Trong b&agrave;i viết n&agrave;y, ta sẽ tập trung v&agrave;o hai h&agrave;m được t&iacute;ch hợp sẵn trong Python l&agrave; print() v&agrave; input() để thực hiện nhiệm vụ in ra m&agrave;n h&igrave;nh v&agrave; nhập dữ liệu trong Python. Ngo&agrave;i ra, ta sẽ học c&aacute;ch nhập c&aacute;c Module (m&ocirc;-đun) v&agrave; sử dụng trong chương tr&igrave;nh của m&igrave;nh.
<h1>V&agrave;o ra trong Python</h1>
Python cung cấp nhiều h&agrave;m t&iacute;ch hợp sẵn nhằm cho ph&eacute;p ch&uacute;ng ta thực hiện c&ocirc;ng việc v&agrave;o ra hay nhập xuất trong Python.
Một số h&agrave;m như input() v&agrave; print() được sử dụng rộng r&atilde;i cho c&aacute;c hoạt động nhập dữ liệu đầu v&agrave;o v&agrave; xuất dữ liệu đầu ra.
<h2>Xuất đầu ra trong Python bằng c&aacute;ch sử dụng h&agrave;m print()</h2>
Ch&uacute;ng ta sử dụng h&agrave;m print() để xuất dữ liệu ra thiết bị chuẩn (m&agrave;n h&igrave;nh). Ch&uacute;ng ta cũng c&oacute; thể xuất dữ liệu ra một tệp, nhưng điều n&agrave;y sẽ được thảo luận trong c&aacute;c b&agrave;i sau.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>print('Lập tr&igrave;nh Python')</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Lập tr&igrave;nh Python</code></pre>
V&iacute; dụ 2:
<pre class="language-python"><code>a = 200
print('Gi&aacute; trị: ', a)</code></pre>
Kết quả v&iacute; dụ 2:
<pre class="language-python"><code>Gi&aacute; trị: 200</code></pre>
Trong c&acirc;u lệnh print() thứ hai, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể nhận thấy rằng khoảng trắng đ&atilde; được th&ecirc;m v&agrave;o giữa chuỗi k&yacute; tự v&agrave; gi&aacute; trị của biến a. Điều n&agrave;y l&agrave; mặc định trong Python, tuy nhi&ecirc;n, ch&uacute;ng ta cũng c&oacute; thể thay đổi.
<h3>C&uacute; ph&aacute;p của h&agrave;m print() như sau:</h3>
<pre class="language-python"><code>print(đối_tượng, sep=' ', end='\n', file=sys.stdout, flush=False)</code></pre>
<ul>
<li style="text-align: justify;">Ở đ&acirc;y, c&aacute;c đối_tượng l&agrave; c&aacute;c gi&aacute; trị sẽ được in ra.</li>
<li style="text-align: justify;">Dấu ph&acirc;n t&aacute;ch sep được sử dụng giữa c&aacute;c gi&aacute; trị. N&oacute; mặc định l&agrave; một k&yacute; tự khoảng trắng.</li>
<li style="text-align: justify;">Sau khi tất cả c&aacute;c gi&aacute; trị được in ra, k&yacute; tự kết th&uacute;c sẽ được in ra. N&oacute; mặc định l&agrave; một k&yacute; tự xuống d&ograve;ng mới (\n).</li>
<li style="text-align: justify;">Tệp l&agrave; đối tượng, nơi m&agrave; c&aacute;c gi&aacute; trị được in ra v&agrave; gi&aacute; trị mặc định của n&oacute; l&agrave; chuẩn đầu ra (m&agrave;n h&igrave;nh).</li>
</ul>
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>print(230, 250)
print(230, 250, sep='*')
print(230, 250, sep='#', end='&amp;')</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>230 250
230*250
230#250&amp;</code></pre>
<h3>Định dạng đầu ra</h3>
Đ&ocirc;i khi ch&uacute;ng ta muốn định dạng đầu ra để tr&ocirc;ng dễ nh&igrave;n hơn. Điều n&agrave;y c&oacute; thể được thực hiện bằng c&aacute;ch sử dụng phương thức str.format(). Phương thức n&agrave;y hiển thị cho bất kỳ đối tượng n&agrave;o.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>a = 100;
b = 200;
print('Gi&aacute; trị của a l&agrave;: {} v&agrave; b l&agrave;: {}'.format(a,b))</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Gi&aacute; trị của a l&agrave;: 100 v&agrave; b l&agrave;: 200</code></pre>
Ở đ&acirc;y, dấu ngoặc nhọn được d&ugrave;ng l&agrave;m nơi đ&aacute;nh dấu chỗ m&agrave; gi&aacute; trị của biến sẽ được in ra. Ch&uacute;ng ta c&oacute; thể chỉ định thứ tự m&agrave; ch&uacute;ng được in ra bằng c&aacute;ch sử dụng c&aacute;c chỉ số. Lưu &yacute; rằng phần tử đầu ti&ecirc;n sẽ bắt đầu từ chỉ số l&agrave; gi&aacute; trị 0.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>print('Gi&aacute; trị đầu ti&ecirc;n l&agrave;: {0}, gi&aacute; trị thứ hai l&agrave;: {1}'.format(100,200))
print('Gi&aacute; trị đầu ti&ecirc;n l&agrave;: {1}, gi&aacute; trị thứ hai l&agrave;: {0}'.format(100,200))</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Gi&aacute; trị đầu ti&ecirc;n l&agrave;: 100, gi&aacute; trị thứ hai l&agrave;: 200
Gi&aacute; trị đầu ti&ecirc;n l&agrave;: 200, gi&aacute; trị thứ hai l&agrave;: 100</code></pre>
Ch&uacute;ng ta thậm ch&iacute; c&oacute; thể sử dụng từ kh&oacute;a của c&aacute;c tham số để định dạng chuỗi.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>print('Lập tr&igrave;nh {lang} {prop}'.format(lang = 'Javascript', prop = 'cơ bản'))</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Lập tr&igrave;nh Javascript cơ bản</code></pre>
Ch&uacute;ng ta cũng c&oacute; thể định dạng chuỗi như kiểu sprintf() được sử dụng trong ng&ocirc;n ngữ lập tr&igrave;nh C. Ch&uacute;ng ta sử dụng to&aacute;n tử dấu phần trăm (%) để thực hiện điều n&agrave;y.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>a = 100.50
print('Gi&aacute; trị l&agrave; %.2f' %a)</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Gi&aacute; trị l&agrave; 100.50</code></pre>
<h2>Nhập đầu v&agrave;o trong Python</h2>
Cho đến nay, trong c&aacute;c đoạn m&atilde; b&ecirc;n tr&ecirc;n, gi&aacute; trị của c&aacute;c biến đ&atilde; được x&aacute;c định hoặc được g&aacute;n cố định v&agrave;o trong đoạn m&atilde; nguồn.
Để cho ph&eacute;p sự linh hoạt, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể muốn lấy th&ocirc;ng tin đầu v&agrave;o từ người d&ugrave;ng. Trong Python, ch&uacute;ng ta sẽ tận dụng h&agrave;m input() để thực hiện điều n&agrave;y.
<h3>C&uacute; ph&aacute;p cho phương thức input() như sau:</h3>
<pre class="language-python"><code>input([prompt])</code></pre>
Trong đ&oacute;, prompt l&agrave; chuỗi k&yacute; tự m&agrave; ch&uacute;ng ta muốn hiển thị tr&ecirc;n m&agrave;n h&igrave;nh. Tham số n&agrave;y l&agrave; t&ugrave;y chọn, kh&ocirc;ng nhất thiết phải truyền gi&aacute; trị.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>a = input('Nhập một số nguy&ecirc;n: ')
print(a)</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Nhập một số nguy&ecirc;n: 200
200</code></pre>
Ở đ&acirc;y, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể thấy rằng gi&aacute; trị 200 đ&atilde; nhập ở dạng chuỗi k&yacute; tự, kh&ocirc;ng phải kiểu dữ liệu số. Để chuyển th&agrave;nh kiểu dữ liệu số, ch&uacute;ng ta c&oacute; thể sử dụng h&agrave;m int() hoặc float().
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>a = input('Nhập một số nguy&ecirc;n: ')
print(int(a))</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>Nhập một số nguy&ecirc;n: 200
200</code></pre>
Thao t&aacute;c tương tự c&oacute; thể được thực hiện bằng c&aacute;ch sử dụng h&agrave;m eval().
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>print(eval('100 + 200'))</code></pre>
Kết quả:
<pre class="language-python"><code>300</code></pre>
<h2>Th&ecirc;m c&aacute;c Module (m&ocirc;-đun) trong Python</h2>
Khi chương tr&igrave;nh của ch&uacute;ng ta trở n&ecirc;n lớn hơn, ta sẽ chia n&oacute; th&agrave;nh c&aacute;c m&ocirc;-đun kh&aacute;c nhau.
M&ocirc;-đun l&agrave; một tệp chứa c&aacute;c định nghĩa v&agrave; c&acirc;u lệnh trong Python. M&ocirc;-đun c&oacute; t&ecirc;n tệp v&agrave; kết th&uacute;c bằng phần mở rộng l&agrave; .py.
Ngo&agrave;i ra, c&aacute;c định nghĩa b&ecirc;n trong một m&ocirc;-đun n&agrave;y cũng c&oacute; thể được nhập v&agrave;o một m&ocirc;-đun kh&aacute;c trong Python. Ch&uacute;ng ta sử dụng từ kh&oacute;a import để thực hiện nhập c&aacute;c m&ocirc;-đun.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>import math</code></pre>
Ch&uacute;ng ta c&oacute; thể sử dụng m&ocirc;-đun theo những c&aacute;ch sau.
<pre class="language-python"><code>import math
print(math.pi)</code></pre>
B&acirc;y giờ, tất cả c&aacute;c định nghĩa b&ecirc;n trong m&ocirc;-đun math đều c&oacute; sẵn (c&oacute; thể được sử dụng) trong phạm vi của chương tr&igrave;nh. Ch&uacute;ng ta cũng c&oacute; thể nhập một số thuộc t&iacute;nh v&agrave; h&agrave;m cụ thể chỉ bằng c&aacute;ch sử dụng từ kh&oacute;a from.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>from math import pi
print(pi)</code></pre>
Lưu &yacute; rằng, trong khi nhập một m&ocirc;-đun, Python sẽ xem x&eacute;t một số nơi được x&aacute;c định trong sys.path. Đ&acirc;y l&agrave; một danh s&aacute;ch chứa c&aacute;c vị tr&iacute; thư mục.
V&iacute; dụ:
<pre class="language-python"><code>import sys
print(sys.path)</code></pre>
Tr&ecirc;n đ&acirc;y l&agrave; kh&aacute;i niệm v&agrave; v&iacute; dụ cơ bản về v&agrave;o ra dữ liệu trong Python. Hy vọng mọi người c&oacute; thể &aacute;p dụng v&agrave;o trong chương tr&igrave;nh của m&igrave;nh. Mọi người h&atilde;y tiếp tục theo d&otilde;i c&aacute;c b&agrave;i tiếp theo về lập tr&igrave;nh Python tr&ecirc;n <a href="http://tek4.vn">tek4</a> nh&eacute;!
P/s: Cảm ơn mọi người đ&atilde; tin tưởng tek4!

Admin

Vào ra dữ liệu trong Python

Cùng tác giả

Admin

Có liên quan