacute;i sử dụng lại m&atilde; từ c&aacute;c lớp kh&aacute;c. Nhờ c&oacute; mối quan hệ v&agrave; lớp con giữa c&aacute;c đối tượng c&oacute; thể được g&aacute;n, c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển c&oacute; thể sử dụng lại logic th&ocirc;ng thường trong khi vẫn duy tr&igrave; hệ thoi ph&acirc;n cấp duy nhất. Nguy&ecirc;n tắc n&agrave;y của OOP đ&ograve;i hỏi phải ph&acirc;n t&iacute;ch dữ liệu một c&aacute;ch kỹ lưỡng, giảm thời gian ph&aacute;t triển cũng như đảm bảo mức độ ch&iacute;nh x&aacute;c cao hơn nhiều lần.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Encapsulation hay c&ograve;n được gọi l&agrave; t&iacute;nh đ&oacute;ng g&oacute;i, cho ph&eacute;p che giấu c&aacute;c t&iacute;nh chất xử l&yacute; b&ecirc;n trong hoặc th&ocirc;ng tin của đối tượng. C&aacute;c đối tượng kh&aacute;c bắt buộc phải th&ocirc;ng qua phương thức c&ocirc;ng khai do đối tượng đ&oacute; cung cấp mới t&aacute;c động được tới dữ liệu b&ecirc;n trong v&agrave; l&agrave;m thay đổi trạng th&aacute;i.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&iacute;nh trừu tượng cho thấy c&aacute;c đối tượng chỉ tiết lộ c&aacute;c cơ chế b&ecirc;n trong c&oacute; li&ecirc;n quan tới việc sử dụng đối tượng kh&aacute;c. Đồng thời ẩn bất cứ m&atilde; triển khai kh&ocirc;ng cần thiết n&agrave;o tới đối tượng. C&aacute;c lớp dẫn xuất c&oacute; thể được mở rộng chức năng của n&oacute; v&agrave; gi&uacute;p c&aacute;c nh&agrave; ph&aacute;t triển dễ thực hiện c&aacute;c bổ sung hay thay đổi theo thời gian.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">T&iacute;nh đa h&igrave;nh được x&eacute;t trong ho&agrave;n cảnh c&aacute;c đối tượng được thiết kế để chia sẻ h&agrave;nh vi m&agrave; ch&uacute;ng c&oacute; thể c&oacute; nhiều dạng. Chương tr&igrave;nh n&agrave;y sẽ x&aacute;c định c&aacute;ch sử dụng hoặc &yacute; nghĩa n&agrave;o l&agrave; cần thiết cho mỗi lần thực thi đối tượng từ một lớp cha. Từ đ&oacute; giảm nhu cầu sao ch&eacute;p m&atilde; của người sử dụng. Tiếp đ&oacute;, một lớp con được tạo ra, mở rộng chức năng của lớp cha. Nguy&ecirc;n tắc d đ&atilde; h&igrave;nh cho ph&eacute;p c&aacute;c loại đối tượng kh&aacute;c nhau c&oacute; thể đi qua c&ugrave;ng một giao diện.&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Kỹ thuật lập tr&igrave;nh hướng đối tượng của OOP c&oacute; 4 nguy&ecirc;n tắc quan trọng m&agrave; bất cứ lập tr&igrave;nh vi&ecirc;n n&agrave;o cũng cần phải tu&acirc;n thủ" src="https://tek4.vn/public_files/185e1642-9199-4a55-a939-02b104d7c01a" alt="T&iacute;nh năng của OOP" />
<h2>Những ng&ocirc;n ngữ OOP phổ biến</h2>
Lập tr&igrave;nh hướng đối tượng OOP sử dụng một số ng&ocirc;n ngữ phổ biến, bao gồm:&nbsp;
<ul>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Java l&agrave; một loại ng&ocirc;n ngữ OOP đa mục đ&iacute;ch v&agrave; độc lập nền tảng. Code Java được bi&ecirc;n dịch th&agrave;nh một định dạng trung gian Bytecode thay v&igrave; bi&ecirc;n dịch m&atilde; nguồn th&agrave;nh m&atilde; m&aacute;y tr&ecirc;n nền tảng cụ thể v&agrave; sau đ&oacute; được m&ocirc;i trường thực thi chạy. Đ&acirc;y l&agrave; ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh kh&aacute; l&yacute; tưởng d&agrave;nh cho những người mới bắt đầu với OOP.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">C++ l&agrave; ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh OOP được Bjarne Stroustrup ph&aacute;t triển với hai phong c&aacute;ch l&agrave; phong c&aacute;ch lập tr&igrave;nh hướng đối tượng v&agrave; hướng cấu tr&uacute;c giống C. Nếu bạn đ&atilde; quen với việc lập tr&igrave;nh hướng cấu tr&uacute;c trước đ&oacute; th&igrave; việc học v&agrave; ứng dụng C++ kh&ocirc;ng phải qu&aacute; kh&oacute;.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">PHP l&agrave; ng&ocirc;n ngữ kịch bản m&atilde; nguồn mở, chạy ph&iacute;a m&aacute;y chủ, được d&ugrave;ng trong qu&aacute; tr&igrave;nh tạo website v&agrave; c&oacute; ưu điểm đa mục đ&iacute;ch n&ecirc;n được nhiều Developer sử dụng.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">JavaScript được ứng dụng trong việc x&acirc;y dựng website, ưu điểm l&agrave; t&iacute;nh tương t&aacute;c cao, mức độ phổ biến h&agrave;ng đầu hiện nay. Tuy nhi&ecirc;n, tiếp cận v&agrave; ứng dụng JavaScript v&agrave;o OOP kh&aacute; kh&oacute; khăn với những Developer mới bắt đầu với kỹ thuật lập tr&igrave;nh OOP. Do đ&oacute; để l&agrave;m được OOP trong JavaScript, bạn phải c&oacute; kỹ thuật lập tr&igrave;nh tốt.&nbsp;</li>
<li style="font-weight: 400;" aria-level="1">Python l&agrave; ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh hướng đối tượng bậc cao, ứng dụng trong ph&aacute;t triển web v&agrave; nhiều ứng dụng kh&aacute;c. N&oacute; được ph&aacute;t triển như một dự &aacute;n m&atilde; nguồn mở bởi Guido Van Rossum. C&uacute; ph&aacute;p đơn giản, dễ học v&agrave; ứng dụng, Python cũng l&agrave; một ng&ocirc;n ngữ OOP được nhiều newbie lựa chọn khi mới học lập tr&igrave;nh.&nbsp;</li>
</ul>
<img style="width: 700px; display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="Những ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh OOP phổ biến " src="https://tek4.vn/public_files/2d78b19c-75a2-41fd-958c-9416cea96b96" alt="Ng&ocirc;n ngữ OOP" />
Kết&nbsp;
Tr&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; to&agrave;n bộ th&ocirc;ng tin về OOP l&agrave; g&igrave;, ưu điểm v&agrave; c&aacute;c nguy&ecirc;n tắc cần nắm vững khi sử dụng kỹ thuật n&agrave;y. Nh&igrave;n chung, việc triển khai OOP cho ph&eacute;p cấu tr&uacute;c dữ liệu tốt hơn c&ugrave;ng với đ&oacute; l&agrave; khả năng t&aacute;i sử dụng, tiết kiệm thời gian hiệu quả. Sử dụng th&agrave;nh thạo kỹ thuật lập tr&igrave;nh n&agrave;y sẽ gi&uacute;p bạn n&acirc;ng cao chuy&ecirc;n m&ocirc;n của m&igrave;nh trong ng&agrave;nh c&ocirc;ng nghệ th&ocirc;ng tin như hiện nay.&nbsp;

Admin

OOP là gì? Lợi ích khi sử dụng lập trình hướng đối tượng trong lập trình

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan